بعید است به زودی داروی ضد كووید-19 در دسترس قرار گیرد/سه پیش بینی از شیوع كرونا در پاییز

دكتر ایرج حریرچی در نشست خبری با خبرنگاران از طریق ویدئوكنفرانس گفت:« مقام معظم رهبری بر دو نكته مهم تاكید داشتند اولین آن اهمیت دادن به شبكه های بهداشی و درمانی بود ایشان گفتند شبكه های بهداشتی مهم است و اگر در برهه ای بازتولید این ویروس را داشته باشیم این شبكه می تواند كمك بسیاری در مقابله با كرونا كند متاسفانه این سخنان كلیدی پوشش خبری مناسبی پیدا نكرد. شبكه بهداشتی درمانی جمهوری اسلامی ایران بستر مناسبی برای دسترسی مردم به مراقبت های سلامت بوده و سهم بسزایی در بهبود شاخص های سلامت دارد. »


وی گفت:« ایده اولیه برای ایجاد شبكه های بهداشت و درمانی از سال 50 تا 60 بوده و از سال 60 تا 62 طراحی و اجرای آن آغاز شد و از سال 63 تا 69 در كل كشور مستقر شده است. در حال حاضر شبكه بهداشتی و درمانی كشور از 17 هزار و 800 خانه بهداشت روستایی، 2794 مركز خدمات جامع سلامت روستایی، 297 پایگاه روستایی، 5 هزار و 489 پایگاه سلامت شهری و 2 هزار و 723 مركز خدمات جامع سلامت شهری تشكیل شده است كه 26 میلیون و 951 هزار نفر ساكنین روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر و مناطق عشایری و 56 میلیون و 124 هزار نفر ساكنین شهرهای بالای 20 هزار نفر شامل 11 میلیون نفر حاشیه نشین را در بر می‌گیرد و 98 درصد جمعیت روستایی و 93 درصد جمعیت شهری تحت پوشش این شبكه هستند.»


وی افزود:« بیش از 31 هزار بهورز در روستاها، 24 هزار و 500 مراقب سلامت در شهرها و نزدیك به 14 هزار پزشك خانواده در مراكز جامع سلامت شهری و روستایی به همراه تعداد زیادی پیراپزشك، ماما، ‌ بهداشت محیط و بهداشت حرفه‌ای مشغول به كار هستند. ماموریت اصلی شبكه بهداشتی درمانی كشور عدالت در سلامت است و هدف كلی اطمینان از سلامت همه است. اولویت های شبكه بهداشتی و درمانی كشور مراقبت های پیشگیرانه ، اولویت مناطق روستایی و محروم ، اولویت خدمات عمومی بر خدمات تخصصی و اولویت خدمات سرپایی بر بستری و بیمارستانی و تمركززدایی است.»


وی گفت:« نظام شبكه بهداشتی و درمانی كشور در طول 4 دهه عمر خود توانسته امید به زندگی ایرانیان را از حدود 50 سال به بالای 77 سال رسانده و میزان مرگ و میر كودكان زیر پنج سال را از 185 در 1000، به كمتر از 15 در 1000 تولد زنده برساند و میزان میزان مرگ و میر مادران را از 274 در 100 هزار تولد به 17.7 برساند.»


وی درباره پیش بینی آینده كرونا گفت:« یش بینی ها این است كه در درازمدت بشر خواهد توانست بر این ویروس غلبه كند ولی تا 24 ماه آینده با این ویروس درگیر خواهیم بود. سه پیش بینی در اینباره وجود دارد اول اینكه در نیمكره شمالی در پاییز با موج هایی از این بیماری مواجه خواهیم شد گرچه شدت آن كم است اما منجر به تعطیلی هایی خواهد شد. دومین پیش بینی این است كه موج دوم كرونا در نیمكره شمالی شدیدتر و تعطیلات بیشتری خواهیم داشت و پیش بینی سوم این است كه موج هایی در پاییز خواهیم داشت ولی نیاز به تعطیلات زیاد نخواهد بود.»


وی خاطرنشان كرد:« باید دراین مدت 24 ماه تمام تلاشمان را بكنیم تا هرچیزی كه كه جنبه اقتصادی دارد و معیشت مردم را تحت تاثیر قرار می دهد به حداكثر و هرچه كه باعث شیوع بیشتر كرونا می شود را به حداقل برسانیم. باید در تعطیلات پیش رو سفرها را كه می تواند باعث انتشار ویروس شود به حداقل ها برسانیم.»


وی درپاسخ به سوال خبرنگار سلامت نیوز درباره داروهایی كه در پروتكل درمانی كرونا استفاده می شوند كدام یك بیشترین تاثیر را بر درمان مبتلایان داشته است؛ گفت:« ما داروی ضد ویروس كووید 19 به طور اختصاصی نداریم در اسفندماه صد جور دارو كشف شده بود اما داروی موثر اختصاصی برای این ویروس هنوز كشف نشده است. دو دسته دارو برای درمان كرونا وجود دارد یك دسته داروهایی است كه ضدویروس های دیگر است و در بازار موجود است و تاثیرات كم و عمدتا به طرف صفر داشته اند. یكسری داروها موثرترند كه اصطلاحا داروهای جانبی ومراقبتی هستند و كسی كه وارد مرحله ای از بیماری می شود كه درگیر با باكتری یا التهاب خاص مثل التهاب در ریه می شود یا دچار آسیب كلیه می شود این دارها كه كمك كننده هستند. بعید است به زودی داروی ضد ویروس كرونا در دسترس قرار گیرد.»

وی درباره تعدیل پرستاران 89 روزه گفت:« وزارت بهداشت حداكثر تلاش خود را برای استخدام پرستارانی كه در دوره كرونا خدمت كردند به كار خواهد برد.»
دكتر حریرچی در پاسخ به اینكه چرا ورودی پرستاران به دانشگاه ها زیاد است، گفت:« با توجه به كمبود شدیدی كه در نیروی پرستاری در كشور داریم بدیهی است كه در بخش دولتی و خصوصی كمبود پرستار داریم و نسبت پرستارمان هم به تخت پایین است و همنسبت پرستار به هر هزار نفر جمعیت پایین است و هم نسبت پرستار به ازای پزشك كه باید پنح به یك باشد و كمبود پرستار داریم به همین دلیل در پیش بینی كه تا سال 1404 شده تعداد پذیرش پرستار و حتی پزشكان و پیراپزشكان رو به افزایش بوده و تعداد مناسبی پذیرش خواهند شد. از 10 رسته شغلی كه در دنیا پیش بینی شده كه 10 الی 15 سال اینده شدیدا توسعه پیدا خواهند كرد 5 الی 7 رسته آن در حوزه بهداشت و درمان است و عمدتا شامل اقدامات مراقبتی در بیمارستان و مراقبت از سالمندان و مراقبت از معلولین و مراقبت در منزل است. علت آن مشخص است با توجه به اینكه سن جمعیت بالا می رود هسته خانواده ها كاهش پیدا می كند.»


وی افزود:« یكی از دلایلی كه در دوره اخیر مرگ و میر بیماران كرونایی ما كم شد به دلیل مراقبت و حمایت مناسبی بود كه در منازل از افراد مسن انجام شد. از حدود 8 میلیون نفر سالمند در كشور فقط 50 هزار سالمند در مراكز نگهداری از سالمندان داریم. چون هسته خانواده ها كوچك می شوند به همین دلیل ما نیروهای پرستاری خصوصا نیروهای مراقبت سطح پایین تر مثل مراقبت در منزل نیاز داریم برای مراقبت در منزل نیازی نیست فرد حتما لیسانس توانبخشی داشته باشد افرادی با سطح سواد پایین تر ولی عملیاتی تر می توانند خدمات مراقبت در منزل را انجام دهند.»


وی گفت:« تا اطلا ع ثانوی در رشته پزشكی و پرستاری كمبود قابل توجهی داریم كه البته همه قرار نیست در بخش دولتی باشند. براساس رشد اقتصادی و تغییرلات سنی در سند لازم دیده شده كه به میزانی كه نیاز است باید نیرو جذب كنیم.»


وی درباره تعطیلات عید فطر و مسافرت ها گفت:« تعطیلات پیش رو طولانی است و مردم هم خسته شدند ولی ما همانطور كه وزیر بهداشت اعلام كردند درخواست می كنیم مردم سفرها را به حداقل برسانند. سفرموجب كاهش فاصله گذاری می شود. مردم یا با وسیله عمومی یا با ماشین شخصی سفر كنند بلاخره توقف بین راه در شهرهای مختلف دارند اگر از اماكن عمومی بین راهی استفاده كنند مثل پمپ بنزین و نمازخانه و رستوران و دستشویی و... احتمال انتقال ویروس را بالا می برند در 18 الی 24 ماه كه از شیوع این ویروس بگذرد یعنی تا پاییز 1401 خیلی از مناسباتمان را باید تغییر دهیم. »


وی افزود:« بشر به این ویروس پیروز خواهد شد ولی این در درازمدت است. ما بیماری سرخك را سده ها است كه می شناسیم و واكسنش را داریم ولی در بسیاری از كشورهای اروپای غربی موفق به ریشه كنی آن نشده اند.اگر این ویروس اندمیك شود در خوش بینانه ترین حالت خصوصا در 24 ماه اینده باید مناسباتمان را تغییر دهیم كه یكی از آنها تغییر رفتارهای اجتماعی است مثلا دست دادن و روبوسی كردن را باید كنار بگذاریم خیلی از سفرها هم چنین است.»
وی درباره عدم رعایت فاصله گذاری در مترو گفت:« در مترو نسبت به گذشته وضعیت بهتر است ولی هنوز به وضعیت ایده ال نرسیده ایم. نمی شود 18 الی 24 ماه رستوران ها یا مدارس و دانشگاه ها را تعطیل نگه داشت. 18 الی 24 ماه هیچ اقتصادی حتی اروپای غربی و ژاپن كشش تعطیلات ندارند باید حداكثر بازگشایی ها را برای حفظ معیشت مردم و سلامت مردم داشته باشیم. پیش بینی در اروپای غربی این است كه به دلیل تعطیلی های طولانی مدت میزان مرگ و میر ناشی از خودكشی از كرونا بیشتر خواهد شد.»


وی گفت:« در مورد طرح ترافیك یا هر چیز دیگری یك تصمیم گیری مشترك انجام می شود تمام افراد مسوول هم كه اظهار نظر می كنند با دلسوزی اظهار نظر می كند وقتی طرح ترافیك نیست مشكلاتی در شهرها ایجاد می شود می دانیم ترافیك زیاد می شود و ورود ماشین های غیرمجاز از شهرستان های اطراف به مركز زیاد می شود یكی از معضلات اصلی تهران نداشتن پاركینگ است ما در نقطه تعادل تصمیم گیری می كنیم ولی در مرجع قانونی مربوطه راجع به اظهار نظرات تصمیم گیری می شود.»


وی در پاسخ به سوالی درباره اعتراضات نیروهای بهداشتی گفت:« هیچ لذتی ندارد كه نكات اختلاف پیدا كنیم بخصوص در دوران شیوع كرونا و روی آن تاكید كنیم. مسائل صنفی كه مبتنی بر نفی دیگری باشد به چیزی كمك نمی كند با توجه به كوریكولوم اموزشی هركسی را برای جای مناسب تربیت می كنیم یكی از مهم‌ترین سیستم‌های آموزشی ما آموزش بهورزی است كه بهورز برای روستاها تربیت می‌كند. دانشكده‌های پرستاری هم پرستار تربیت می‌كنند. مطمئن باشید با توجه به كمبودی كه داریم اگر تمام رشته ها بر سر جای خود باشند در اكثر رشته ها به غیر از مامایی كمبود فارغ التحصیل داریم. به جای رقابت اگر هركدام در جای خود باشند بهتر می توانند خدمت كنند.»

وی درباره بازگشایی مدارس گفت:« در مورد مدارس اتفاق خاصی نیفتاده است مدرسه رفتن اجباری نیست به همین دلیل اقدامات مراقبتی به راحتی قابل انجام است به این واقعیت توجه كنید نمی توانید همه موبایل هوشمند باید داشته باشند یا به نت دسترسی داشته باشند و ژاپن و كره جنوبی و امریكا هم چنین وضعیتی ندارد. باید واقعیت جامعه را در نظر بگیرید برخی از دروس عملی است و آموزش مجازی امكانپذیر نیست. دانش اموز باید خیلی از مهارت های زندگی را در محیط اجتماعی بیاموزد. یكی از مشكلات ما مهدكودك ها است راحت است بگوییم مهدكودك ها تعطیل باشند اما زنان شاغل بچه را چه باید كنند؟برای بازگشایی ها باید واقعیات اجتماع را در نظر بگیریم. آیا می شود 18 ماه مدارس یا مهدكودك ها را تعطیل نگه داشت؟»


وی درباره دلیل افزایش آمار موارد ابتلا گفت:« در مورد روند افزایش بیماری ما چند معیار داریم یكی معیار افراد بستری در بیمارستان است، یكی معیار مرگ و میرناشی از كرونا است ویكی هم معیار شناسایی افراد جدید است. آمار بستری در بیمارستان و مرگ و میر ناشی از كرونا نسبت به دو ماه گذشته 70 الی 80 درصد كاهش داشته است. اگر مبتلایان زیاد شوند بستری و مرگ و میر در بیمارستان بیشتر می شود الان یك ماه است كه در حالت پلاتوی پایین هستیم ولی قدرت بیماریابی ما بالا رفته است و از 2هزار موردی كه كشف می شود 70 الی 80 درصد آن ناشی از بیماریابی افراد كم علامت و بی علامت است این یك دستاورد است و یك موفقیت بزرگ است كه سیستم ما توانسته تعداد بیماریابی را بالا ببرد. نكته مهم انجام صحیح ازمایش ها است از نظر ما این غلط ست كه در خیابان از هر كسی ازمایش بگیریم ازمایش باید هدفمند و انتخاب شده باشد .»


وی درباره وضعیت خوزستان گفت:« پیك كرونا در خوزستان دیرتر شروع شده به همین دلیل میزان ابتلا روند صعودی دارد.البته خوزستان جزو استان های با شیوع كم تا متوسط ما است چون روند ابتلا صعودی است و چون مناسبات خاص اجتماعی است ترجیح می دهیم به میزان متوسط شیوع هم نرسد. یكی از مشكلات خوزستان این است در اسنفند و فرودین كه پیك استان ها بود توام با تعطیلی ها بوده است اما الان بازگشایی ها شروع شده و این چند استان پیك شان در این شرایط است ولی اوضاع تحت كنترل است و به روند عمومی كشور برمی گردد.»


وی درباره پروتكل های بهداشتی برای بازگشایی صحن ها برای برگزاری نماز عید فطر، گفت:« طبق پروتكلی كه با تولیت ها تهیه شده است فعلا رواق ها و حرم ها بازگشایی نمی شوند. نماز عید فطر هم امسال در مساجد و محلات با رعایت پروتكل ها برگزار خواهد شد.»


وی درباره تاثیر بازگشایی ها در شیوع كرونا گفت:« تاثیر بازگشایی ها صفر نبوده و در میزان ابتلا اثرات اندكی داشته است ولی عمده بازگشایی ها از 23 فروردین در كشور و 30 فروردین در تهران بوده معمولا موارد سرپایی 5 الی یك هفته بعد و موارد بستری 15 روز بعد و موارد مرگ و میر یك ماه بعد اثرات خود را نشان می دهد الان باید آمار بالای چه بستری و چه مرگ و میر را می دیدیم ولی علیرغم بازگشایی ها روند نزولی شدید در میزان بستری و مرگ و میر در یك ماه اخیر داشتیم.»


وی درباره بازگشایی دانشگاه ها گفت:« همانطور كه دكتر غلامی وزیر علوم و تحقیقات اعلام كردند دانشگاه ها براساس پروتكل هایی كه سیستم مركزی اعلام كرده تصمیم گیری می كنند و بازگشایی ها در مورد رده های كارشناسی و ارشد و دكترا متفاوت است، همچنین در مورد درصد دانشجویان بومی و غیربومی متفاوت است و پروتكل های خاص خود را دارند. معتقدیم خوابگاه ها جای مهم برای انتقال ویروس هستند. در مورد دانشگاه های علوم پزشكی پروتكل های ویژه تری وجود دارد.اموزش از راه دور در خیلی از رشته ها به میزان زیادی انجام شده است در مقطع قبلی اكثر دانشگاه ها تحصیل را اختیاری اعلام كرده بودند ولی یك دوره یكساله یا 24 ماهه درگیر كرونا هستیم اگر الان بگوییم تعطیلی ادامه پیدا كند در پاییز كه عدد R ما نزدیك به یك یا بالای یك شد چه باید بكنیم؟ آیا كشوری هست تصمیم گرفته باشد دانشگاه را یك یا دو سال تعطیل كند؟ باید بسته به مقتضیات جامعه جلو برویم.»


وی درباره تاثیر استفاده از تكنولوژی در مدیریت كرونا گفت:« قسمت عمده غربالگری ما از طریق سامانه های سیب و سینا و ناب انجام شده است و قسمت عمده مجوزهایی كه به محل های كسب و كار دادیم از طریق سامانه ها بود كه الان علاوه بر حوزه بهداشت و درمان فهمیده شد در اینده هم قسمت عمده اقداماتمان را باید از طریق فضای مجازی انجام دهیم.»


وی درباره 8 استان كه روند ابتلا در آنها صعودی است، گفت:« روند صعودی را نباید الزاما خطرناك بدانیم اكثرا روند صعودی كه داریم كم رمق است و با سیر صعودی اندك نه قابل توجه است به همین دلیل روند كلی كشور روند نزولی قابل توجه خود را حفظ می كند. در استان هایی كه روند صعودی كم رمق دارند ضرورتی برای افزایش تعطیلی ها نمی بینیم. مناطق سفید روندمان به 218 منطقه رسیده و الان در حال تعریف مناطق سبز هستیم كه به تدریج اعلام خواهیم كرد مناطق زرد و قرمز هم روند نزولی شان را دارند.»