سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی كشور، گفت: غذای دریافتی كودكان در سنین 6 تا 12 سال بهتر است طوری تنظیم شود كه رشد و نمو آنها مطلوب باشد و از چاقی پیشگیری كند.
جلال الدین میرزای رزاز، درباره تغذیه در كودكان 6 تا 12 سال، تاكید كرد: رشد كودكان در سنین 6 تا 12 آهسته اما با ثبات است و طی سال های آخر دبستان، مقارن با شروع جهش رشد، به ویِژه در دختران است. این در حالی است كه به طور متوسط در هر سال 3 تا 3.5 كیلوگرم به وزن و 6 سانتی متر به قد كودك اضافه می شود كه نسبت به میزان رشد، مصرف غذا نیز بیشتر خواهد شد. بنابراین تامین انرژی موردنیاز بسیار ضروری است.
وی افزود: میزان انرژی مورد نیاز كودكان مدرسه ای، به دلیل تفاوت در اندازه بدن، میزان تحرك و سرعت رشد آنها متفاوت است و هر چه میزان تحرك و فعالیت بدنی كودك بیشتر باشد نیاز او به انرژی نیز بیشتر خواهد بود.
رئیس انجمن تغذیه ایران ادامه داد: برای تامین انرژی موردنیاز كودكان در سنین مدرسه توصیه می شود تا جایی كه امكان دارد از انواع گروه های غذایی از جمله گروه نان و غلات (مانند نان، برنج و…)، گوشت و جانشین ها (گوشت، تخم مرغ و…)، لبنیات كم چرب، میوه و سبزی ها به مقدار كافی و متنوع در برنامه غذایی روزانه كودكان گنجانده شود.
رزاز گفت: به خصوص مصرف گروه شیر و لبنیات در این سنین برای رشد و استحكام دندان و استخوان ها ضروری است. اضافه كردن مقداری عسل به شیر نیز ممكن است دانش آموز را به خوردن شیر علاقه مند كند و یا می توان شیر را به صورت غذاهایی مثل فرنی و شیر برنج به كودك داد.
وی با بیان اینكه به طور معمول كودكان در این سنین تمایلی به مصرف سبزی های تازه همراه با غذا ندارند، اظهار داشت: بهتر است والدین سبزیجات خام مثل هویج، گوجه فرنگی، كاهو، گل كلم و سبزیجات پخته مثل چغندر پخته (لبو)، نخود فرنگی و كدو حلوایی را به عنوان میان وعده به كودكان بدهند و یا به صورت پخته در مواد غذایی استفاده كنند.
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی كشور در ادامه تصریح كرد: سوء تغذیه اثرات جبران ناپذیری برای كودك به جا می گذارد. محققین بر این باورند كه كوتاهی قد كودكان علاوه بر ژنتیك، تحت تاثیر تغذیه نامناسب است. كوتاه قدی ناشی از كمبود روی یكی از مهمترین مشكلات تغذیه ای كشور ما است. كمبود شدید یا متوسط ویتامین A، آهن، كلسیم و ید نیز در كمبود رشد كودكان موثر هستند. بنابراین پایش رشد كودكان بسیار مهم است.
رزاز افزود: مطالعات نشان داده است كه تغذیه صحیح در قدرت یادگیری كودكان موثر است و نخوردن صبحانه می تواند اثرات منفی بر یادگیری كودك داشته باشد و موجب اختلال تمركز حواس می شود. همچنین نخوردن صبحانه در صورتی كه تداوم یابد و تبدیل به یك عادت شود، موجب كمبود دریافت مواد مغذی روزانه مورد نیاز فرد می شود كه در وعده های غذایی دیگر جایگزین نخواهد شد و در نتیجه كمبود انرژی، ویتامین ها و مواد معدنی ایجاد می شود. بنابراین كودكان در این سن روزانه باید سه وعده غذای اصلی را بخورند و هیچ وعده غذایی را حذف نكنند.
وی گفت: برای تاثیر بهتر برای رشد كودك، والدین باید سحرخیزی، ورزش صبحگاهی و خوردن صبحانه در محیط خانواده را به كودكان خود بیاموزند. غذاهایی از قبیل فرنی، شیر، برنج، حلیم، عدسی، نان و پنیر و گردو، نان و تخم مرغ و گوجه فرنگی، نان و ارده و شیره، همراه با یك لیوان شیر یك صبحانه مقوی و سالم برای كودكان سنین مدرسه به شمار می رود.
رئیس انجمن تغذیه ایران با بیان اینكه دانش آموزان در سنین مدرسه به خوردن غذا در وعده های بیشتری نیاز دارند و باید وعده های اصلی، میان وعده مصرف كنند، بیان داشت: ارزش غذایی میان وعده ها باید در نظر گرفته شود. موادی دارای ارزش هستند كه از یك یا چند گروه اصلی غذایی تهیه شده باشند. استفاده از انجیر خشك، بادام، گردو، برگه زردآلو و انواع كوكو و كتلت خانگی، نان و تخم مرغ و گوجه فرنگی، ساندویچ مرغ و سبزیجات می تواند به عنوان میان وعده برای كودكان مصرف شود.
رزاز افزود: مصرف تنقلاتی از قبیل پفك، چیپس به خصوص قبل از وعده های غذایی به دلیل ایجاد سیری كاذب، كودكان را از خوردن غذاهای اصلی كه باید مواد مغذی موردنیاز رشد كودك را تامین كند، باز می دارد. از سوی دیگر نمك آن ذائقه كودك را به خوردن غذاهای شور عادت می دهد. مصرف بی رویه نوشابه همراه مواد غذایی نیز علاوه بر سیری كاذب، جذب مواد مغذی مانند كلسیم را مختل می كند. بنابراین بهتر است دسترسی به تنقلات را برای كودكان كم كرد.
وی به فعالیت بدنی در دوران كودكی اشاره كرد و اظهار داشت: از نظر تعامل اجتماعی، رشد و حفظ تعادل انرژی برای كودكان بسیار مهم است. فعالیت بدنی به كنترل وزن كودك كمك می كند. همچنین می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 یا بیماری قلبی عروقی را در بزرگسالی كاهش دهد.
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی كشور تصریح كرد: فعالیت بدنی در دوران كودكی از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا كه می تواند به افزایش توده استخوانی كمك كند كه اثرات طولانی مدت بر سلامت استخوان ها دارد.
رزاز گفت: توصیه می شود كودكان و نوجوانان هر روز حداقل 60 دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط و حداقل دو بار در هفته، فعالیت هایی همچون دویدن، دوچرخه سواری و شنا كه باعث بهبود سلامت استخوان، قدرت عضلات و انعطاف پذیری می شود، انجام دهند.
