نكاتی كه باید در هنگام وقوع زلزله رعایت كنید

چنانچه در آپارتمان زندگی می كنید به طرف درهای خروجی، پله ها و آسانسورندوید و در محل های نسبتا امن ساختمان مانند زیر میز ها، تخت خواب های محكم،خروجِی های طاقی مانند چارچوب درها، مكانهای با سقفهای كوچك و راهروهای باریك و یا زیر پله ها پناه بگیرید. به خاطر داشته باشید كه در زمان وقوع زلزله های شدید ، جابجایی از مكانی به مكان دیگر بسیارمشكل و تقریبا غیر ممكن است و شما فرصت كافی برای این حركت را نخواهید داشت.
سعی كنید سر خود را با استفاده از كت، بالش، پتو، كتاب ضخیم و یا با قرار دادن آرنجها در طرفین سر و روی گوشها و پوشاندن پشت گردن با كف دستها، از صدمات احتمالی حفظ نمایید.
چنانچه در آشپزخانه یا موتورخانه شوفاژهستید، فورا خارج شوید.
از پنجره ها ، درهای شیشه ای، آیینه ها، قفسه های بلند و كتابخانه سریعا دور شوید.
چنانچه در زمان وقوع زلزله در آسانسورهستید، فورا تمام دكمه های آسانسور را فشار دهید و در اولین توقف از آن خارج شوید.
چنانچه در پلكان هستید روی پله ها به طرف دیوار (نه به طرف نرده ها) نشسته و با آرنج و كف دست سر و صورت خود را بپوشانید.
چنانچه در پاركینگ هستید سریعا خارج شوید. وجود مواد سوختی اضافی، روغن موتورو گریس خطرآفرین هستند.
در حمام و دستشویی مواظب كابینت ها و آیینه ها باشید.
تا پایان لرزش در همان وضعیت بمانید سپس با در نظر گرفتن مسیر مناسب خروج و خطرات احتمالی در آن مسیر، ساختمان را ترك نمایید.
موقع تخلیه به دیگر اعضای خانواده نیز كمك كنید.
در هنگام زلزله چنانچه خارج از خانه هستید:
در كوچه ها و خیابانها تجمع نكنید و راه عبور وسایل نقلیه امداد رسان را باز نگه دارید.
از نزدیك شدن به ساختمانهای تخریب شده و ساختمانهای بلند اجتناب كنیدو از كوچه های تنگ و باریك عبور نكنید.
از دست زدن به سیم و كابل های برق و تیر آهن و قطعات فلزی خودداری نمایید.
از ایستادن در كنار رودخانه ها،لبه صخره ها،روی ساختمانهای آسیب دیده ، خرابه ها وپل های رو گذر و عابر پیاده خودداری نمایید.
از راه رفتن و ایستادن در زیر سیمهای برق و نیز مجاور تیر و دكل برق اجتناب كنید.
از روی آوار عبور نكنید و از جابجا كردن هر گونه مصالح ساختمانی خودداری نمایید.(چون ممكن است موجب ریزش دوباره ساختمان گردد.)
در حیاط خانه :
همانجا بمانید.
از ساختمانها و دیوارها دور شوید و مواظب سقوط اجزای آن باشید.
در خیابان :
از ساختمانها و پیاده رو ها فاصله بگیرید.
از تیرها و سیمهای برق فاصله بگیرید.
در اتومبیل :
اتومبیل را در كنار خیابان به دور از تیرها و سیمهای برق ، ساختمانها و پل های سواره رو و پیاده رو متوقف كنید،همانجا بمانید تا زلزله تمام شود.
در فروشگاه ، بانك ، ادارات و غیره :
چنانچه ساختمان یك طبقه و دارای فضای باز می باشد سریعاً از آن خارج شوید و در صورت دور بودن از در خروجی از قفسه ها،ویترین ها،درهای شیشه ای و غیره دور شوید.
در مكانهای امن پناه بگیرید و سر و صورت خود را با كمك آرنجها و كف دستها و یا كیف و كت خود بپوشانید.
بعد از اتمام زلزله،با دقت مسیر خروج را انتخاب كنید.
مواظب سقوط تابلوهای ورودی ساختمان باشید.
در سینما،ت‍ئاتر،استادیوم و غیره :
به طرف درهای خروجی ندوید؛در صندلی خود بمانید و سر و صورت خود را بپوشانید.
در اداره :
فوراً به زیر میز خود بروید و تا پایان لرزش همانجا بمانید.
فراموش نكنید كه باید قبلاً كامپیوتر و ماشین تحریر را سر جای خود محكم كرده و قفسه های بایگانی را به دیوار وصل كرده باشید.
توصیه های بهداشتی در محل اسكان موقت :
استفاده از مواد غذایی فاسد نشدنی و سالم كه احتیاج به پختن نداشته باشند مانند غذاهای كنسرو شده. صرفه جویی در مصرف مواد غذایی و اولویت دادن به آسیب دیدگان.
تأمین آب سالم و نگهداری آن در منابع تمیز و در دار.الف-به روش جوشاندن به مدت 5 تا 10 دقیقه. ب-به روش كلر زنی با اضافه نمودن 7 قطره محلول كلر مادر به یك لیتر آب
طرز تهیه كلر مادر:با اضافه نمودن یك قاشق غذا خوری پودر كلر به یك لیتر آب محلول كلر مادر بدست می آید.
استحمام در اولین فرصت و شستشوی مرتب دستها با آب و صابون.
در صورت لزوم احداث توالت صحرایی طبق موازین بهداشتی.
اجتناب از پراكنده نمودن زباله ها و فضولات.
زباله ها و فضولات به صورت صحیح دفن گردند.(گودالهای حفر شده جهت دفن زباله و فضولات دست كم با سی سانتی متر خاك فشرده پوشانده شود.)
مبارزه با حشرات و جوندگان ناقل بیماری با استفاده از وسایل مناسب و رعایت احتیاط لازم.
ضد عفونی و گند زدایی مناسب محل زیست.
دفن جنازه قربانیان و لاشه حیوانات تلف شده طبق موازین بهداشتی.
افرادی كه با اجساد سرو كار دارند بایستی رعایت كامل بهداشت فردی و محیط را بنمایند.
شركت در عملیات نجات مجروحین و آسیب دیدگان.
توجه به هشدارهی مسئولین و همكاری با آنها.
سعی در ایجاد آرامش فكری و سازش با شرایط پیش آمده.

قبل ، بعد و حین زلزله چه باید كرد ؟

آشنایی با علائم زلزله

زلزله هر چند قابل پیشبینی نیست ولی در زمان كوتاهی قبل از آغاز خود دارای علائمی است مانند حركتهای غیر طبیعی حیوانات خصوصا حیوانات خانگی همچون ماهی ، گربه و سگ كه احتمال نگهداری آنها توسط شما در منزل وجود دارد . دوم ایجاد بی دلیل حبابهای هوا بروی سطح آب در استخرها و حوض حیاط خانه، هیجان پرندگان به یكباره و سپس سكوت چند لحظه ای قبل از زلزله ، بالا آمدن آب یا شفافتر یا بشدت گل آلود شدن یا تغییر دمای محسوس آب چاهها و……..

آغاز زلزله

شاهدان زیادی پس از زلزله گفته اند كه با صدایی عجیب روبرو شده اند بله این مطلب درست است در ابتدا صدای نامتعارفی شنیده میگردد و به سرعت لرزش های اولیه كه معمولا با شدت بالا نیستند خواهند رسید و پس از آن موج اصلی با مدت زمان چند ثانیه ای و پس از آن پس لرزه هایی با شدت پائین و اتمام زلزله !

عزیزان من گاهی این چند لحظه مابین مراحل زلزله چند دقیقه وحتی همچون بم چند ساعت است، بصورتی كه خود پیش لرزه ها را ما با زلزله اصلی اشتباه میگیریم ، بم در ساعات پایانی شب دو بارلرزیده بود اما عزیزان ما یا با بی توجه به آن در منازل خود خوابیدند و یا چند ساعتی را كه سرمای بیرون به آنها امكان تحمل داده بود را در حیاطها ماندن و سپس به داخل باز گشته و خوابیدند ! …..

پس اول از همه اگر زلزله كوچكی را تجربه كردید فراموش نكنید كه ممكن است موج اصلی در راه باشد مكان های امن خانه را برای استراحت در نظر بگیرید . حتمابا هوشیاری بخوابید اگر امكان خوابیدن در حیاط را دارید به عنوان یك تفریح هم شده شبی را با عزیزانتان در حیاط بیدار بمانید،البته توجه كنید كه از آوار دیوارهای حیاط و خود ساختمان ایمن باشید .

قبل از زلزله

سعی كنید یك جعبه كمكهای اولیه در محلی امن و محكم نگهداری كنید یك رادیوی باطری دار چراغ قوه پتو كبریت بیل و كلنگ را در جای مطمئنی قرار دهید یك ظرف پلاستیكی محتوی آب آشامیدنی رادر محلی مستحكم قرار دهید و هر از چندی آب آنرا عوض كنید
از نحوه قطع برق آب و گاز مطلع گردید و این كار را به همه اهالی خانه یاد بدهید.
اشیای سنگین را در محل های مرتفع قرار ندهید
محل خواب خود را دور از پنجره ها آیینه ها و قاب عكس قرار دهید و دقت كنید كه زیر آشیای آویختنی مثل لوستر گلدانهای آویز و اشیای تزیینی نخوابید.
اشیا شكستنی را در محل امنی قرار دهید
مواد آتش زا را از نزدیكی آبگرمكن و اجاق دور كنید
كلیه راههای خروجی محل زندگی كار یا تحصیل خود را شناسایی كنید
نحوه كار با كپسولهای آتش نشانی را فرا بگیرید.

آشنایی با جعبه امداد ونجات زلزله

شما میبایست با استفاده از یك جعبه فلزی محكم لوازم وتجهیزات لازم را برای پس از زلزله در حیاط منزل خود نگهداری كنید ، این جعبه میبایست در محلی مناسب نصب شود كه پس از زلزله در دسترس باشد ، خلاصه ای از لوازم مورد نیاز را در لیست زیر برایتان گرد آوری كرده ایم اما میبایست توجه داشته باشید كه هر كدام از این لوازم ذكر شده دارای چه كارائی هایی میتواند باشد . پ

لیست لوازم به شرح زیر میباشد :

كلاه ایمنی - كپسول آتش نشانی - چراغ قوه - آب معدنی حداقل یك بسته - انواع كنسرو - چاقو - چنگال - قاشق - ناخن گیر - پتو - رادیو ترانزیستوری - یك بسته الكل جامد - یك نقشه شهر -لباس زیر –كیف كمكهای اولیه با اضافه نمودن موارد( قرصهای مسكن - تب بر - كرمهای ضد قارچ و ضد عفونی كننده برای بانوان - كرم ضد آفتاب برای مناطق گرم - باند - مواد ضد عفونی كننده-كرم های ضد درد) - اگر كودك دارید لوازم كودك - چند متر نایلون با عرض شش متر حداقل برای ساخت یك چادر موقت - قلم وكاغذ - دیلم كوتاه - بیل دسته كوتاه - كلنگ - قرقره و طناب پنبه ای - یك شیشه الكل یا نفت - مقداری پول نقد - آینه - فتوكپی از اسناد شخصی خودتان بنا بر تشخیص - سوت - شماره تلفنهای مورد نیاز خصوصا شماره تلفنهای بستگانتان – ومواردی كه ما فراموش كرده ایم و شما به ما یاداوری خواهید كرد .
________________________________________

قبل ، بعد و حین زلزله چه باید كرد ؟

موارد ایمنی در حال زمین لرزه

فرار از ساختمانی كه در حال لرزش است حسی غریزی است كه ممكن است چندان عاقلانه نباشد در زلزله 1933 رفتار ساكنان ساختمان مركزی آتش نشانی بهترین تجربه است كه بسیاری در حین فرار از ساختمان در حال لرزش گرفتار دیوار در حال فرو ریختن شدند.
اگر خارج از منزل و در فضای باز و دور از ساختمانها هستید كه بروید به شانستان دعا كنید
اگر در داخل كوچه ها یا خیابانهای باریك هستید سعی كنید برای خود جان پناهی پیدا كنید مثلا به زیر اتومبیلها بروید در صورتی كه نزدیك پنجره های بزرگ و تیر چراغ برق هستید از آنها فاصله بگیرید
اگر داخل اتومبیل هستید دور از پلهای هوایی و ساختمانهای بلند توقف كنید و تا پایان زلزله در داخل اتومبیل باقی بمانید و بعد به حركت خود ادامه بدهید.
اگر داخل منزل هستید در صورت امكان زیر میز یا زیر تختخواب یا چهار چوب در پناه ببرید مناطق امن ساختمان خود را از قبل شناسایی كنید
هنگام خروج از ساختمان به سمت در هجوم نبرید و تاحد امكان خونسردی خود را حفظ كنید.
در صورتی كه در طبقات بالایی ساكن هستید به فكر پله های اضطراری نباشید چون غالب آنها از از ساختمان جدا شده اند یا در اثر ریزش خرده سنگ مسدود هستند.
به هیچ عنوان از آسانسور استفاده نكنید.

پس از پایان زلزله

الف : ساختمان مسكونی شما در برابر زلزله مقاومت كرده است :

1- حتما بعد از زلزله خانه را ترك كنید و آنجا باقی نمانید بعضی مواقع دیده شده است كه ابتدا یك زلزله كوچك مثلا 5 ریشتری روی میدهد بعد از چند دقیقه زلزله بزرگتری اتفاق میافتد بنا بر این بعد از خاتمه اولین لرزش خانه را ترك كنید رادیو را برای شنیدن دستورات اضطراری روشن كنید و فكر تلفن را از سرتان بیرون كنیدبرای شروع به حركت در منزل دقت كنید تا بعلت بریدگی پایتان صدمه نبینید ، میتوانید بكمك ملافه و یا تكه ای از لباس خود از یك كتاب نازك كه بتوان به آن انحنا داد و یا یك مجله ، كفش بسازید .

2- دقت به بوی گاز داشته باشید احتمال آتش سوزی بالاست !پس آب و برق و گاز منزل را قطع كنید.پس از پایان یافتن زلزله در صورتی كه آب قطع شده است از اب داخل منبع آبگرمكن هم میتوانید استفاده كنید.

3- در حركت بسوی بیرون گروهی حركت نكنید شما ابتدا جلو بروید و بقیه خانواده تك تك به دنبال شما حركت كنند تا در صورت هرگونه احتمال ریزش همچون آسیب دیدگی دهانه چاهی كه در مسیر خروج شما طوقه آن ریزش نموده ، احتمال تخریب دهانه بعلت سنگینی حركت جمعی و سقوط در چاه برای خانواده كم گردد .

4- اول خانواده را در خیابان رو بروی منزلتان اسكان بدهید سپس برای جمع آوری لوازم مورد نیاز به داخل باز گردید چرا كه ممكن است زلزله دیگری با شدت بیشتر در راه باشد !

5- با تشكیل هسته محلی در كوچه خود امكان تامین امنیت را برای خانواده خود بوجود بیاورید ( چند خانواده در كنار یكدیگر تشكیل هسته محلی را میدهند )

6- تا حد ممكن بر روی آوار حركت نكنید چون امكان دارد افرادی زیر فضای خالی آوار وجود داشته باشند كه حركت شما باعث ریزش آوار بر روی آنها شود.

7- اگر مجروحی را در زیر آوار پیدا میكنید حتما در هنگام بیرون آوردن او دقت كنید تا بر اثر فشار به ستون فقرات او در هنگام بیرون كشیدن ، موجب شكستن مهره های كمر و فلج او بعلت قطع نخاع نگردید .

ب : ساختمان مسكونی شما در برابر زلزله مقاومت نكرده است و شما در زیر آوار گرفتار شده اید :

اولا بجای انكه از همان اول شروع به فریاد زدن بكنید ببینید در چه وضعیت هستید. ایا هوا برای تنفس شما به مقدار كافی وجود دارد. در تاریكی مطلق در زیر اوار از صدا زدن به آرامی و یا سوت زدن و توجه به انعكاس صدا حجم فضای پیرامونتان برای شما مشخص خواهد شد، اگر حجم هوای شما كم است، جدا از سرو صدای بی خود و ایجاد هیجان مضاعف خود داری كنید هیجان شدید ، حركت سریع و فریاد زدن به سرعت اكسیژن شما را به پایان میبرد و بدنتان هم بعلت تعرق زیاد سریعا آب خود را از دست میدهد ، به دقت گوش بدهید تا صدا های پیرامون شما به شما اعلام كند كه كسی در نزدیكی شما بروی آوار حركت میكند ، اكنون اگر میتوانید فریاد بزنید اما توجه كنید فریاد پی در پی و باشدت بالا صدا و قدرت حنجره شمارا تحلیل میبرد پس با دقت عمل كنید . بقول راننده كامیونها ( تند نرو التماس نكن )

اگر امكان فریاد زدن بنا بر هر دلیلی نداری میتوانی با سوت زدن كمك بخواهی و اگر امكان انرا هم نداری از روش ضربه زدن استفاده كن دستان و پاها را در صورت امكان به اشیا كنارشان بشرط عدم ریزش بیشتر اوار بزن این صدا ها بشرط سكوت در بیرون قابل شنیدن هستند بس دقت كن صداهای ارام ترا در صورتی خواهند شنید كه ترا توسط ابزار زنده یابی پیدا كرده باشن والا در شلوغی و ازدحام از صداهای ارام كاری بر نمی اید پس بهتر است در زمان سكوت در خارج از ضربه های ارام كمك بگیرد

البته زمان ارامش بیرون نشان دهنده رسیدن شب است و این زمانی است كه گروه های زنده یاب در سكوت شب با روش اعلام حضور به مدت یك دقیقه و سكوت پس از ندا به مدت چهار دقیقه بدنبال علائمی همچون صداهای ضربه ای و ناله ها هستند( البته اگر دوره های زنده یابی جمعیت كاهش خطرات زلزله را دیده باشند ).

و اما بخش دوم استقامت در زیر اوار بخش روحیه است و حفظ و تقویت آن

1- ایمان به خدا از واجبات است ودعا بیشترین كمك ! اگر دعایی زیبا بلدی كه خوشا به حالت اگر بلد نیستی تجربه ای را با ذكر گفتن آغاز كن ذكر یعنی تكرار یكی از اسماع الهی با حضور قلب . من نام رحمان و رحیم خدا را پیشنهاد میكنم میتوانی با تكرار ذكر ( یا رحمان و یا رحیم ) تمركز خودت را بر رحمت خداوند قرار دهی مطمئن باش فوق العاده است من تجربه انرا دارم .

2-به یاد اوردن خاطرات خوب زندگی از كودكی تا بزرگی هم فوق العاده است هم زمان را میكشد و هم ترا به استقامت بیشتر برای تجربه های زیبای بعدی وادر میسازد

3-قابل توجه دوستان اهل عرفان از ایرانی تا سرخپوستی ( مراقبه - مدیتیشن - تمركز - ذكر و……….. ) یادتون نره

4- در ارمنستان شوروی پدری به پسر ده ساله اش قول داده بود كه همیشه به كمك او بیایدو در بدترین شرایط او را نجات دهد این قول ، انچنان ایمانی در كودك بوجود اورده بود كه همكلاسیهایش را هم در زیر اوار دلداری میداد كه پدرم ما را نجات میدهد او به من قول داده و حتما خواهد امد و البته آن پدر شیر مرد به تنهایی و پس از شش ساعت اوار برداری از روی كلاس پسرش او را به همراه دوستانش نجات میدهد . شما هم اینكار را میتوانید تجربه كنید حتی با بچه های گروه امداد ونجات خودتان بهم قول بدهید كه تا همدیگر را زنده و یا مرده از زیر آوار در نیاورده اید از شهر خارج نشوید نتیجه آن واقعا جالب است .

ممكن است مكانی كه شما در ان گیر افتاده اید فضای داری حجم مناسبی باشد مثلا در زیر یك قطعه سقف بتنی گیر افتاده باشید یا در زیر یك تخت فلزی و یا مشابه آن . همانند جوانی كه در داخل كمد در بم زنده مانده بود حتما توضیح ان را در روزنامه ها خوانده اید .

شما میتوانید از هر سه روش تقاضای امدادی كه قبلا برایتان نوشتهشد استفاده كنید اما یك نكته را فراموش نكنید همین كه خداوند شما را در زیر یك سقف بتنی با فضای قابل توجه قرار داده یعنی لطف الهی نصیب شما شده است و امكان نجات شما درصد بالایی را پیدا كرده است بنابراین اول خدا را شكر كنید و بعد قدر این لطف را با رعایت نكات زیر بدانید. اگر شما تا روز سوم زنده بمانید نیروهای امدادی شما را پیدا خواهد كرد .

1- از انجام حركتهایی كه موجب ریزش اوار میشود خوداری كنید اگر در زیر آوار سنگین باشید كه مطمئنا كاری بیهوده است و اگر در سطح باشید میتوانید پس از دو روز كه نا امید از كمك شده اید ریسك اینكار را كه بسیار بالاست را قبول كنید .

2- از اكسیژن موجود با پائین اوردن حركت و ارامش بخشیدن به خود حداكثر استفاده راببرید

3-بیشتر گوش دهیدو كمتر صدا كنید و تا صدای مثبتی از بیرون نشنیدید از سرو صدای بیجا خود داری كنید چون شما حداقل تا سه روز براثر تشنگی نخواهید مرد و تا هفت روز غذا نخوردن را میتوانید با هوشیاری تحمل كنید

4- حركت بیجا موجب تعرق و از دست دادن آب بدن میشود پس مواظب باشید

5-اگر در فضای پیرامونتان مكانی را امن تر از بقیه جاها میبینید سرتان را در آن محل قرار دهید و یا حداقل سرتان را بسمت شكم برده و بصورت جنین قرار بگیرید این حالت امكان محافظت از سر شما را بیشتر میكند توجه داشته باشید با توجه به ازدحام تماشاچیان عملیات امداد ونجات كه متاسفانه بروی اوار به تماشا می ایستند امكان ریزش مجدد بروی شما همیشه هست

6-وقتی قرار است در شرایط سخت زنده بمانید بدانید اگر نكته ای موجب ازار و در نتیجه عصبی شدن شما بشود مطمئن باشید به سرعت به مرز ناامیدی و رها كردن مقاومت میروید این را گفتم تا به عرق سوز شدن بدنتان و نیز التهاب پوستتان بر اثر تماس با ادرارتان توجه كافی كنید این مشكلات بطور غیر مستقیم بر سرنوشت شما تاثیر میگذارند

7- به رطوبت خاكهای اطرافتان دقت كنید احتمال شكستگی لوله های آب منزلتان همواره وجود دارد اگر به جریان ابی دسترسی پیدا كردید بدون هیچ شكی تا انجا كه امكان دارد اب بنوشید.چون ابهای لوله های آب به سرعت با توجه به شكستگی های لوله در سطح شهر به پایان خواهد رسید.