ضرورت بازنگری جدی در روش‌های مدیریتی
سه ركن سازمان نظام پزشكی در نامه ای به ریاست جمهوری اعلام كردند كه شرایط سخت و پیشرونده اپیدمی ویروس كرونا در كشور و به خصوص میزان مرگ‌ومیر مبتلایان، ضرورت بازنگری جدی در روش‌های مدیریتی این بحران را ایجاب می‌كند.
بنابر اعلام روابط عمومی سازمان نظام پزشكی، در متن نامه دكتر محمدرضا ظفرقندی - رییس كل سازمان نظام پزشكی، دكتر مصطفی معین - رئیس شورای عالی و دكتر عباس آقازاده - رئیس مجمع عمومی نظام پزشكی به رییس جمهور آمده است: «همانطور كه استحضار دارید شرایط سخت و پیشرونده اپیدمی ویروس كرونا در كشور و به خصوص میزان مرگ‌ومیر غیر قابل قبول و اسف‌بار مبتلایان ضرورت بازنگری جدی در روش‌های مدیریتی این بحران را ایجاب می‌كند.
همچنانكه مكرراً در ایام این همه‌گیری توسط مصلحان و كارشناسان علمی كشور عنوان شد، بدون عزم ملی و حضور فعال همه مسئولان نظام و ایفای نقش مؤثر قوای مقننه و قضاییه در كنار دولت و اخذ اختیارات نیروهای نظامی و انتظامی و امنیتی برای مقابله همه جانبه و پیشگیرانه با این معضل، این درد مشترك به سامان نمی‌رسد.
اینك كه راهبرد جدید ارتقا و سطح تصمیم‌گیری و توجه جدی‌تر به اهمیت بحران، اگرچه دیرهنگام، با تشكیل جلسه در حضور رهبری نظام و مسئولان قوای نظامی و انتظامی مد نظر قرار گرفته است، لازم است به عنوان نمایندگان جامعه پزشكی كشور كه این روزها مظلومانه و ایثارگرانه در صف مقدم این مواجهه صدها شهید در راه خداوند و سلامت ملت ایران تقدیم كرده‌اند، نتایج بررسی‌های علمی و نظرات كارشناسی سازمان نظام پزشكی كشور را به استحضار برسانیم:
- با توجه به آینده مبهم و طولانی این بحران «تدوین سند راهبردی و ملی» برای تبیین وظایف و تعیین تكلیف بخش‌ها و نهادهای مختلف كشور، ضرورت غیر قابل تردید و معطل مانده ای است كه باید با در نظر گرفتن اولویت سلامت مردم و مصالح ملی و با توجه به نیازهای اقتصادی و اجتماعی كشور با حضور كارشناسان عالم و صاحبان فرایند در دستور كار قرار گیرد. عضویت نمایندگانی از سازمان نظام پزشكی به عنوان نمایندگان جامعه پزشكی و نیز انجمن‌های علمی كشور در ستاد ملی مبارزه با كرونا پیشنهاد می‌شود.
- ایجاد و تقدم سازوكارهای علمی، قاطع و الزام‌آور پیشگیرانه با حضور و نظارت جدی و مؤثر نیروهای انتظامی برای جلوگیری از گسترش بیماری و كاهش تحمیل بار بیماری به مراكز درمانی و بیمارستان‌ها ضرورتی است كه بارها مورد تأكید قرار گرفته و امید است در رویكرد جدید روش‌های فاصله‌گذاری اجتماعی با قاطعیت به مرحله اجرا درآید. بدیهی است كه در همه اپیدمی‌ها و در همه كشورهای موفق در كنترل اپیدمی‌ها اساس و قاعده كنترل بیماری، بر روش‌های آموزشی، اقناع افكار عمومی و نهایتاً اقدامات قاطع و الزام‌آور پیشگیرانه استوار است.
- مهم‌ترین عامل در كاهش مرگ‌ومیر تأسف‌بار بیماران تشخیص زودرس بیماری و اقدامات مناسب در مراحل اولیه بیماری كروناست، ضرورت قطعی این اقدام آنچنانكه در تجربه كشورهای موفق مشاهده شده است افزایش تست‌های PCR با توجه به استانداردهای جمعیتی (در ایران حداقل 85 هزار تست روزانه) و ردیابی، شناسایی و پیگیری تشخیص افراد مرتبط با بیمار به تعداد حداقل 10 نفر می‌باشد (Contact tracing). امروزه عدم تشخیص زودرس باعث مراجعه بیماران با حال بد به بیمارستان‌ها، پر شدن تخت‌های ICU و مرگ‌ومیر حداقل 40 الی 50 درصدی بیماران در بخش‌های كووید و اورژانس‌های بیمارستانی و قبل از ICU شده است.
برای انجام این مهم زیر ساخت‌های شبكه سراسری بهداشت و پزشكان خانواده یاری‌گران اصلی و خدوم ستاد ملی كرونا خواهند بود.
- حمایت ویژه از مراكز درمانی و بیمارستان‌های دولتی و خصوصی كه در شرایط كرونا و افزایش هزینه‌های كمرشكن دچار آسیب جدی شده‌اند و تقویت امكانات حفاظتی و تجهیزات بیمارستان‌ها و بخش‌های ICU و به ویژه تأمین دستگاه‌های اكسیژن‌ساز مورد نیاز بیمارستان‌ها كه با توجه به افزایش نیاز بیماران به اكسیژن از كمبودهای اصلی این روزهای حوزه درمان است از دیگر اقدامات حیاتی و فوری این مرحله است.
- با توجه به شهادت صدها تن و بیماری و فرسودگی هزاران نفر از كادر فداكار درمان در مراكز دولتی و بخش خصوصی، تأمین كافی لوازم ایمنی و حفاظت برای كادرهای درمانی، جایگزینی نیرو و تأمین پرسنل مورد نیاز مراكز بهداشتی و درمانی و حمایت مالی جدی و عملی و ارائه تسهیلات و مشوق‌های لازم كادر درمان و شاغلین در بخش‌های مرتبط با كرونا و پرداخت حقوق معوقه ایشان اكیداً مورد انتظار و ضرورت قطعی امكان ادامه خدمت در این مرحله بحران است.
- اهتمام و تقویت زیرساخت‌های دولت الكترونیك، افزایش پهنای باند اینترنت و امكانات IT در حوزه سلامت به منظور امكان پیگیری و ردیابی بیماران، استفاده از تله‌مدیسین برای ویزیت بیماران و كاهش بار مراجعه بیماران به مراكز درمانی و افزایش كیفیت خدمات بیمارستانی نیز از دیگر نیازهای قطعی این روزهاست كه باید مورد توجه دولت محترم و ستاد ملی كرونا قرار گیرد. انجام اقدامات جدی در استقرار سراسری «سامانه الكترونیك سلامت» نه تنها یك الزام قانون توسعه ششم كشور، بلكه از اهرم‌های با اهمیت مقابله با اپیدمی كرونا محسوب می‌شود.
- توجه و حمایت ویژه از اقشار آسیب‌پذیر و دهك‌های پایین درآمدی جامعه چه در زمینه تأمین هزینه‌های زندگی و چه در مقوله هزینه‌های بهداشتی، با در نظر گرفتن افزایش هزینه‌های زندگی و تورم افسار گسیخته و آسیب‌های اقتصادی اقشار محروم در این ایام كه موجب رنج مضاعفی علاوه بر رنج بیماری گشته، مورد تأكید است.
امید است مسئولان نظام و دولت محترم با نگرشی دیگر به ابعاد خطیر این بحران و سامانی جدید و جدی برای كنترل اپیدمی و با مشاركت‌جویی از كارشناسان علمی و صاحبان فرآیند در ستاد ملی كرونا و ایفای مسئولیت اجتماعی همه نهادها و قوای كشور، زمینه‌ساز شاهد كاهش آلام و مرگ‌ومیر بیماران و بهبود شرایط بحرانی اپیدمی كرونا در كشور باشیم.»
