رئیس گروه بهبود تغذیه دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، گفت: قرنطینه خانگی زمان مناسبی برای انتخاب و تهیه غذاهای سالم و با ارزش تغذیه ای مناسب است.
فرشته فزونی، به مناسبت هفته بسیج ملی اطلاع رسانی تغذیه سالم كه از 15 تا 30 دی ماه 99 با شعار «تغذیه سالم، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری ازكرونا» در سراسر كشور برگزار می شود، افزود: در بحران هایی مانند كرونا، تبعیت از یك الگوی تغذیه ای سالم یكی از مهم ترین و اساسی ترین عامل در تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت محسوب می شود.
وی تاكید كرد: برنامه ریزی مناسب برای مصرف وعده های غذایی اصلی در ساعات مشخص الزامی است. همچنین برای دریافت كلیه ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن و افزایش سطح ایمنی و مقابله با بیماری كووید 19 باید به تعادل و تنوع مصرف گروه های غذایی مختلف و جایگزین های آنها توجه داشته باشیم.
غذاخوردن دور یك سفره با اعضای خانواده، پختن غذاهای متنوع یا ساده در منزل با همكاری اعضای خانواده، پخت غذاهای متنوع سالم (كم نمك، كم چرب و كم شیرین) با استفاده از كتب آشپزی یا برنامه های تلویزیون و فضای مجازی، همكاری اعضای خانواده در آماده سازی و تهیه غذا، كمك كردن در نظافت منزل، گلكاری و كاشت دانه انواع سبزی و صیفی (در حیاط منزل، پشت بام یا گلدان های آپارتمانی) و انجام حركات نرمشی از دیگر توصیه های این كارشناس تغذیه است.
فزونی ادامه داد: هموطنان حداقل دو واحد میوه در طول روز به عنوان میان وعده یا قبل از غذا و همچنین سبزی خوردن و سالاد همراه غذا را مصرف كنند.
از دیگر توصیه های وی، می توان به كاهش مصرف غذاهای چرب و سرخ شده و پرادویه، پرهیز از مصرف فست فودها و حتی الامكان تهیه آنها در منزل با مواد غذایی سالم، پرهیز از مصرف نوشیدنی های گازدار یا آب میوه های صنعتی و سایر نوشیدنی های شیرین مثل شربت ها و استفاده از شربت های كم شیرین خانگی و عرقیات گیاهی در صورت تمایل اشاره كرد.
فزونی افزود: افراد برنامه ریزی مناسبی برای خواب منظم، به موقع و آرام داشته باشند و از مصرف نوشیدنی ها و خوردنی های محرك مانند قهوه، نسكافه، شكلات تلخ در ساعات عصر و شب برای جلوگیری از بی خوابی پرهیز كنند.
وی افزود: افراد مبتلا به بیماری های غیر واگیر از جمله دیابت، بیماری های قلبی عروقی، كبدی، پرفشاری خون، آسم و مشكلات تنفسی، مبتلایان به اضافه وزن و چاقی بیشتر مستعد ابتلا به كرونا هستند.
رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، با هشدار نسبت به مخاطرات ماندن در منزل در دوران شیوع كرونا، بروزعاداتی مثل عدم تحرك كافی، ورزش نكردن، به هم خوردن خواب شبانه و بیدار ماندن طولانی مدت در طول شب، ریزه خواری و مصرف تنقلات كم ارزش غذایی را از جمله این آسیب ها عنوان كرد.
به گفته وی، مصرف تنقلات كم ارزش غذایی با ایجاد اضافه وزن و چاقی و برخی كمبودهای تغذیه ای موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن و زمینه ساز یا تشدید كننده بیماری های غیر واگیر می شود كه در نهایت ریسك ابتلای فرد به كرونا را افزایش داده و در صورت بروز بیماری روند بهبودی را با تاخیر مواجه می سازد.
فزونی با تاكید بر لزوم توجه ویژه به الگوی غذایی سالم در شرایط اپیدمی كرونا به منظور تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا به كووید 19، قرنطینه خانگی را فرصت مناسبی برای اصلاح عادات تغذیه ای نادرست و یادگیری الگوی تغذیه ای سالم دانست.
وی با اشاره به برگزاری بسیج ملی اطلاع رسانی تغذیه سالم از 15 تا 30 دی ماه، ارتقای آگاهی، نگرش و عملكرد خانواده ها در خصوص نقش تغذیه سالم بر تقویت سیستم ایمنی بدن را یكی از مهمترین اهداف این بسیج ملی عنوان كرد.
فزونی، از دیگر اهداف این بسیج ملی به جلب همكاری رسانه های جمعی در آموزش مردم وترویج فرهنگ سازی تغذیه صحیح، استفاده از پتانسیل سایر سازمانها برای اطلاع رسانی به مردم، جلب همكاری خیرین برای حمایت تغذیه ای از اقشار آسیب پذیر وافزایش آگاهی جامعه نسبت به نشانگرهای رنگی تغذیه ای و انتخاب درست محصولات غذایی اشاره كرد.
این كارشناس تغذیه افزود: كارشناسان تغذیه مراكز خدمات جامع سلامت در این راستا ضمن پیگیری تلفنی به ارایه آموزش های تغذیه ای به بیماران مبتلا به كووید 19، دیابت، پرفشاری خون، دارای اضافه وزن و چاقی، كودكان دارای سوءتغذیه، نوجوانان، زنان باردار و سالمندان می پردازند.
وی همكاری با سامانه تلفنی 4030 و پاسخگویی به سوالات تغذیه ای بیماران، اطلاع رسانی و آموزش تغذیه سالم به مراجعان مراكز و پایگاههای سلامت، اطلاع رسانی و آموزش تغذیه سالم برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از كرونا ازطرق مختلف (كانال سفیران سلامت و برنامه هرخانه یك پایگاه سلامت، سامانه شاد آموزش و پرورش، با همكاری شهرداری و سایر ادارات و استفاده از پتانسیل های موجود) و جلب همكاری خیرین و اهدای سبدهای معیشتی و حمایت تغذیه ای از اقشار آسیب پذیر را از دیگر اقدامات معاونت در این راستا عنوان كرد.
فزونی با بیان این مطلب كه در دوران قرنطینه ممكن است مصرف مواد غذایی پركالری حاوی چربی، قند و نمك و تنقلات نامناسب افزایش یابد، گفت: افزایش دریافت غذاهای چرب و نوشیدنی های شیرین و پر كالری، كم تحركی، افزایش زمان تماشای تلویزیون و استفاده زیاد از كامپیوتر، تبلت و موبایل از علل اصلی اضافه وزن و چاقی در دوران شیوع كرونا هستند كه سلامت را به خطر می اندازد.
وی با اشاره به اینكه برخی خانواده ها ممكن است به مواد غذایی مناسب دسترسی نداشته باشند خاطرنشان كرد: در این دوران هر خانواده می تواند با مدیریت مطلوب تغذیه از یك رژیم غذایی متعادل و سالم برخوردار شد. در واقع قرنطینه خانگی زمان مناسبی برای انتخاب و تهیه غذاهای سالم و با ارزش تغذیه ای مناسب است.
به گفته فزونی داشتن برنامه غذایی مناسب، فعالیت بدنی و مدیریت استرس، بهترین راه برای سالم ماندن و تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری و كنترل اضافه وزن و چاقی محسوب می شود.
وی، برنامه غذایی متعادل را به معنای مصرف متعادل و متنوع همه گروه های غذایی و جایگزین های آنهاذكر كرد كه شامل انواع میوه ها، سبزی ها، غلات كامل، لبنیات كم چرب، انواع گوشت ها) قرمز، مرغ، ماهی و طیور (، انواع حبوبات و تخم مرغ می شود و بهترین راه برای تامین مواد مغذی مورد نیاز و تقویت سیستم ایمنی بدن به شمار می رود.
فزونی با توجه به كاهش فعالیت بدنی در قرنطینه خانگی تاكید كرد كه در این ایام باید دریافت انرژی روزانه در حد متعادل صورت گیرد.
وی این ایام را فرصت مغتنمی برای مشاركت كودكان و نوجوانان در فرایند آماده سازی غذا و سالاد و آشنایی بیشتر آنان با غذاهای سالم و دارای ارزش تغذیه ای برشمرد.
رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی با اشاره به اهمیت تقویت سیستم ایمنی بدن درحفاظت در مقابل بیماری ها تاكید كرد: با مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی و رفتارهای سالم غذایی می توانیم سیستم ایمنی را قوی تری كنیم.
وی با تاكید بر صرف منظم وعده های اصلی غذایی و میان وعده در طی روز به ویژه صبحانه توصیه كرد كه در وعده صبحانه حتماً از تخم مرغ، شیركم چرب، پنیركم چرب و كم نمك، نان و غلات سبوس دار و میوه و سبزی استفاده شود.
این كارشناس تغذیه مصرف انواع میوه های در دسترس (انار، سیب، مركبات، توت فرنگی، زردآلو، طالبی، موز، انبه، هندوانه، كیوی) و سبزی هایی مانند هویج، كدو حلوایی، انواع فلفل، سبزی های برگ سبز) اسفناج، كاهو (گوجه فرنگی، خیار، انواع كلم را در این زمینه موثر دانست. همچنین تاكید كرد از انواع سبزی ها در وعده های غذایی اصلی مانند انواع سالادها، آش ها، خورشت ها، سوپ ها، خوراك، انواع پلومی توان استفاده كرد.
به گفته وی، مصرف انواع مركبات (پرتقال و نارنگی و لیمو ترش و نارنج) به صورت منظم و روزانه حداقل دو عدد در روز با توجه به اینكه حاوی ویتامین Cهستند نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارند.
فزونی با اشاره به دریافت مكمل های توصیه شده از قبیل ویتامین Dبراساس پروتكل های ابلاغی برای گروه های سنی مختلف یادآور شد كه مصرف منابع غذایی حاوی آهن مثل انواع گوشت و حبوبات همراه منابع غذایی ویتامین C(نارنج و آبلیموی تازه) می تواند باعث جذب بهتر آهن شود.
وی همچنین استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین 6 Bمانند تخم مرغ، مرغ، ماهی، قارچ، حبوبات و آجیل ها را لازم برشمرد و مصرف غلات كامل سبوس دار (مانند نان های سبوس دار) كه حاوی ویتامین های گروه Bو سلنیوم هستند را باعث تقویت سیستم ایمنی ذكر كرد.
فزونی با تاكید بر مصرف مایعات گرم فراوان، آب آشامیدنی سالم را بهترین نوشیدنی برای رفع تشنگی برشمرد و مصرف آب میوه تازه، دوغ كم نمك و بدون گاز، شربت های خانگی خیلی كم شیرین را توصیه كرد. همچنین مصرف شیر و لبنیات) كم چرب (و ترجیحاً پروبیوتیك به مقدار حداقل دو لیوان در روز را الزامی دانست.
رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی مصرف حداقل دو بار در هفته از انواع ماهی به دلیل اینكه حاوی چربی های امگا 3 و سلنیوم هستند را در تقویت سیستم ایمنی مهم برشمرد.
فزونی همچنین خاطرنشان كرد: با توجه به اینكه آجیل ها منبع خوبی از ویتامین Eو روی و سلنیوم هستند بهتر است كه انواع آجیل و مغزهای بی نمك نیز در برنامه غذایی روزانه گنجانده شود البته نباید درمصرف آنها زیاده روی كرد.
