به رغم ادعای آمریكا درباره عدم تحریم ایران در حوزه مواد غذایی و دارو، تحریم و اعمال محدویت‌ها باعث در تنگنا قرار گرفتن بیماران مختلف از جمله بیماران سرطانی، هموفیلی، تالاسمی و... در تأمین داروهای خود شده است.
داستان تحریم‌های ظالمانه غرب و در رأس آنها آمریكا مدت زیادی است كه بخش‌های مختلف تولیدی و خدماتی كشور را تحت تأثیر قرار داده است و در این میان تهیه دارو و تأمین مواد اولیه آن نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ به شكلی كه امروز بیماران بسیار زیادی در تأمین داروهای خود دچار مشكل شده اند؛ مشكلاتی كه یا در زمینه وارد كردن مواد اولیه برای تولید این داروها در داخل است یا خرید داروهای اساسی بیماری‌های مختلف.
این تحریم‌ها در شرایطی اتفاق افتاده است كه همواره تأمین غذا و دارو بدون هیچ مانعی از سوی كشورها بر اساس كنوانسیون‌های بین‌المللی مورد تأكید بوده است. سازمان جهانی بهداشت نیز بارها بر ارتباط میان حق بر سلامتی با حق بر غذا، آب آشامیدنی سالم، محیط زیست سالم و... تاكید كرده است.
حق بر سلامتی در اسناد بین‌المللی مختلف مورد شناسایی قرار گرفته است. علاوه بر اساس‌نامه سازمان جهانی بهداشت و ماده 25 اعلامیه جهانی حقوق بشر، در میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و در ماده 24 كنوانسیون حقوق كودك و در سطح منطقه‌ای منشور اجتماعی اروپا و در كشور خودمان در اصل 29 قانون اساسی مورد شناسایی قرار گرفته است.
*سابقه آمریكایی‌ها در تحریم دارو و تجهیزات پزشكی
این در حالی است كه سردمداران آمریكا مزورانه ادعا می‌كنند كه به سبب اهداف انسان دوستانه، بسته تحریمی ظالمانه‌شان علیه ایران، شامل اقلام غذایی، دارویی و پزشكی نمی‌شود؛ در حالی كه این ادعا سرشار از گزافه گویی و دروغ است و مصادیق و شواهد فراوانی وجود دارد كه آمریكایی‌ها در تحریم علیه ایران، علاوه بر موارد زیاد تحریم، با هدف آسیب رساندن به مردم ایران، اقلام پزشكی، دارویی و غذایی را هم در فهرست تحریم‌های خود قرار داده‌اند.
البته تحریم واردات دارو و تجهیزات پزشكی به ایران توسط آمریكا، امری مسبوق به سابقه است؛ اواخر بهمن سال 95 در شرایطی كه چند روزی بیشتر از به روی كار آمدن ترامپ در كاخ سفید نمی‌گذشت، وزارت خزانه داری آمریكا در اطلاعیه‌ای، 40 قلم دیگر از تجهیزات پزشكی را به لیست ممنوعیت فروش به ایران اضافه كرد.
«مایك پمپئو» وزیر خارجه آمریكا نیز چندی قبل در توئیتی مدعی شده بود، تحریم‌های آمریكا علیه ایران، شامل فروش غذا، محصولات كشاورزی، دارو و تجهیزات پزشكی نمی‌شود اما این ادعا به فاصله تنها 72 ساعت بعد باطل شده و در مصاحبه با شبكه ضدایرانی بی بی سی فارسی، صریحا اعلام كرد: «اگر مقامات ایران می‌خواهند مردم این كشور، غذا برای خوردن داشته باشند، باید دست از فعالیت‌های منطقه‌ای بردارند.»
*تحریم‌های آمریكا تهدیدی علیه سلامت ایرانیان
سعید نمكی، وزیر بهداشت نیز در مراسم افتتاح اجلاس وزاری بهداشت كشورهای منطقه مدیترانه شرقی اظهار داشت: تحریم‌های ظالمانه آمریكا و ممانعت از دسترسی مردم ایران به دارو ، تجهیزات پزشكی و مواد غذایی تهدیدی برای سلامت ایرانیان و جنایت علیه بشریت است.
نمكی با بیان اینكه آمریكایی‌ها اعلام می‌كنند كه غذا و دارو تحریم نیست، عنوان كرد: در این اجلاس مداركی را در اختیار داریم كه نشان دهنده اثرات تحریم بر حوزه سلامت است و آنها ارائه خواهیم كرد.
همچنین وزیر بهداشت در نشست اخیر خود با برخی تشكل‌های دانشجویی گفت: با توجه به تحریم‌ها، سال بسیار سختی را می‌گذرانیم و تهیه دارو، تجهیزات پزشكی و رسیدگی به بیماران به ویژه بیماران خاص و صعب العلاج، كار فوق‌العاده طاقت فرسایی است.
در كنار اظهار نظرهای مسئولان ارشد كشور درباره اثرات سوء تحریم‌ها بر سلامت مردم، مدیران انجمن‌های بیماری‌های مختلف نیز در گفتوگو با خبرنگار سلامت فارس با ابراز نگرانی از وجود تحریم دارویی و غذایی از محدودیت‌های درمانی بیماران خود گفتند.
حسن ابوالقاسمی، رئیس انجمن خون و سرطان كودكان ایران در گفت‌گو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درباره «اثرات تحریم‌ها بر تامین داروهای بیماران سرطانی»، اظهار داشت: داروهایی كه برای این بیماران تهیه می‌شود بخش عمده آن وابسته به خرید خارجی و كمپانی‌های برند است.
وی ادامه داد: طبیعتا به دلیل اینكه انتقال پول برای شركت های دارویی برند امكان پذیر نیست، آنها داروهای برند را به سختی در اختیار ما قرار می‌دهند؛ لذا مجبوریم از كشورهایی كه تولید كننده داروهای ژنریك هستند دارو را بخریم كه كیفیت آنها به اندازه داروهای برند نیست.
رئیس انجمن خون و سرطان كودكان اضافه كرد: مسئله این است كه آمریكا بیماران را هدف قرار داده و برنامه‌ریزی آنها به گونه‌ای است كه كسانی كه مصرف كننده دارو هستند، تحت فشار گیرند؛ لذا ویتامین‌ها و داروهای معمولی آنها در بازار ما فراوان است اما داروهایی كه جنبه حیاتی داشته و برای بیماران سرطانی ضروری است به هر وسیله‌ای تلاش می‌كند تا ما نتوانیم آن را خریداری كنیم كه این هم از جهت انتقال پول و هم از نظر خرید دچار مانع هستیم.
وی تاكید كرد: جنایتی كه آمریكا اكنون در این خصوص انجام می‌دهد، بدتر از جنایتی است كه در هیروشیما انجام داد و كاملا بیماران را هدف گیری كرده است.
*تحریم‌ها جان بیماران تالاسمی را هدف قرار داده است
یونس عرب، مدیرعامل انجمن تالاسمی ایران در گفتوگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس گفت: از سال 88 كه تحریم‌های امریكا آغاز شد شركت‌های دارویی با مشكل نقل و انتقالات مالی مواجه شدند و با شیب خزند‌ه‌ای بیماران تالاسمی با كمبودهای دارویی مواجه شدند اما در حال حاضر این تحریم‌ها به اوج خود رسیده و مستقیما جان بیماران را هدف قرار داده است.
وی با بیان اینكه در سال گذشته حدود 90 بیمار تالاسمی به دلیل در دسترس نبودن داروها و این تحریم‌ها ظالمانه جان خود را از دست داده‌اند، گفت: امسال نیز 60 بیمار جوان ما فوت كرده‌اند كه ا گر داروها تحریم نبود، اكنون زندگی طبیعی داشتند.
*تحریم‌های آمریكا عامل معلولیت هزاران نفر از بیماران خاص
احمد قویدل، رئیس سابق انجمن هموفیلی ایران در گفتوگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درباره تاثیرگذاری تحریم‌ها بر سلامت بیماران هموفیلی، توضیح داد: اساسا آنچه از سوی كشور آمریكا رخ داده به نوعی جنایت جنگی است؛ به طوری كه آمریكایی‌ها اعلام می‌كنند كه دارو و تجهیزات پزشكی تحریم نیست اما آنچه در عمل مشاهده می‌كنیم تحریم شدیدی در دارو و تجهیزات پزشكی است.
وی با اشاره به اینكه آمریكایی‌ها اطلاعیه‌ای را روی سایت وزارت خارجه قرار داده‌اند، اظهار داشت: سیاست‌مداران آمریكایی با این اقدام به دنبال این هستند كه برای اقدامات غیرانسانی خود دلیل و توجیه بیاورند و پاسخگوی افكار عمومی نباشند.
در حال حاضر بیماران هموفیلی با مشكلات زیادی در زمینه تامین دارو مواجه هستند؛ داروهایی كه اگر به موقع به دست آنها نرسد باعث معلولیت آنها خواهد شد
قویدل با بیان اینكه تحریم‌های آمریكا عامل معلولیت هزاران نفر از بیماران خاص است، تصریح كرد سازمان‌های مردم نهاد از جمله انجمن هموفیلی ایران، سازمان دولتی نیستند و حتی بودجه‌ای از دولت دریافت نمی‌كنند؛ لذا تحریم كردن بیماران تحت پوشش این سازمان‌ها بازی با جان آنهاست و ما امیدواریم سازمان‌های بین‌المللی صدای این بیماران را بشنوند؛ به طوری كه در حال حاضر این بیماران با مشكلات زیادی در زمینه تامین دارو مواجه هستند؛ داروهایی كه اگر به موقع به دست آنها نرسد باعث معلولیت آنها خواهد شد.
*تحریم باعث عرضه محدود دارو به بیماران ام پی اس
سارا نوری، مدیرعامل انجمن بیماران امپیاس ایران در گفتوگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درباره «تاثیرگذاری تحریم‌های یكجانبه آمریكا علیه بیماران امپیاس»، اظهار داشت: از اسفند ماه سال گذشته با تشكیل تحریم‌ها مشكلاتی در زمینه واردات داروهای این بیماران ایجاد شد؛ به طوری كه شركت‌های وارد كننده نیز اعلام كردند كه توانایی واردات داروهای این بیماران با ارز دولتی را ندارند؛ به دلیل اینكه شركت‌های فروش دارو با ارز بیشتری این داروها را در اختیار ایران قرار خواهند داد.
وی با بیان اینكه تاكنون 300 بیمار ام پی‌اس در كشور شناسایی شده‌اند، بیان داشت: برآورد ما این است كه آ‌مار این افراد به هزار نفر برسد. در حال حاضر افراد شناسایی شده از انجمن ما خدمات دارویی دریافت می‌كنند كه مهمترین داروی آنها آنزیمی است كه باید به صورت هفتگی در اختیار بیماران قرار بگیرد.
مدیرعامل انجمن بیماران امپیاس ایران افزود: به طور مثال اگر بیماری باید برای یك دوره 50 عدد دارو دریافت كند، به دلیل مشكلات ناشی از تحریم تنها 5 الی 10 عدد دارو دریافت می‌كند كه همین موضوع صدمات جدی به سلامت بیمار وارد كرده است.
نوری تاكید كرد: ما از نهادهای بین‌المللی تقاضا داریم صدای بیماران ما را بشنوند؛ به دلیل اینكه مقامات آمریكایی برخلاف شعارهای بشر دوستانه‌شان سلامت بیماران خاص را هدف قرار داده‌اند.
*تحریم باعث اختلال در تولید داروهای صرع
داریوش نسبی‌تهرانی، رئیس انجمن صرع در گفتوگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درباره «اثر تحریم‌ها بر تامین داروهای بیماری صرع»، اظهار داشت: برخی داروها به خاطر تحریم در تولید آن توسط شركت‌ها اختلال ایجاد شده و بیماران مجبورند داروی شركت‌های دیگری را استفاده كنند.
وی خاطرنشان كرد: برخی داروهای خارجی كه این بیماران استفاده می‌كنند با توجه به كمبود و گرانی امكان تهیه آنها وجود ندارد؛ برای نمونه بیمارانی هستند كه برای تهیه داروهای خود 400 هزار تومان هزینه می‌كنند.
رئیس انجمن صرع تصریح كرد: تحریم‌ها این بیماران را به دلیل اینكه نگران داروهای خود و كمیاب شدن آن هستند، آشفته و نگران می‌كند و بیماران صرعی باید از جهت تامین داروهای خود اطمینان خاطر داشته باشند.
كلام آخر
بارها ماهیت آمریكا در قبال ملت‌های مختلف دنیا به خوبی آشكار شده است و این ماهیت استعمارگرانه و عدم پایبندی به معاهدات و تعهدات بین‌المللی درباره ایران نیز به دفعات از سوی سردمداران این كشور تكرار شده و اعمال تحریم‌های غذایی و دارویی علیه كشورمان نیز در ادامه عهد شكنی‌های مستمر آنهاست؛ اما نكته بسیار مهم در این خصوص توجه به توانمندی‌های شركت‌های دارویی و به ویژه توان متخصصان جوان ما در قامت شركت‌های دانش بنیان است كه می‌تواند از این تحریم‌ها پلی برای رسیدن به خودكفایی كامل در زمینه تولید داروهای مختلف و به ویژه داروهای بیماران خاص باشد.
