احتمال وجود آنتی بیوتیك در شیرهای فله ای
دكتر آزاده نجارزاده ،دانشیار گروه تغذیه دانشكده بهداشت دانشگاه علوم پزشكی شهید صدوقی یزد ، گفت:«در طول دوره كودكی و در دوران بلوغ نیاز بدن به یكسری مواد مغذی بیشتر میشود كه یكی از آنها كلسیم است. دوره كودكی و دوره نوجوانی نقش بسیار مهمی را در كل زندگی انسان دارد به عبارت دیگر حدود یك چهارم از كل توده استخوانی بدن در دوره نوجوانی شكل میگیرد بعد از آن سرعت استخوانسازی كاهش پیدا میكند، بنابراین یك دوره حیاتی است ذخیره سازی كلسیم در بدن و قوی ساختن استخوان ها می باشد.»
وی خاطرنشان كرد:« تاكید به مصرف لبنیات در برنامه غذایی روزانه فقط به خاطر كلسیم آن نیست بلكه شیر حاوی پروتئین خوبی است. پروتئینهای حیوانی شامل گوشت ها ، شیر و لبنیات و تخم مرغ است كه پروتئینهای حیوانی در مقایسه با پروتئین های گیاهی كیفیت بهتری دارند بنابراین ما بخشی از پروتئینی كه برای رشد و تكامل بدنمان نیاز داریم را باید از پروتئینهای حیوانی دریافت كنیم كه بخشی از آن با مصرف شیر تامین می شود.همچنین شیر بخشی از ویتامین های مورد نیاز بدن را نیز تامین می كند به عنوان مثال ویتامین های گروه B را می توان از شیر و لبنیات دریافت كرد، همچنین شیر اگر غنی شده باشد حاوی ویتامین D است از طرف دیگر شیر به غیر از كلسیم حاوی املاح دیگری همچون منیزیم است. بنابراین شیر می تواند تامین كننده پروتئین، انرژی و ویتامینها و برخی املاح باشد.»
وی درباره اینكه بهتر است چه نوع شیری مصرف شود، گفت:« یك نوع شیر، شیرهای كارخانه ای است و نوع دیگر شیرفله ای است كه در مغازه های لبنیات فروشی عرضه میشود كه البته این دو نوع شیر از دامداریها تهیه می شود اما مسئله اینجاست كه در كارخانجات شیرهای دامداری ها از نظر آنتی بیوتیك تست می شوند كه اگر میزان آنتی بیوتیك موجود در شیر از حد مجاز بالاتر باشد مرجوع می شود كه ممكن است این نوع شیرها كه حاوی آنتی بیوتیك هستند در مغازهای كه لبنیات عرضه می كنند به فروش برسند بنابراین بهتر است از شیر بسته بندی شده استفاده كنیم.»
این متخصص تغذیه افزود:« اگر بخواهیم شیر پاستوریزه و استریلیزه را با هم مقایسه كنیم شیر پاستوریزه كیفیت بهتری دارد به لحاظ اینكه حرارت بالایی كه شیر های استریل می بینند غیر از اینكه تمام میكروب ها و میكروارگانیسم های مفید و غیرمفید را از بین می برد این فرایند می تواند بر روی محتوای ویتامین های شیر نیز تاثیر منفی داشته باشد بنابراین از نظر تغذیه ای بهتر است شیر پاستوریزه مصرف شود به لحاظ اقتصادی هم مصرف شیرهای پاستوریزه به صرفه تر است.»
وی درباره اظهاراتی كه درباره شیر در فضای مجازی منتشر شده، گفت:« فردی در تلویزیون عنوان كرده وقتی كه شیر می خوریم باعث می شود بدن اسیدی شود و چون بدن می خواهد این اسیدیته را خنثی كند كلسیم را از استخوانها جدا می كند و با استفاده از این كلسیم اسیدیته خون را اصلاح می كند به فرض كه چنین اظهاراتی درست باشد پاسخ این است كه خود شیر حاوی كلسیم است. همچنین گفته میشود زمان جذب كلسیم شیر در بدن طولانی است كه پاسخ این است: استخوان یك بافت فعال است و دائماً سلولهای استخوانساز استخوان خوار در حال فعالیت هستند و به صورت دایم كلسیم در حال كم شدن و زیاد شدن است بنابراین دادههای مطالعات بزرگ و مطالعات مداخله ای كه از لحاظ علمی اعتبار بیشتری دارند، نشان دادند كه مصرف شیر به اندازه كافی كمك میكند كه توده استخوانی قوی تری داشته باشیم و احتمال بروز شكستگی ها را كمتر میكند.»
وی در ادامه گفت:« وجود تعادل در رژیم غذایی ما اصلی ترین عاملی است كه به سلامتی ما كمك می كند حذف لبنیات از رژیم غذایی ظلمی است كه ما به خودمان می كنیم وقتی لبنیات را حذف میكنیم كاهش كلسیم در خون باعث می شود كه كلسیم از استخوان ها برداشت شود. برداشت كلسیم از استخوان علامتی در بدن ندارد و مثل كم خونی نیست كه با یك آزمایش زود متوجه آن شویم. از طرف دیگر كلسیم خون تقریباً در یك محدوده باریكی در حال تعادل است مگر اینكه بیماری خاصی بروز كند و كلسیم بدن كم شود. وقتی كلسیم از استخوان ها برداشت می شود در سنین میانسالی با مشكلاتی نظیر پوكی ستخوان و شكستگی استخوان ها در اثر سقوط و یا زمین خوردن مواجه خواهیم شد كه هیچ جبرانی برای آن وجود ندارد در حالی كه مثلاً وقتی كه كم خونی داریم با مصرف مكمل آن قابل درمان است در حالی كه وقتی پوكی استخوان اتفاق افتاد فرایندی است كه برگشتناپذیر است.»
دكتر نجارزاده تاكید كرد:« نباید به مسائل و شایعاتی كه متاسفانه از صدا و سیما درباره شیر مطرح می شود كه به یكسری مطالعات كوچك استناد می كنند ، توجه كرد این اظهارات پایه و مبنای علمی درستی ندارد و از مردم خواهش میكنیم حتماً شیر را در رژیم غذایی خود قرار دهند. اگر افراد نمیتوانند شیر مصرف كنند حتماً از ماست استفاده كنند درست است كه مقدار كلسیم ماست نسبت به شیر كمتر است ولی به لحاظ اینكه یكسری میكروارگانیسم های مفید در آن وجود دارد باعث میشود كه فلور میكروبی روده ها به سمت میكروبهای مفید برود كه می تواند جلوی بسیاری از بیماری ها را بگیرد. در بسیاری از مطالعات نشان داده شده جوامعی كه ماست زیاد مصرف می كردند طول عمر بیشتری دارند.»
وی گفت:« ممكن است برخی از افراد نسبت به پروتئین لبنیات حساسیت داشته باشند و نتوانند هیچ نوع لبنیاتی را مصرف كنند كه می شود به عنوان جایگزین از تركیبات دیگر و یا حتی مكمل ها استفاده كرد اما آنچه در مجامع علمی معتبر دنیا مطرح است تاكید بر مصرف شیر و لبنیات است.»
سرپرست مركز تحقیقات تغذیه و امنیت غذایی در پایان درباره شیرهای پرچرب و كم چرب گفت:« با توجه به اینكه اكثر افراد فعالیت زیادی ندارند و از طرف دیگر چربی كه در لبنیات و شیر وجود دارد چربی اشباع است توصیه بر این است كه شیر كم چرب استفاده كنیم البته اخیرا تحقیقات معتبری در این رابطه در امریكا صورت گرفته كه توصیه به مصرف شیرپرچرب می كند اما مسئله ای كه وجود دارد این است كه در امریكا در دامداری ها از هورمون استفاده می كنند لذا توصیه به مصرف شیر پرچرب می كنند اما در دامداری های ما از هورمون استفاده نمی شود لذا توصیه ما مصرف شیر كم چرب است.»