رفت و آمدهای بی مورد متوقف نشود، موفق نخواهیم بود
وزیر بهداشت با بیان اینكه باید بدانیم كرونا تنها موضوع بهداشتی و درمانی نیست و هرچند كه ما آسیب ها و جنازه هایش را جمع می كنیم، اما سرچشمه آلودگی دست وزارت بهداشت نیست، گفت: بنابراین اولین بحثی كه باید درباره آن به جمع بندی برسیم، این است كه كرونا اولویت اول كشور است.
دكتر سعید نمكی در دیداری با فرمانده كل سپاه پاسداران، گفت: اینكه در شرایط كرونا از سپاه، نیروهای مسلح و... كمك گرفتیم، به این دلیل است كه زمانیكه انسان گرفتار می شود، ابتدا اعضای خانواده و برادران و خواهرانش را صدا می زند. زیرا خوشبختانه تكه كوچكی از كوه الماس دفاع مقدس در قلب این برادر كوچك شما به یادگار مانده و همواره فكر میكنم كه با شیوه جهاد و دفاع مقدس می توان مملكت را به سرانجام نجات رساند و با همان عزیزانی كه بازماندگان آن شیوه های مقدس هستند، می توان كشور را اداره كرد.
وی با اشاره به آنچه در دوران كرونا گذشت، افزود: بنده روز اولی كه شنیدم ویروسی با این مشخصات در چین امده، به دوستان اعلام كردم كه چیزی كه من از این ویروس می بینم، مجموعه ای تازه و با ویژگی های منحصربه فرد بوده و به اجداد خودش شبیه نیست و شتر، گاو، پلنگ است. این ویروس، ویروسی بود كه تكه هایی از ویروس های مختلف را داشت و به همین دلیل به دوستان اعلام كردم كه جهان میزبان یكی از پیچیده ترین موجودات زنده شده و تا كی و كجا قرار است با آن درگیر باشیم را نمی دانم. در آن زمان گفتم هركس امروز عجولانه درباره این ویروس و نحوه عملكردش برجهان صحبت كند، از سر جهالت است، نه دانش.
وی ادامه داد: در روزهای اول در اوایل بهمن ماه اعلام كردم كه تا زمانیكه این آتش به نیستان یك كشور نیفتد، حضرات متوجه نمی شوند كه چه می گوییم. در هر حال ما سعی كردیم به شدت آماده با این پدیده مواجه شویم و تلاش كردیم كه اگر نسیم است، آن را طوفان فرض كنیم؛ كمااینكه اروپا و آمریكا با تمام آمادگی های زیرساختی شان، خودشان را در مقابل نسیم دیدند، اما گرفتار طوفان شدند. به همین دلیل خوشبختانه ما كار را با تدبیر و درست منطبق با روش های دفاع مقدس پیش بردیم.
نمكی گفت: بر این اساس ابتدا سنگر ساختیم و خودمان را آماده هجمه اولیه ویروس كردیم. در اولین روزها پروازها از مركز آلودگی را قطع كردیم و سعی كردیم در تمام گیت های ورودی كشور، اعم از زمینی، دریایی و هوایی تب سنج و... گذاشته و از طرفی به دانشگاه ها آموزش دادیم و اعلام كردیم كه تمام دانشگاه ها تخت هایشان را آماده كنند. به طوری كه طی دو هفته 2000 تخت ICU اضافه كردیم، 900 توتالیتر در طی دو تا سه هفته اضافه كردیم و همین شد كه در هجمه اول، حتی یك بیمار ما پشت در هیچ بیمارستانی سرگردان نشد و یك بیمار ما به دلیل عدم بضاعت اقتصادی پشت در مریض خانه ای نماند و یكبار ونتیلاتور و دستگاه تنفس را از بیمار مسنی، برنداشتیم تا به بیمار جوانتر دهیم. اخیرا در یك كشور اروپایی خانمی اعلام كرد كه من عمرم را كردم و ونتیلاتور را به آن جوان بدهید، اما در كشور پیرزن 103 ساله در كردستان مداوا و مرخص شد. این از افتخارات جمهوری اسلامی ایران است.
نمكی با بیان اینكه ما با روش های جهادی ضدانقلاب را خوشحال نكردیم، اظهار كرد: یكی از شیوه هایی كه ضد انقلاب بر روی آن كار می كرد، این بود كه جمهوری اسلامی ایران نسبت به افراد خاص بی توجه است. درحالی كه در میان قم عرب، كرد، اهل تسنن، بلوچ و.... یك شكایت در گلایه مندی از نظام سلامت نبود. ما هزاران افغانستانی بدون كارت را به صورت رایگان در كرونا درمان كردیم. این افتخارات با همدلی اتفاق افتاد. ما سنگر ارایی كردیم و موج را كه شكستیم، شروع به حمله به ویروس كردیم.
نمكی افزود: بعد از آن از نیروهای بسیج كمك‌خواستیم به ویروس حمله كردیم. همچنین سامانه 4030 را راه اندازی كردیم. خوشبختانه از زمانیكه به وزارت بهداشت امدم، كار بر زمین مانده پرونده الكترونیك سلامت را فعال كردم. ما به اتكا به بسیج، 300 هزار اكیپ را فعال كردیم و ما سراغ ویروس رفتیم. سامانه 4030 را فعال كردیم و ما به سراغ ویروس رفتیم. به طوری كه در ابتدا 78 میلیون خانواده و افراد ایرانی را غربالگری كردیم. افرادی كه نیاز به بستری داشتند مشخص كردیم، افرادی كه نیاز به قرنطینه در منزل داشتند، هر سه روز یكبار چك كردیم و خانه ها را با كمك بچه های بسیجی ضدعفونی كردیم و بعد افرادی كه با بیماران در تماس بودند را تست كردیم. همچنین تعداد تست هایمان را از روزانه 2000 تست به 25 هزار تست رساندیم و مراكز تست مان را از دوتا به 160 مركز در كشور رساندیم و یك كار عظیم ملی شكل گرفت.
وی ادامه داد: بر همین اساس در طول كمتر از دو ماه توانستیم میزان مرگ ها را به 20 درصد و میزان ابتلا را به كمتر از 25 درصد برسانیم و داشتیم خدمت فرمانده بزرگمان می رفتیم كه بگوئیم در آستانه مرگ تك رقمی هستیم كه ناگهان اتفاقات دیگری افتاد. فكر می كنیم كه راهی كه رفتیم، عالمانه ترین و علمی ترین راهی بود كه می شد انتخاب كرد. یعنی بیماریابی به موقع، درمان و ایزولاسیون به موقع كه ما را در عرض كمتر از دوماه به 30 مرگ در روز برساند. بعد از اینكه طوفان به سایر كشورها رسید، فهمیدند كه ایران در اوج تحریم و فشار چه كار بزرگی انجام داده است.
وزیر بهداشت با بیان اینكه ما در طرح تحول زیرساخت های زیادی اضافه كردیم، گفت: اما همین امروز میزان تخت ما به ازای 1000 نفر 1.6 است. در حالی كه برای فرانسه حدود هفت و در كمترین كشور اروپایی این شاخص كمتر از شش نیست. آنچه كه توانست ما را در این راه سرافراز كند، استفاده از شیوه جهادی و بسیجی در مدیریت بیماری بود.
نمكی با اشاره به دلایلی كه ناكامی هایی را در مدیریت كرونا ایجاد كرد، گفت: عده ای فكر كردند كرونا فقط یك بیماری است و متولی مدیریت آن هم وزارت بهداشت است، اما باید بدانیم كه كرونا موضوع بهداشتی و درمانی نیست. هرچند كه ما آسیب ها و جنازه هایش را جمع می كنیم، اما سرچشمه آلودگی دست وزارت بهداشت نیست. باید از روز اول فكر می كردیم كه كرونا پدیده اولویت داری است كه عوامل اجتماعی، فرهنگی، مذهبی، اقتصادی و سیاسی و ... را متاثر می كند كه این اتفاق افتاد. از روز نخست اعلام كردیم كه كرونا اولویت اول ملی است. اگر كرونا را جمع كردیم در تمام ابعاد میدان داریم، اما اگر در مدیریت كرونا، دچار شكست شدیم، كلیت آبروی نظام را زیر سوال برده ایم.
وزیر بهداشت گفت: حضرت آقا بارها از اقدامات مدافعان سلامت تشكر كردند و من احساس شرمساری كردم. ما هنوز خودمان را لایق این تشكرها نمی دانیم و فكر می كنیم كاستی هایی داریم كه باید آن ها را جبران كنیم.
نمكی تاكید كرد: اولویت اول ما این است كه باید بدانیم كرونا اولین بحث ماست. البته ما در بدترین دوران اقتصادی هستیم و آنچه كه آمریكایی ها ظالمانه به ما تحمیل می كنند، شاید بعد از واقعه كربلا نظیر نداشته باشد. ما برای تهیه دارو و تجهیزات پزشكی نمی دانید كه چه روزهای سختی را می‌گذرانیم و چقدر باید مسیرها را دور بزنیم تا برای بیمار خاص دارو را تامین كنیم.
نمكی گفت: بنابراین اولین بحثی كه باید درباره آن به جمع بندی برسیم، این است كه كرونا اولویت اول كشور است. گرچه با بیكاری و مشكلات اقتصادی هم رو به رو هستیم و شرایط سختی است. ما اولین كشوری بودیم كه برای بازگشایی ها شیوه نامه و پروتكل نوشتیم. ما در 10 شبانه روز برای 1400 حرفه پروتكل نوشتیم. ما شیوه گذر از جنگل آتش گرفته را با حداقل آسیب به مردم یاد دادیم؛ چرا كه برایمان مسلم بود كه بازگشایی مساوی با ابتلاست، اما برای بازگشایی شیوه نامه نوشتیم. در صنعت نفت و پتروشیمی كمترین ابتلا را داشتیم. زیرا به خوبی پروتكل ها را رعایت كرده اند.
وی گفت: از طرفی نمی توانستیم تولید را بخوابانیم و اقتصاد را ضعیف تر كنیم. ما تنها وزارت بهداشتی بودیم كه به جای كمك گرفتن از اقتصاد، ما به كمك اقتصاد آمدیم. وزیر درمانده بهداشت كه از یك میلیارد یورویی كه آقا فرمودند، تا امروز هم بیش از 30 درصدش را نگرفتم. به هر حال مشكلات اقتصادی زیاد بود. ما در 6 ماهه اول سال 40 درصد سال 98 ارز دارو و تجهیزات پزشكی را گرفتیم؛ در حالی كه سال گذشته كرونا نداشتیم. این یعنی وزیر بهداشت فقط مشكلش با كرونا نیست. پرستاران ما تا 20 روز پیش 10 تا 12 ماه تاخیر در پرداخت كارانه داشتند و اخیرا كارانه 3 ماه را پرداخت كرده ایم .
نمكی گفت: نكته دیگری كه ما را دچار آسیب كرده است، نوع اداره جاهایی است كه همراهی نمی‌كنند. من بارها گفته ام كه اپیدمی را در هیچ جای دنیا با خواهش و تمنا نمی توان اداره كرد. در دموكراتیك ترین نظام های دنیا كه اصالت بالا به انسان می دهند، با فرد متخلف محكم برخورد می كنند. ما با برخی بسیار مماشات كردیم. البته برخی هم بسیار همراهی كردند و در 13 بدر همه در خانه ماندند و نیروهای مسلح هم بسیار كمك كردند. اما در جایی كه فرد پروتكل را می شكست، ما برخورد محكمی نكردیم و این یكی از جاهایی بود كه آسیب دیدیم، اكنون اگر نیروهای مسلح به صحنه نیایند و ایاب و ذهاب های بی مورد متوقف نشود، موفق نخواهیم بود. البته مسائل اصلی باید بر روال خود انجام شود، اما برخی اقدامات ضروری نیست.
نمكی درباره دوركاری گروه‌های پرخطر گفت: درباره دوركاری افراد در معرض خطر و ایاب و ذهاب آنها و حتی ارایه خدمات پزشكی به صورت تله مدیسین به این گروه ها برنامه ریزی كردیم كه امیدواریم بتوانیم از این گروه هم به گونه ای حمایت كنیم كه میزان مرگ‌و میرها كاهش یابد.
نمكی با اشاره به موج جدید كرونا گفت: در این دوره میزان مرگ به بستری به مراتب بیشتر شده است، اما در برابر موجودی هستیم كه خود را تغییر می دهد. در مقابل ما موجودی بی تحرك و ثابت نیست. طبق آخرین بررسی ها دیشب موتاسیون‌های (جهش) جدیدی در ویروس مشاهده كردیم كه البته این جهش ها هنوز در افزایش سنگین بیماری زایی اثر نداشته، اما محتمل است كه به این سمت رود. در عین حال تردید نداریم قدرت سرایت ویروس بیشتر شده است و اگر خدایی نكرده به سمت جهشی رود كه در بیماری زایی ویروس هم موثر باشد و اثرات مهلكی داشته باشد، محتمل است كه امیدوارم به این نقطه نرسیم.
وزیر بهداشت گفت: همدلی، وفاق و پروژه های مشترك با نیروهای مسلح به ویژه سپاه و بسیج بسیار موثر خواهد بود. ما طرحی را دنبال می كنیم در بسیج كه چگونه دوباره به ویروس حمله كنیم و بتوانیم از زیرساخت های یكدیگر استفاده كنیم. در عین حال امروز نیاز به بیمارستان های صحرایی را در حد بالا احساس نمی كنیم، اما وجود این بیمارستان ها دلگرمی است. درباره فضاهای نقاهتگاهی طبق تجربه اولیه این فضاها به دلایلی مورد استقبال قرار نگرفتند. باید شخصی سازی در این فضاها تقویت شود، فضاهای جمعی مانند دستشویی باید توسعه یابد و كار به دلیل مدیریت در بیمارستان ها به آنجا نرسید.
نمكی با اشاره به ساخت واكسن ایرانی كرونا، گفت: این ویروس پیچیده است و ساخت واكسن آن هم پیچیده خواهد بود. قطعا یك دوز آن هم ایمنی نمی دهد و باید 2 تا 3 دوز واكسن تزریق شود. در عین حال در این ویروس نباید فقط دنبال آنتی بادی باشیم، بلكه باید به سمت یك ایمنی سلولی هم برویم و نیازمند واكسن دوقلو هستیم. در دو تا سه تیم پیشرفته واكسن را در مدل های حیوانی امتحان كردیم كه امتحان خوبی پس داده است و نتیجه ها را به سازمان جهانی بهداشت اعلام كردیم. از دو هفته آینده وارد مدل های انسانی خواهیم شد و امیدواریم با لطف و عنایت پروردگار و همدلی نیروهای مسلح، بسیج و سازمان های مردم نهاد این مرحله را هم پیش ببریم و در درمان و پیشگیری به توفیقاتی دست پیدا كنیم تا جمهوری اسلامی كه تجربه روزهای طلایی دفاع مقدس را دارد در كرونا هم در دنیا پرچمدار باشد.
