به جای مصرف نانهای سفید كه سبوس ندارند از نانهای سبوسدار استفاده كنیم
مدیركل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ضمن تاكید بر اینكه چاقی یك عامل خطر مهم در ابتلا به بیماریها است، گفت: 76 درصد مرگ و میرها به علت بیماریهای غیرواگیر است و عامل اول آن هم الگوی غذایی غلط است؛ این در حالی است كه به نظر میرسد شیوع چاقی به عنوان یك عامل خطر بیماریها در دوران كرونا نیز افزایش یافته است.
دكتر زهرا عبدللهی گفت: بسیج ملی تغذیه سالم از سال 1390 هر سال در كشور اجرا میشود و معاونتهای بهداشت دانشگاههای علومپزشكی با همكاری آموزش پرورش، شهرداریها، صدا و سیما، معاونت بهداشت نیروی انتطامی، بسیج، سپاه، ناجا و آجا این بسیج را اجرا میكنند.
به گفته وی، شعار امسال بسیج ملی تغذیه كه از 15 الی 30 دی ماه برگزار میشود، «تغذیه سالم برای پیشگیری از كرونا» است و امسال علاوه بر بخشهای ذكر شده، شبكه ملی پیشگیری و كنترل بیماریهای غیرواگیر به بسیج پیوسته است و همكاری میكند.
وی با تاكید بر اینكه مردم باید با گروههای غذایی آشنا باشند، افزود: اكنون كه با بحران كرونا روبرو هستیم تغذیه میتواند عامل موثری در پیشگیری از بیماری باشد و در ایام بسیج میخواهیم حساسسازی اذهان عمومی در كنار آموزشهای مستمر صورت گیرد. اگر افراد تغذیه سالم داشته باشند احتمال ابتلا به كرونا در آنها كمتر میشود و یا اگر هم بیمار شوند روند بهبودی سریعتری خواهند داشت. در تغذیه سالم مواد غذایی كه بدن برای مقاومت نیاز دارد با الگوی غذایی صحیح تامین میشود.
وی افزود: شناسایی گروههای تغذیهای كمك میكند كه مردم جایگزین یك نوع ماده غذایی را در سایر اقلام غذایی پیدا كنند. نكته مهم آن است كه با بودجه محدود هم میتوان انتخابهای درستی برای یك برنامه غذایی متعادل داشت. به عنوان مثال میتوان به جای مصرف نانهای سفید كه سبوس ندارند از نانهای سبوسدار استفاده كرد و یا آگاه باشند كه میتوانند به جای استفاده از گوشت از حبوبات كه منبع ارزانتر پروتئین هستند، استفاده كنند. حبوبات دارای مقادیر قابل توجهی فیبر است و به بهبود عملكرد دستگاه گوارش نیز كمك میكند. جایگزین كردن مصرف دوغ به جای نوشابه و در عین حال مصرف انواع سبزیهای ارزانتر مثل هویج، شلغم، كلم و ترب هم توصیه میشود.
عبدللهی با بیان اینكه مصرف میوهها و سبزیجات منجر به تامین ویتامن C در بدن میشود، اظهار كرد: علاوه بر آن ویتامن A نیز با مصرف میوه و سبزی به ازای 5 سهم در روز برای بدن تامین میشود. تغذیه سالم از نظر ما در بسیج تغذیه یعنی مصرف كافی میوه، سبزی، شیر و لبنیات و به طور كلی باید تنوع و تعادل در تغذیه روزانه رعایت شود؛ این یعنی بر اساس هرم غذایی گروههای غذایی اصلی را دریافت كنند.
وی افزود: الگوی غذایی صحیح میتواند از اضافه وزن، چاقی و بروز بیماریهای غیرواگیر جلوگیری كند. علاوه بر آن چاقی هم یكی از ریسك فاكتورهای ابتلا به كرونا است كه با تغذیه صحیح به مقابله با آن میرویم.
مدیركل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ادامه داد: در سطح وزارت بهداشت واحد بهبود تغذیه جامعه فعال است كه با حضور كارشناسان تغذیه در مراكز جامع خدمات سلامت فعالیت میكنند و آموزشها را به شكل مجازی ارائه میدهند. همچنین روش دیگر ارائه خدمت و مشاوره كارشناسان تغذیه در سامانه 4030 هستند كه سوالات مردم را در رابطه با نكات تغذیهای برای پیشگیری از ابتلا به كرونا و یا نكات غذایی حین ابتلا به بیماری را پاسخ میدهند.
وی در ادامه در خصوص فعالیتهای وزارت بهداشت برای رفع مشكلات تغذیهای در مناطق محروم خاطرنشان كرد: برنامه مداخلهای تدوین شد كه در كمیسیون دائمی شورای عالی سلامت و امنیت غذایی هم تصویب شده است. در این بسته مداخلهای كار پایلوت در یك شهرستان انجام شده است و قرار است پس از ابلاغ برای سایر استانهای مشخص شده هم اجرا شود. سند ملی تغذیه و امنیت غذایی برای استانهای سیستان و بلوچستان، كرمان، هرمزگان، خوزستان، بوشهر، ایلام و كهگیلویه و بویراحمد، به تصویب رسیده است كه به موجب این سند برنامههای ویژهای در این استانها اجرا میشود.
وی افزود: یكی از اهداف سند، توانمندسازی خانوادهها است كه با محوریت فرمانداری برای آموزشهای تغذیهای، اشتغالزایی و كمك به افزایش درآمد خانوار صورت میگیرد. بررسی مادارن باردار و كودكان زیر پنج سال و معرفی آنها به سازمانهای حمایتی برای دریافت سبدغذایی رایگان از اهداف سند است.
عبداللهی ادامه داد: در سطح حاشیه شهرها نیز برای افزایش امنیت غذایی اقدامات گستردهای صورت گرفته است. در بخش بهداشت از طریق شبكههای بهداشتی آموزش و مشاوره تغذیه متناسب با بودجه خانوار و وضعیت منطقه انجام میدهیم و سپس سازمانهای حمایتی برنامههای حمایتی برای افرادی كه به علت فقر دچار سوء تغذیه شدند را ارائه میدهند.
عبداللهی با بیان اینكه سالانه 11 میلیون نفر در جهان به دلیل تغذیه نامناسب جان می بازند، اظهار كرد: در مورد ایران هم 76 درصد مرگ و میرها به علت بیماریهای غیرواگیر است و عامل اول هم الگوی غذایی غلط مردم و استفاده از فستفود، قند و شكر و نمك زیاد و... است و این در حالی است كه به نظر میرسد شیوع چاقی هم به عنوان یك عامل خطر بیماریها در دوران كرونا افزایش یافته است.
وی در پایان تاكید كرد: فراموش نكنیم كه فرهنگسازی اصول تغذیهای یككار بین بخشی است و سایر نهادها هم لازم است به كمك وزارت بهداشت آیند.