سهم پرستاران در استخدام های جدید وزارت بهداشت
رییس شورای عالی نظام پرستاری در آستانه روز پرستار، كمبود نیرو را جدی‌ترین معضل فعلی جامعه پرستاری دانست و گفت: نیاز به نیرو در شرایط فعلی بسیار زیاد حس می‌شود و باید به فكر جذب نیرو باشیم؛ این خواسته ما بیش از آن كه برای كاهش حجم كاری پرستاران باشد برای بیمارانی است كه در بیمارستان بستری هستند.
دكتر شمس‌الدین شمسی ، ضمن تبریك فرا رسیدن روز پرستار، گفت: پرستاران پیش از شیوع كرونا هم مشكلاتی داشتند اما با شیوع این بیماری، مشكلات آنها بیش از پیش شد و در عین حال آحاد جامعه نیز به آگاهی بیشتری از مشكلات این شغل رسیدند.
كمبود نیرو؛ معضل مزمن شده حوزه پرستاری
وی، یكی از اصلی‌ترین مشكلات پرستاران كه حتی مانع خدمت رسانی نیز هست، را كمبود شدید نیروی پرستاری اعلام كرد و گفت: پیش از بحران كرونا هم شدیدا كمبود نیروی پرستاری حس می‌شد و در این بحران این كمبود بیش از پیش به چشم آمد. یكی از درخواست‌های سازمان نظام پرستاری به عنوان نهاد صنفی و مدافع پرستاران، تربیت نیروی پرستاری كافی بود.
سهم پرستاران در استخدام های جدید وزارت بهداشت
وی افزود: برای رفع مشكل كمبود نیروی پرستارای اقداماتی صورت گرفت و برای نیمه دوم سال 98 آزمون استخدامی حدود 10 هزار نفری برگزار شد كه در اوایل امسال به تدریج این افراد جذب دانشگاه‌های علوم‌پزشكی شدند. گرچه این تعداد كاملا مربوط به پرستاران نیست اما درصد عمده آن مربوط به جذب پرستاران است. در سال جاری نیز حدود 3 هزار نفر از ذخیره‌های سال قبل، 2200 نفر با آزمون قراردادی و حدود 7000 نفر هم اخیرا به نظر می‌رسد كه با نشر آگهی جذب شوند؛ یعنی با احتساب این موارد، حدود 22 هزارنفر از نیمه دوم سال 98 تا آخر امسال جذب خواهند شد كه عمده آنها پرستاران هستند.
پرستارانی كه به كرونا مبتلا می شوند و نیاز بیش از پیش به نیروی انسانی
شمسی ادامه داد: علی‌رغم این تعداد جذب نیرو بازهم كمبود نیرو بسیار بالا است. با توجه به اینكه تعدادی از پرستاران به علت ابتلا به كرونا از چرخه كار خارج‌می‌شوند، نیاز بیشتر ما به نیروی انسانی حس می‌شود. خوشبختانه سازمان برنامه و بودجه با به كارگیری 30هزار نیرو موافقت كرده است و بنابر اعلام آقای نوبخت، بودجه این كار در اعتبارات سال آینده وزارت بهداشت درنظر گرفته شده است، قطعا عمده این 30 هزارنفر هم از گروه پرستاری خواهند بود.
وی در ادامه تاكید كرد: البته نیاز به نیرو در شرایط فعلی بسیار زیاد حس می‌شود و باید در شرایط فعلی به فكر جذب نیروی پرستاری باشیم. این خواسته ما بیش از آن كه برای كاهش حجم كاری پرستاران باشد، برای بیمارانی است كه در بیمارستان بستری هستند. زمانی كه نیرو كم باشد مراقبت لازم كمی و كیفی از بیماران به عمل نخواهد آمد. در جذب نیروی پرستاری و رفع این كمبود تنها وزارت بهداشت مسئول نیست بلكه باید با نگاهی فرابخشی، بین دستگاهی و جامع‌نگر به آن بپردازیم.
شاخص پایین تعداد پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی در كشور
رییس شورای عالی نظام پرستاری با اشاره به اینكه اكنون بیشترین مراقبت از مبتلایان به كرونا كه در بیمارستان بستری هستند، توسط پرستاران انجام می‌شود، تصریح كرد: برای پاسخگویی صحیح به حقوق بیمار و كمك به جامعه پرستاری حتما باید نیروی انسانی كافی به كار گرفته شود. در حال حاضر آمار ما به ازای هر تخت بیمارستانی، یك پرستار هم نیست؛ این در حالی است كه استاندارد جهانی می‌گوید باید به ازای هر تخت 2.5 نفر پرستار وجود داشته باشند. حتی در كشورهای در حال توسعه هم این عدد بیشتر از 2 است. اگر اكنون حدود 130 هزار نیروی پرستاری مشغول خدمت باشند ما به همین میزان به جذب نیرو نیاز داریم.
انتقاد به جذب نیروهای 89 روزه پرستاری
وی درباره جذب نیروهای 89 روزه، اظهار كرد: متاسفانه جذب این نیروها هنوز در برخی از نقاط ادامه دارد كه از روی ناچاری این اتفاق می‌افتد. ما به شدت مخالف جذب نیرو به این صورت هستیم. انشالله امتیازاتی برای این نیروهای 89 روزه كه بر بالین مبتلایان كرونا هستند در نظر گرفته شود تا در اولویت استخدام‌ها قرار گیرند البته؛ با برخوردها و اعتراضاتی كه صورت گرفت جذب نیروهای 89 روزه به حداقل رسید اما هنوز هم در برخی دانشگاه‌ها وجود دارد.
شمسی درخصوص معوقات پرستاران، بیان كرد: با توجه به پرداخت‌های یك یا دو هفته قبل برخی بیمارستان‌ها، آمار دقیقی از معوقات نداریم، اما خوشبختانه میزان معوقات كاركنان به حداقل رسیده است. البته در برخی دانشگاه‌ها معوقات طولانی مدت كه حتی مربوط به سال قبل باشد هم داریم، اما عمده مراكز، پرداخت‌هایی بویژه در مورد كارانه‌ها داشتند. در برخی دانشگاه‌ها هم كه معوقات وجود دارد، امیدواریم سریع‌تر پرداخت شود.
كاهش پرداختی ها با وجود افزایش بار كاری
شمسی ادامه داد: آنچه دغدغه ایجاد كرده است كاهش پرداختی‌ها است. درآمد بیمارستان‌ها در دوران كرونا كاهش پیدا كرد و از آنجایی كه كارانه‌ها از محل درآمد بیمارستان‌ها پرداخت می‌شود، به تبع آن پرداخت‌ها هم كاهش یافت؛ در حالی كه كار و فعالیت پرستاران به هیچ‌وجه كاهش پیدا نكرده و حتی بسیار بیش از دوره‌های ماقبل كرونا شده است. با صحبتی كه با سازمان برنامه بودجه داشتیم به ما اعلام كردند آنها از محل بودجه عمومی اعتباراتی را به بیمارستان‌ها اختصاص دادند تا كارانه پرداخت شود. در حال حاضر با اینكه مدت معوقات به دو یا سه ماه رسیده است اما آنچه كه باعث گله‌مندی جامعه پرستاری است، كاهش میزان پرداختی‌ها است.
وی درباره نظام پرداخت حقوق و معوقات پرستاران، تصریح كرد: در اكثر بیمارستان‌ها نظام پرداخت قاصدك حذف شده است ولی از پرستاران می‌خواهیم هر دانشگاهی كه هنوز این نظام پرداخت را دنبال می‌كند، به ما گزارش دهند. خود وزارت بهداشت مخالف قاطع نظام پرداخت قاصدك است و هر دانشگاهی كه این دستور را دنبال نكرده از دستور شخص وزیر تخطی كرده است.
ماجرای تعدیل نیرو در بیمارستانهای خصوصی
شمسی با اشاره به اخراج و تعدیل نیروی پرستاری در اوایل دوران كرونا، گفت: این موضوع عمدتا در بیمارستاهای خصوصی شكل گرفت كه علت آنهم كاهش مراجعه به بیمارستان و كاهش درآمدها بود و باعث شد برای صرفه‌جویی بیشتر اقدام به تعدیل نیرو در اوایل بحران كرونا كنند كه برخوردهایی با این بیمارستان‌ها صورت گرفت و طی مدت اخیر گزارشی با مضمون تعدیل نیرو در بخش خصوصی به دست ما نرسیده است.
وی درخصوص میزان ترك كار پرستاران پس از شیوع كرونا، بیان كرد: تعداد اندكی از پرستاران به دلیل ترس از ابتلا به بیماری ترك كار كردند كه تعداد بسیار كمی است. این در حالی است كه برخی همكاران هم حتی پس از ابتلا به بیماری با حداقل مرخصی استعلاجی سر كار آمدند و خدمت كردند. درمورد ترك كار پرستاران آنقدر تعداد كم است كه آماری در دست نداریم.
علت پدیده ای به نام مهاجرت پرستاران
رییس شورای عالی نظام پرستاری ادامه داد: البته در مورد بحث مهاجرت پرستاران موضوع كم بودن میزان پرداختی‌ها است. پرداخت حقوق به پرستاران در ایران نسبت به سایر مشاغلمان بسیار كمتر است. این در حالی است كه یكی از مشاغلی كه در سایر جوامع به شدت پیگیر آن هستند پرستاری است و همین باعث شكلگیری مهاجرت پرستاران شده است.
كمبود نیرو و پرستارانی كه نمی توانند مرخصی روند
وی با اشاره به سختی كار پرستاران و فشارهای روحی و روانی دوران كرونا، اظهار كرد: كمبود نیرو اینجا مشهود می‌شود كه پرستاران نمی‌توانند به راحتی به مرخصی بروند. یعنی پرستاران حتی مرخصی استعلاجی را كه به دنبال ابتلا به كرونا می‌گیرند، در كوتاه ترین زمان ممكن است. در كشورهای پیشرفته دنیا پرستاران را به مرخصی اجباری می‌فرستند چون ممكن است محیط بیمارستان و شرایط كاری سخت باعث افسردگی آنها شود.
شمسی درباره ارائه خدمات مراقبت در منزل توسط پرستاران، گفت: این خدمات هنوز تحت پوشش بیمه نیستند؛ هرچند كه مقدمات آنها را چیده‌ایم و تحت پوشش بیمه رفتن این خدمات منتظر یك مصوبه از سوی شورای عالی بیمه است تا پس از بیمه شدن طیف بیشتری از افراد توان استفاده از این خدمات را داشته باشند.
