افزایش قدرت انتقال كرونا
سخنگوی قرارگاه ستاد ملی مقابله با كرونا به تشریح مصوبات جدید ستاد ملی مقابله با كرونا پرداخت و گفت: پیشنهاد دقیق ما برقراری ممنوعیت تردد از ساعت 18 و همچنین تعطیلی اصناف از ساعت 18 است در 29 و 30 آذر است. این محدودیت‌ها پس از تصمیم‌گیری‌های بیشتر در تمام شهرهای قرمز، نارنجی و زرد اجرای خواهد شد.
دكتر علیرضا رئیسی، گفت: هفته گذشته مصوبه‌ای در ارتباط با منع تردد در شهرهای قرمز و نارنجی از 9 شب تا 4 صبح داشتیم كه در آن قید شده بود این محدودیت در شهرهای بالای 200 هزارنفر جمعیت اجرا شود، با بررسی مجدد این محدودیت به شهرهایی با جمعیت كمتر از 200 هزار نفر هم تعمیم پیدا كرد. بحث اقدام و عملیاتی كردن محدودیت‌ها فشار زیادی به ناجا وارد می‌كند و الان در هر شهر نارنجی فارغ از جمعیتشان محدودیت تردد 9 شب تا 4 صبح اعمال می‌شود.
پیشنهاد منع تردد و تعطیلی مشاغل در شب یلدا از ساعت 18
وی افزود: پیشنهاد دیگری كه امروز در ستاد مطرح‌شد بحث منع تردد و كاهش فعالیت كسب و كار از ساعت 18 به بعد در روزهای شنبه و یك‌شنبه (29 و30 آذر) بود، چرا كه نگرانی‌های بسیار جدی در رابطه با برگزاری دورهمی و شب‌نشینی در این شب وجود دارد. موضوع دیگر این بود كه وزارت ارتباطات در صورت امكان برای شب یلدا تسهیلاتی ارائه دهد. همچنین افزایش برنامه‌های سرگرم كننده صدا و سیما برای شب یلدا از تاكیدات ما بود. امیدواریم موضوع برگزاری مجازی دورهمی‌های شب یلدا و پرهیز از تجمعات جدی گرفته شود. پیشنهاد دقیق ما برقراری ممنوعیت تردد از ساعت 18 و همچنین تعطیلی اصناف از ساعت 18 است. این محدودیت‌ها پس از تصمیم‌گیری‌های بیشتر در تمام شهرهای قرمز، نارنجی و زرد اجرای خواهد شد و اطلاع‌رسانی درمورد آن انجام خواهد شد.
حمل‌ونقل عمومی؛ معضلی در كلانشهرها
وی با اشاره به معضل حمل و نقل عمومی، اظهار كرد: این موضوع یكی از مشكلات و معضلات ما در كلانشهرها بویژه در پایتخت است. برای اضافه كردن وسیله به ناوگان حمل و نقل عمومی مصوبه پیشنهادی داشتیم كه تاپایان سال 4000 اتوبوس به ناوگان حمل و نقل عمومی اضافه شود.
نگرانی از خیز مجدد بیماری در دی و بهمن
رییسی ادامه داد: اكنون بعد از محدودیت‌هایی كه ایجاد شد شاهد یك آرامش نسبی هستیم، ورودی به بیمارستان‌ها و موارد مرگ و میر كاهش یافته است. از هفته قبل تا الان هزار مرگ كرونایی كم شده است، یعنی 1000 خانواده از داغدار شدن نجات یافتند. اگر پروتكل‌ها رعایت نشود به طور قطع آمار افزایشی خواهد شد چون رفتار ویروس به ما نشان داده است به محض عدم كنترل آمار بالا می‌رود. سرد شدن هوا، دورهمی خانوادگی كه بیش از 50 درصد بستری‌های فعلی بیمارستان‌ها مربوط به این افراد است ادامه دار باشد سبب می‌شود در اواخر دی و اوایل بهمن‌ماه پیك مجدد داشته باشیم. گاهی در اوج بحران هستیم می‌گوییم ای كاش زودتر كاری كرده بودیم اما اكنون در شرایط نسبتا مساعدی هستیم كه اگر رعایت نكنیم در دی‌ماه و بهمن ماه خیز مجدد خواهیم داشت.
وی با اشاره به آثار هوای سرد بر بیماری كرونا، گفت: سازمان بهداشت جهانی اعلام كرده است طی 6 هفته گذشته در جهان، موارد مرگ و میر كرونا 60 درصد افزایش یافته است. این نشان دهنده تاثیر هوای سرد و ارتباط آن با بیماری است. البته اثر سرما به این شكل است كه در این ایام افراد در محیط‌های بسته و با تهویه نامطلوب كنار یكدیگر قرار می‌گیرند و این موضوع شیوع بیماری را افزایش می‌دهد.
رییسی تاكید كرد: نباید فراموش كنیم اصناف و كسبه در این فشار اقتصادی كسب و كار خود را تعطیل كردند تا سلامتی برگردد و حیف است با دورهمی و شب نشینی این دستاورد را از دست دهیم. از اسفندماه سال قبل با بیماری كلنجار می‌رویم. در سیزده‌بدر و عید رعایت كردیم و در اردیبهشت ماه اوضاع بسیار خوبی داشتیم. پس از آن با ساده انگاری بیماری خیز شدید داشتیم و اكنون تازه كادر درمان زمان پیدا كردند نفسی بكشند. البته هنوز موفقیت كامل حاصل نشده است و باید تا زمانی كه هوا سرد است دورهمی‌ها را به حداقل برسانیم.
سخنگوی قرارگاه ستاد ملی مقابله با كرونا، اظهار كرد: البته همین الان هم بیش از 200 نفر در روز جان خود را از دست می‌دهند كه تنها یك عدد نیست بلكه عزیزان یك خانواده هستند كه می‌توان با رعایت پروتكل‌ها جلوی این اتفاق را گرفت. می‌دانیم ماسك زدن كار ساده‌ای نیست اما خوشحالیم كه امروز دیگر در میان مردم جا افتاده است.
لزوم استفاده از تجارب سایر كشورها در مدیریت كرونا
وی با اشاره با آمار جهانی كرونا، تصریح كرد: اروپا و آمریكا در حوزه سلامت و اقتصاد كشورهای پیشرفته‌ای هستند ولی از طرف دیگر میزان رعایت پروتكل‌ها در این كشورها سبب تجربه شرایط سخت برایشان شده است. اكنون آلمان مرگ بالاتر از 525 نفر در روز را تجربه می‌كند و یا آمریكا مرگ روزانه بیش از 3000 هزارنفر را تجربه كرده است. این در حالی است كه كشورهای ژاپن، كره جنوبی، سنگاپور، تایوان، تایلند و... در كنترل بیماری موفق بودند و علت آن هم قانون‌پذیری بالای مردم است. كره جنوبی با ابزار مسئولیت اجتماعی و قانون پذیری و سیستم دیجیتال به موفقیت كنترل بیماری رسیده است. ما هم پا به پای دنیا به فكر دولت الكترونیك بودیم اما اجرایی نكردیم و در مرحله عمل به دلیل زیرساخت‌ها و عدم سرمایه‌گذاری توفیق نداشتیم. همچنین این كشورها تجربه مدیریت sars و mers را داشتند و این موضوع هم عاملی برای موفقیت در كنترل بیماری است. گاهی چاره‌ای جز محدودیت و جریمه نداریم اما با ادامه‌دار شدن روند بیماری نمی‌توان این شیوه را ادامه داد.
وی افزود: اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی مناسبی تاكنون صورت گرفته است و مردم می‌دانند باید در خانه بمانند. ماسك، فاصله‌گذاری اجتماعی، كاهش تردد و... تاكنون بارها اطلاع‌رسانی شده است. بودن در یك فضای بسته با تعداد افراد زیاد احتمال ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد. در دورهمی‌های خانوادگی كسی ماسك نمی‌زند و تصور می‌كنند كسی از عمه یا خاله‌اش بیماری را نمی‌گیرد. در دورهمی‌ها بیشتر صحبت می‌كنیم و احتمال انتقال ویروس افزایش می‌یابد. این در حالی است كه دورهمی‌ها عموما بیش از یك ساعت طول می‌كشد و در تمام مدت در فضای بسته نشسته‌ایم.
جهش ویروس عاملی برای افزایش سرعت انتقال آن
رییسی ادامه داد: جهش‌های ژنی مختلفی در ویروس كووید19 رخ داده و قدرت سرایت و انتقال آن افزایش یافته است و به همین دلیل سنین پایین‌تر هم درگیر بیماری می‌شوند چون حجم بیشتری از ویروس آزاد می‌شود و میزان چسبندگی آن بیشتر است. این تصور كه به محض تزریق واكسن ایمنی ایجاد می‌شود اصلا درست نیست. كشورهایی مانند آمریكا و انگلیس واكسیناسیون را آغاز كردند ولی با آغاز تزریق واكسن زنجیره بیماری بلافاصله قطع نمی‌شود، مدتی زمان می‌برد تا ایمنی در بدن ایجاد شود، مدتی زمان می‌برد تا ایمنی در بدن افراد ایجاد شود و از طرفی واكسن هم به میزان مشخصی اثربخشی دارد. ما هنوز تجربه و مطالعه‌ای نداریم كه مثلا یك سال بعد از تزریق واكسن چه اتفاقی می‌افتد چون واكسیناسیون تازه آغاز شده است. ضمن امیدواری نسبت به قطع زنجیره بیماری و واكسیناسیون همچنان باید رعایت پروتكل‌ها را جدی بگیریم.
محدودیت‌های هوشمند عامل اصلی مدیریت بیماری
رییسی ادامه داد: ستاد ملی مقابله با كرونا از حدود 4 هفته قبل تصمیم بسیار خوبی گرفت كه آنهم هوشمندسازی محدودیت‌ها بود یعنی اگر بر اساس شاخص‌ها و معیارها در سطح یك شهر ببینیم بیماری می‌تواند به سایر نقاط هم منتقل شود، سریعا به سراغ این شهرها خواهیم رفت. حدود دو هفته قبل 34 شهر قرمز داشتیم و مستقیما به سراغ آنها رفتیم، از این تعداد 7 شهر وضعیت بسیار بحرانی‌تری داشتند، پس از اعمال محدودیت ویژه و اجرای 100 درصدی محدودیت‌ها موفق شدیم اوضاع را كنترل كنیم. در این بین فرمانداران، استانداران و مقامات استانی بسیار به ما كمك كرده‌اند.
سهم بالای استان‌های شمالی در تعداد شهرهای قرمز
وی افزود: اكنون 12 شهر قرمز داریم كه عمده این شهرها در دو استان است. هفته گذشته فقط 4 استان اردبیل، گیلان، مازندارن و گلستان هنوز در وضعیت قرمز باقی‌مانده بودند كه خوشبختانه اردبیل و گلستان از وضعیت قرمز خارج شدند و دو استان گیلان و مازندران هنوز در وضعیت قرمز هستند. در بین همین دو استان هم مازندارن 5 شهر قرمز و گیلان 4 شهر قرمز دارد بنابراین برای خارج كردن این استان‌ها از وضعیت قرمز اولویت ما كم كردن بیماری در شهرهای قرمز است. در استان مازندارن، آمل، بهشهر، رامسر، گلوگاه و نكا و در استان گیلان، آستارا، بندر انزلی، رودسر و توالش است. همچنین زرین‌دشت در استان فارس، بافق در استان كرمان و گمیشان در استان گلستان هم وضعیت قرمز دارند. در میان این 12 شهر قرمز، 5 شهر آستارا، توالش، گلوگاه، آمل و نكا وضعیت صعودی بیماری را تجربه می‌كنند.
رئیسی تاكید كرد: اكنون روند بیماری در گیلان صعودی است. در مازندارن هم روند صعودی متوقف شده است اما هنوز شاهد آغاز روند نزولی نیستیم.
رعایت 87 درصدی پروتكل‌های بهداشتی از سوی مردم
وی درباره رعایت پروتكل‌های بهداشتی، گفت: میانگین رعایت پروتكل‌ها 87 درصد است و فوق‌العاده خوب رعایت شده است. همكاری مردم در محدودیت‌هایی كه اعمال شد بالاتر از 90 درصد است. اكنون در سطح كشور 12 شهر در وضعیت قرمز، 231 شهر در وضعیت نارنجی و 205 شهر در وضعیت زرد بیماری كرونا قرار دارند.
سهم موثر نیروی انتظامی در اعمال محدودیت‌ها
وی درخصوص تردد خودروها، بیان كرد: تردد خودروهای بین شهری 31 درصد كاهش یافته است. تصادفات خسارتی 46 درصد و فوتی 42 درصد كاهش یافته است. نیروی انتظامی بسیار به ما كمك می‌كند و روزانه حدود 11 هزار نفر در نیروی انتظامی فعالیت می‌كنند و تا الان بیش از 200 هزار نیرو برای كنترل ترددها مشاركت داشته‌اند. بر اساس جریمه‌ای كه نیروی انتظامی گزارش داده است تاكنون 600 هزار جریمه برای تردد 9 شب تا 4 صبح صورت گرفته است. همچنین به دو میلیون خودرو كه در حال خروج از شهرها بودند تذكر دادند كه سفر نروند و 772 هزار نقض محدودیت را شناسایی كردند كه علاوه بر جریمه مجبور به بازگشت كردند. در عین حال 52 هزار جریمه در شهرهای نارنجی و 60 هزار جریمه تردد هم در شهر قرمز صورت گرفته است.
طرح محله محور «شهید سلیمانی» در چه مرحله‌ای است؟
وی درباره طرح شهید سلیمانی، گفت: روزانه زیر 70 هزار تست روزانه انجام می‌شود ولی پیشرفت بسیار خوبی داشته‌ایم. مشكلی در تامین كیت نداریم ولی مشكل در انجام تست است چون بار مراجعه به مراكز كمتر شده است، قسمت بزرگ فعالیت ما سنجش اطرافیان فرد كرونا مثبت است. در سازماندهی و اجرا تا هفته قبل در مرحله استقرار بودیم و تاكنون 723 هزار خانواده آسیب پذیر كرونا تحت پوشش گروه‌های حمایتی ما قرار گرفتند. حدود 500 هزار مراقبت تاكنون انجام شده است و روز گذشته حدود 22 هزار تست سریع از اطرافیان افراد كرونا مثبت در درب منازل گرفته‌شد.
وی درباره وضعیت قرنطینه بیماران، گفت: 8300 تخت قرنطینه شامل مهمانسرا و هتل‌ها آماده داریم، تقریبا سه روز است كه این اقدام آغاز شده است و اكنون 357 نفر الان در این قرنطینه‌ها هستند. درمورد سالمندان هم برنامه مفصل و علمی داریم. حدود 8 میلیون نفر سالمند داریم. و بررسی كردیم سالمندانی كه 4 فاكتور دارند بیشتر مورد توجه قرار گیرند: كسانی كه بالای 75 سال هستند، كسانی كه تنها زندگی می‌كنند، افراد دارای معلولیت هستند و سالمندی كه یكی از اطرافیانش كرونا مثبت است را شناسایی كردیم و تسهیلات ویژه برایشان قائل شدیم. كسانی كه این 4 فاكتور را داشته باشند در میان كل سالمندان حدود یك میلیون و 200 هزارنفر هستند. در هر محله شاید 40 نفر از این سالمندان سكونت داشته باشند كه مراقب سلامت شناسایی كرده و به تیم‌های حمایتی معرفی می‌كند تا سالمند نگران خروج از منزل و... نباشد.
وی كه در یك برنامه تلوزیونی صحبت می‌كرد، با تاكید بر لزوم ترك دورهمی‌ها بویژه در شب یلدا، گفت: خواهش می‌كنیم مردم نكات بهداشتی را رعایت كنند. برای یك ساعت گفت و گو كردن می‌توانند از تلفن همراه استفاده كنند.
