عصیان تازه كرونا در آستانه یكسالگی

كرونا برای بار چهارم در برخی استان‌ها خیز برداشته؛ این بار اما ماجرا متفاوت است؛ ویروس جهش یافته انگلیسی هم در كشور به گردش افتاده و بر شدت نگرانی ها افزوده؛ نشانه های یك خیز خطرناك كه اگر آن را جدی نگیریم، می تواند به سرعت كشور را دربرگرفته و جان‌های زیادی را روانه خاك كند...

با گذر از روزهای بهت‌آور و سخت بیماری كووید-19 در اسفند ماه سال 1398، به دنبال اقدامات انجام شده و اعمال برخی محدودیت‌ها و البته رعایت پروتكل‌های بهداشتی از سوی مردم، در نیمه‌های اردیبهشت ماه به روند تقریبا كنترل شده بیماری در كشور رسیدیم تا جایی كه هفته دوم اردیبهشت كمترین میزان بستری و هفته آخر اردیبهشت كمترین میزان فوت از كرونا در كشور و در آن مقطع زمانی گزارش شد. به طوری كه همه گمان كردند كه ویروس رام شده است و می‌توان به زندگی عادی بازگشت.
فرصتی دوباره به ویروس عصیان گر

این درحالی بود كه كرونا در گوشه‌ای چشم انتظار یك فرصت بود و عادی انگاری‌ها هم در میان مردم و هم در میان برخی مسئولان، آغاز سفرها، دورهمی‌ها و... این فرصت طلایی را به ویروس تاج‌دار داد تا عصیان كند و تعداد زیادی از هموطنان‌مان را با بیماری زمین‌گیر كرده و یا از بین ببرد. به طوری كه زمینه برای پیك بزرگتر بیماری فراهم شد و با افزایش تدریجی موارد بستری و فوت ناشی از كرونا سرانجام در اواخر خرداد و اوایل مرداد ماه سال جاری پیك دوم كرونا جان‌های بسیاری را قربانی كرد. به طوری كه تابستان را با جولان گسترده كرونا گذراندیم، اما در هفته دوم شهریور ماه آمار موقتا كاهشی شد، اما این آرامش هم چندان نپایید و روند بیماری مجددا در ابتدای خط صعود قرار گرفت و از اواخر مهر و اوایل آبان ماه سومین پیك كرونا آغاز شد. خیزی كه بسیار شدید و البته سریع بود و حتی با جهش‌هایی در ویروس همراه شد. به طوری كه نه تنها در ایران، بلكه در تمام دنیا موارد ابتلا و مرگ ناشی از كووید-19 به صورت تصاعدی بالا رفت. صعودی كه در كشورمان ردپایی سهمگین از خود به جا گذاشت، رد مرگ‌های 400 تایی كه چند روز متوالی شاهدش بودیم.
مهارِ سوم

این در حالی بود كه علاوه بر مردم، كادر درمان نیز در فشار كاری بسیار سختی قرار داشتند و باید هرچه زودتر فكری به حال اوضاع كرونا در كشور می‌شد تا بتوان بیماری را مهار كرد. بر این اساس بود كه با اعمال محدودیت‌های متوسط كرونایی از 14 آبان ماه و تشدید آنها در تاریخ اول آذر ماه، آغاز فعالیت طرح محله محور مقابله با كرونا تحت عنوان طرح شهید قاسم سلیمانی، افزایش تعداد آزمایش‌های تشخیصی كرونا، اعمال محدودیت تردد بین استانی و... به تدریج آمار بستری و فوت ناشی از كرونا بعد از یك پاییز پُر مرگ، كاهش یافت. حتی در تاریخ 29 آذر ماه دكتر علیرضا رییسی-سخنگوی ستاد ملی مقابله با كرونا اعلام كرد كه روند بیماری در 30 استان كشور نزولی شده و خوشبختانه هیچ شهر قرمزی نداریم.

این كاهش تاجایی پیش رفت كه در هفته چهارم دی ماه میزان بستری بیماران به شدت كاهش یافته و میزان مرگ و میر كرونایی نیز پس از چندین ماه مجددا دو رقمی شد. همچنین بر این اساس میزان موارد سرپایی مثبت بیماری در كل كشور نیز با كاهش چشمگیری روبرو شد؛ به طوری كه وزیر بهداشت در هشتم دی ماه 1399 از كاهش حداقل 50 تا 60 درصدی مرگ و میر روزانه ناشی از كرونا در كشور خبر داد.
دیگر در مقابل كرونا جان ندهیم!

همه گمان می‌كردند كه پیك سوم كرونا در كشور درس آموز بوده است. به هر حال تاكنون یك میلیون و 510 هزار و 873 نفر در كشور به كووید-19 مبتلا شده و 58 هزار و 883 نفر هم با كرونا جان داده اند. خانواده های بسیاری داغ دار و عزادار عزیزان شان هستند، باید از عصیان كرونا درس می گرفتیم تا دیگر در برابرش جان ندهیم.
تكرار دوباره یك خطا

وزارت بهداشت هم از ابتدای آغاز روند كاهشی كووید-19 هشدار داد كه این وضعیت ناپایدار، حساس و شكننده بوده و نباید تصور كنیم كه كرونا تمام شده است. با ادامه روند كاهشی كرونا در كشور، برای ایجاد گشایش در وضعیت اقتصادی مردم، برخی محدودیتهای كرونایی نیز كاهش یافت، اما همچنان بر رعایت پروتكل‌های بهداشتی از سوی مردم و مسئولان تاكید می‌شد، اما گویا باز هم عده‌ای این حرف‌ها را نشنیدند یا شنیدند و جدی نگرفتند. شاهدش هم حجم سفرهایی است كه در تعطیلات آخر دی ماه به ویژه به استان‌های جنوبی انجام شد و هرمزگان و جزایر جنوبی را مملو از جمعیت كرد. به طوری كه دكتر سیما سادات لاری-سخنگوی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با ایسنا، اعلام كرد كه بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، متوسط تردد روزانه بین استانی از 23 دی تا دوم بهمن ماه تا هفت درصد به نسبت مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است. این افزایش، بستر مناسب را برای ویروس موذی كرونا فراهم كرد تا تكثیر شود، انتقال پیدا كند و البته جهش یابد.

در عین حال در برخی استان‌ها هم میزان رعایت پروتكل‌های بهداشتی كاهش یافت و حتی هشتم بهمن ماه وزیر بهداشت اعلام كرد كه بر اساس جلسات روسای دانشگاه‌های علوم پزشكی ایران، تهران و شهید بهشتی، می‌دانیم آمار رعایت پروتكل‌ها در استان تهران به كمتر از نصف رسیده است؛ یعنی از 81 درصد به حدود 39 درصد رسیده‌ایم و این زنگ خطر بزرگی است كه ما را در آینده گرفتار می‌كند.

آینده‌ای كه وزیر بهداشت از آن صحبت می‌كرد، چندان دور نبود. حالا با گذشت 18 روز از این هشدارها و البته در آستانه یكساله شدن حضور این ویروس منحوس در كشور، می بینیم كه نگرانی‌ها، هشدارها و پیش‌بینی‌ها در حال وقوع هستند. كشور در آستانه بروز موج چهارم بیماری است كه می‌تواند شدیدتر و سریع‌تر از موج سوم باشد و جان‌مان را به خطر جدی مواجه كند. به طوری كه دكتر علیرضا رییسی-سخنگوی ستاد ملی مقابله با كرونا روز گذشته (25 بهمن ماه) از خیز دوباره كرونا در برخی استان‌ها خبر داد و اعلام كرد كه 9 شهر كشور دوباره قرمز شده‌اند.

وی با بیان اینكه اكنون خوزستان بالاترین میزان شیوع بیماری را دارد، گفت: در مجموع اكنون 9 شهر در وضعیت قرمز، 39 شهر در وضعیت نارنجی، 228 شهر زرد و 172 شهر در وضعیت آبی كرونا قرار دارند.

رییسی تاكید كرد: البته هنوز در سطح كشور، روند فوت و مرگ و میر ناشی از كرونا نزولی بوده و هنوز مرگ‌ها دو رقمی و نزدیك 50 تا 60 مورد است؛ اما علی رغم آمار پایین فوتی‌ها می‌دانیم كه دو هفته پس از شیوع بیماری میزان بستری ها افزایش می‌یابد و 4 هفته بعد میزان فوتی افزایش می‌یابد.
وضعیت بیماری در چند استان شمالی و جنوبی

به گفته سخنگوی ستاد ملی مقابله با كرونا، در آذربایجان غربی هم روند روبه افزایش داریم و باید پروتكل‌ها به شدت پیگیری و مراقبت شود. در حال حاضر خیز بیماری در هرمزگان هم تا حد زیادی كنترل شد، اما این كنترل باید ادامه‌دار شود. در استان مازندران كه روند صعودی داشتیم خوشبختانه از هفته گذشته موارد دارد كنترل می‌شود و از 15 شهر نارنجی حدود 8 شهر زرد شدند و 7 شهر نارنجی دیگر دارند. استان گلستان و گیلان همچنان نیاز به مراقبت شدید دارد. استان بوشهر شیب ملایم و رو به بالا دارد كه نیاز به مراقبت بیشتر دارد.

وی همچنین تاكید دارد كه باید از مرزها مراقبت كنیم و اگر مسافری از خارج می‌آید باید قرنطینه را رعایت كند و حتی اگر علائم ندارد باید 14 روز خانه بماند و علائمش رصد شود و با رعایت پروتكل‌ها مانع از ایجاد خیز چهارم بیماری شویم.
اسفند حساس!

در عین حال دكتر ایرج حریرچی- معاون كل وزارت بهداشت نیز از روند صعودی كرونا به ویژه در بخش سرپایی خبر داد و گفت: تجربه نشان داده است كه ابتدا موارد سرپایی افزایش می یابد، بعد از آن موارد بستری و در نهایت میزان مرگ و میر ناشی از بیماری. از نظر زمانی هم این ماه، ماه بسیار حساسی است؛ به هر حال آخر سال است و مردم میخواهند خریدهایشان را انجام دهند. از طرفی بسیاری از بازارها و فعالیت های اقتصادی، اوج فعالیت شان در اسفند ماه است. از سوی دیگر هم مصادف با ماه مبارك رجب و شعبان است و در عین حال پیش بینی های هواشناسی این است كه اسفند سردتری نسبت به متوسط 50 ساله خواهیم داشت كه منجر به بسته شدن درب و پنجره خانه ها و عدم تهویه مناسب هوا می شود. در نهایت هم عید نوروز و بعد از آن انتخابات ریاست جمهوری در پیش است. اكنون در عرض چند روز شهرهای آبی خوزستان، به قرمز بدل شدند. در برخی شهرها خصوصا در خوزستان رعایت دستور العمل ها در یك ماه اخیر به زیر 10 درصد و حتی به صفر رسیده بود.
گردش ویروس جهش یافته در كشور با كشندگی بالا

وی كه در یك برنامه تلویزیونی صحبت می كرد، گفت: در برخی استان های كشور خصوصیت قومیتی و عشیره ای وجود دارد و زمانیكه فردی از بین می رود، می بینیم كه مراسم ختم چند هزار نفری برایش برگزار می كنند. همه این موارد در روند بیماری تاثیر دارد. ضمن اینكه باید توجه كرد كه اكنون با ویروس خطرناك تری مواجه هستیم. ویروسی كه در عرض چند روز رشد پیدا می كند. مثال بارزش خوزستان است كه در عرض چند روز به اوج رسید. فردی كه در آبیك فوت شدند، دو روز بعد از آغاز علائم به بیمارستان مراجعه كرده بود كه علائم شدید بوده و علی رغم تمام درمان های لازم متاسفانه فوت شدند و این موضوع ما را حساس كرد كه ویروس را بررسی كردیم و سپس خانواده و اطرافیان شان را مورد بررسی قرار دادیم.

حریرچی با تاكید بر اینكه ویروس كرونا نشان داد كه جهش های بدی پیدا می كند، اظهار كرد: از آنجایی كه ویروس ها تكثیر متعدد می یابند، در این تكثیرها به دو دلیل؛ یكی اشتباه در تكثیر و دوم به دلیل اینكه ویروس می خواهد مقاومتش را بیشتر كند، جهش رخ می دهد. البته جهش هم می تواند در جهت از بین رفتن ویروس باشد، همانطور كه بسیاری از اجداد این ویروس به طور كلی از بین رفتند و هم می توانند به سمت تشدید بیماری پیش روند كه در كرونا اكثرا به سمت بدتر شدن گسترش بوده است. حال آن جهشی كه در انگلیس، آفریقای جنوبی و ژاپن و ... پیش آمده هم كشندگی بالاتری دارد و هم سرایت، بیماری زایی بیشتری دارد و هم افراد جوان تر را درگیر می كند و هم زمانیكه كسی را درگیر كرد، سریع تر به اوج بیماری و كشندگی می رسد. حال در كشور هم این احتمال وجود دارد كه ویروس های جهش یافته خارجی وارد شوند و هم ویروس در كشور خودمان جهش یابد. 12 ماه است كه این ویروس در حال گردش است. خانم مسنی كه در خیابان وحدت اسلامی مبتلا و فوت شد، همسر یك خادم عزیز مسجد بوده است و به كشورهای دیگر مسافرت مستقیم نداشته است. یا همین جوانی كه در آبیك مبتلا شدند هم همینطور. البته ممكن است چند دست ویروس چرخیده باشد و به این افراد رسیده باشد، اما واقعیتش این است كه ویروس جهش یافته دیگر در كشور ما به مرحله گردش وارد شده است.
ویروس جهش یافته انگلیسی زیر پوست شهرها

ابتدای گردنه پر التهاب خیز چهارم

وزیر بهداشت نیز در این زمینه به شدت هشدار داد كه ویروس جهش یافته كرونا در كشور چرخیده است و اعلام كرد كه ما باید همه جا فكر كنیم كه زیر پوست هر شهری هر روستایی و هر خانواده‌ای ممكن است این ویروس پیدا شود و این یكی از زنگ خطرهای جدی در مدیریت كرونا است كه آغاز شده است. این ویروس یكی از بااقتدارترین نظام‌های بهداشتی و درمانی دنیا را در اروپا به زانو درآورد. روزهای سختی دارد برایمان آغاز می شود و باید خودمان را برای مبارزه با چموش ترین ویروس موتاسیون یافته ای كه متاسفانه دارد مملكت را گرفتار می كند، آماده كنیم.

وزیر بهداشت با ابراز نگرانی از چرخش ویروس جهش یافته كووید-19 در كشور، گفت: با این بی تفاوتی و ساده انگاری، انتظار داشتم حتی اگر ویروس موتاسیون یافته ما را گرفتار نكند، در اسفند ماه دچار خیز جدید بیماری شویم و متاسفانه دارد اتفاقاتی می افتد. ما ابتدای گردنه پرالتهاب خیز چهارم هستیم و باید همه رعایت كنند، از رفت و آمد و گردهمایی پرهیز كنند. این ماه، ماه جشن و عروسی است، اما عروسی ها را به عزا بدل نكنیم. اگر گردهمایی ها را استمرار دهیم، حتما دچار مشكل می شویم.
ویروس جهش یافته، جوانترها را بیشتر گرفتار می كند

البته به گفته نمكی، با توجه به اینكه این ویروس جهش یافته چندین برابر ویروس قبلی قدرت سرایت دارد و بیماری زایی و مرگ زایی بالاتری هم دارد؛ جوان تر ها را بیشتر گرفتار می كند و بنابراین جوان ها فكر نكنند گرفتار نمی شوند بلكه امروز جوان ترها هم گرفتار می شوند و گرفتاری شان از نوع بدخیمی است كه ما را خیلی دچار دردسر می كند.

در آستانه عید نوروز هستیم و انتظار داشتیم به مدد اقدامات انجام شده، زحمات یك ساله كادر بهداشت و درمان و البته آغاز واكسیناسیون كرونا در كشور، امسال نوروزی آرامتر از 99 داشته باشیم؛ اما شواهد همچنان حاكی از آن است كه كوچكترین خطایی می تواند جمع های خانوادگی مان را متلاشی كند و غم را جایگزین روزهای شاد آغاز سال نو كند. بنابراین لازم است دومین سال نو كرونایی مان را جدی تر بگیریم؛ چراكه حالا با ویروسی به مراتب سریع تر و كشنده تر مواجهیم؛ پس همچنان تحمل كنیم و كمی بیشتر طاقت بیاوریم و جان خودمان و عزیزانمان را حفظ كنیم...