خشم ارتفاعات شمال تهران جان 12 هموطن را گرفت اما آنچه خلا آن به خوبی مشهود است، عدم برنامه و هماهنگی بین دستگاههای امداد رسان و مدیریت بحران است.
فصل زمستان با سردی و بارشهای مختلف برف و باران بار دیگر رسید اما روزهای ابتدایی ورود رسمی این فصل سرد و خزان برای تعدادی از خانوادها همراه با اندوه و ماتم بود؛ خانواده هایی كه جمعی از عزیان خود را در بلندترین ارتفاعات پایتخت در مواجهه با برف و كولاك شدید از دست دادند و لباس عزا به تن كرده اند.
حادثه وقوع برف و كولاك و فروریختن بهمن های عظیم در ارتفاعات شمالی تهران در آدینه هفته گذشته و به دنبال آن از جانباختن 12 نفر از هموطنان و شهروندان خبر ناگوار و تاسف باری بود كه در روزهای اخیر به گوش هردم رسید.
در این حادثه علی رغم توصیهها و تاكیدات مبنی بر توجه كوهنوردان به شرایط نامساعد جوی، تعدادی از شهروندان قدم به ارتفاعات شمالی تهران گذاشته و در شرایط بسیار نامساعد جوی مسیری را رفتند كه راه بازگشتی برای آن وجود نداشت و جان به جان آفرین تسلیم خشم كوهستان شدند.
در این میان امدادگران سازمان امداد و نجات از ساعتهای ابتدایی خبر درگیر شدن كوهنوردان در ارتفاعات پایتخت وارد عمل شده و تلاشهای زیادی در قالب تیم های امدادی زمینی و هوایی آغاز كردند و در نهایت جسد 12 نفر از هموطنان جان باخته از منطقه كوهستانی انتقال داده شد. در این حادثه تعدادی از هموطنان نیز با كمك نیروهای امدادی نجات پیدا كردند.
جان باختن 11 كوهنورد در ارتفاعات تهران
شاهین فتحی، مدیرعامل جمعیت هلالاحمر استان تهران درباره جزئیات بروز حادثه ارتفاعات شمال تهران گفت:پنجم دی ماه برف و كولاك و همینطور سقوط بهمن در ارتفاعات شمال پایتخت 11 كوهنورد را به كام مرگ كشاند.
وی افزود:به محض وقوع حادثه، تیمهای عملیاتی هلالاحمر شامل تیم واكنش سریع استان تهران و امدادگران شعبه شمیرانات به مناطق اعلام شده اعزام شدند كه پس از 3 روز عملیات جستوجو و نجات، پیكر 8 كوهنورد در كلكچال، 2 نفر در دارآباد و یك نفر دیگر هم در آهار پیدا شد كه در مجموع با كشف اجساد 11 نفر از كوهنوردان در ارتفاعات شمال تهران، پایان عملیات یكشنبه ساعت 15:30 اعلام شد.
به گفته مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان تهران، در این حادثه 14 نفر نجات یافته و تعدادی از گمشدهها كه خانوادههایشان از طریق شماره 112 به جمعیت هلالاحمر استان تهران اعلام مفقودی كرده بودند هم پیدا شده و به خانه برگشتند.
فتحی تاكید كرد:100 نیروی عملیاتی در قالب 20 تیم، كار جستوجو و نجات كوهنوردان را انجام دادند و تیم امداد هوایی هم با یك فروند بالگرد و انجام 9 سورتی پرواز، تكمیل كننده عملیات جستوجو و نجات در ارتفاعات شمال تهران بود.
نكته قابل تامل در خصوص ارائه گزارش مربوط به این حادثه تفاوت در آمار جان باختگان است؛به طوری كه میان آمار جان باختگان سازمان امداد و نجات هلال احمر و پلیس كوهستان اختلاف یك نفر جان باخته وجود دارد.
تعداد جانباختگان سقوط بهمن به 12 نفر رسید
سرهنگ محمد مقدسی، رئیس پلیس كوهستان در گفتوگو با خبرنگار انتظامی خبرگزاری فارس اظهار داشت: از روز گذشته مأموران یگان كوهستان پلیس پیشگیری پایتخت به همراه سایر دستگاه های امدادی برای پیدا كردن كوهنوردانی كه بر اساس اعلام خانوادههایشان از هنگام ریزش بهمن مفقود شده بودند به مجموعه توچال و دیگر ارتفاعات شمالی تهران مراجعه كردند.
وی افزود: همانطور كه روز قبل اعلام كردیم، محل دو نفر از كوهنوردان كه بنا بر اظهارات خانوادههایشان در موقعیت دارآباد مفقود شده بودند، پیدا شد اما با توجه به تاریك شدن و سردی بیش از حد هوا عملیات جستجو به امروز موكول شد.
فرمانده یگان كوهستان پلیس پیشگیری پایتخت گفت: امروز مأموران یگان پلیس كوهستان برای پیدایش اجساد به دارآباد رفته و پیكر دو كوهنورد دیگر را پیدا كردند كه البته هویت آنها مشخص است.
وی گفت: اسامی این دو كوهنورد كه با همدیگر نسبت فامیلی هم دارند (پسرعمو) افسل ثابت قدم فرزند پرویز متولد 62 و مهدی ثابت قدم فرزند تراب متولد 74 است.
سرهنگ مقدسی خاطرنشان كرد: در ارتفاعات كلكچال یك كوهنورد دیگر هم پیدا شد كه نام او اسماعیل جلیله وند است كه با این احتساب تعداد فوتیها به 12 نفر میرسد.
كریم همتی، رئیس جمعیت هلال احمر گفت: در تهران تنفسگاه های خوبی برای زلزله وجود دارد كه مهم ترین آنها پارك های جنگلی هستند. یكی از مشكلات جدی كه تهران در عرصه نجات با آن مواجه است وجود سازههای عظیم بتنی است.
وی افزود: ما امروز به دستگاهها و تجهیزات بهروز برای نجات افراد نیاز داریم تا بتوانیم در زمان بحران سازههای بزرگ را از میان برداریم؛ این امر بسیار ضروری است و باید به آن توجه شود.
رضا كرمی محمدی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران درباره اقدامات و محدوده وظایف حوزه بحران پایتخت در خصوص كولاك و سقوط بهمن در ارتفاعات تهران،اظهار داشت: در سالهای گذشته سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در ارتباط با حوادثی كه در كوهستانهای پایتخت اتفاق افتاده است، اقدامات داوطلبانهای را انجام داده كه به ایجاد «ناحیه كوهستان» در شهرداری منطقه یك منتهی شده است اما بهطور قانونی تاكنون برای این سازمان وظیفهای در خصوص كوهستان تعریف نشده است.
وی با تأكید بر اینكه تمامی ارگانها و سازمانها همانند هلالاحمر، فدراسیون كوهنوردی، ناحیه كوهستان شهرداری و حتی صداوسیما و سازمان هواشناسی بر اساس وظایف قانونی یا داوطلبانه خود اقداماتی را جهت استفاده بهینه و امن شهروندان از محیط كوهستان انجام دادهاند، خاطرنشان كرد: اما این حادثه نشان میدهد اقدامات فعلی كافی نبوده و نیاز به توجه بیشتر، سرمایه گذاری و برنامه ریزی جدی تر در این حوزه وجود دارد.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با اشاره به اینكه حادثه اخیر نیاز به مكانیسمهای اجرایی هشدار و جلوگیری از ورود به كوهستان از مبادی داخل شهر را نشان داد، گفت: این سازمان بنا به دستور اخیر شهردار تهران به زودی با نصب مانیتورهای اطلاعرسانی و هشدار در مبادی ورودی كوهستان اقدام به اعلام هشدارهای لازم در این خصوص میكند.
وی افزود:البته اجرایی شدن این موضوع همكاری جدیتر شهرداریهای مناطق 1، 4، 5 و 22 به ویژه «ناحیه كوهستان» را میطلبد كه اطمینان داریم این همكاری به بهترین نحو ممكن انجام خواهد شد.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران تاكید كرد: به دلیل تصویب نشدن آییننامه اجرایی قانون مدیریت بحران مصوب سال 1398 تكالیف و مسئولیتها، در حوزه بحران پایتخت در حد كلیات باقی مانده و شرح وظایف هر مجموعه روشن نشده است.
كرمی محمدی پیشنهاد داد:این روز در تاریخ شهر به نام این كوهنوردان عزیز نامگذاری شود تا به یاد داشته باشیم دامنه كوههای البرز در مجاورت شهر تهران نیاز به توجه، سرمایهگذاری و برنامهریزی بیشتر و جدیتر دارد.
توجه كنیم؛این حادثه اولین و آخرین حادثه نخواهد بود؛ مگر در صورتی كه بتوانیم از خواب غفلت بیدار شده و تمهیدات و قوانین لازم در ایمنی سازی و كاهش خطرات ناشی از چنین حوادثی را با مدیریت صحیح و جامعه و هماهنگی لازم بین دستگاهی را لحاظ كنیم؛در غیر این صورت این حوادث غمبار باز هم تكرار خواهد شد و باز تجویز نوشدارو پس از مرگ سهراب ره به جایی نمیبرد.