بسیاری از زوجین در همان ابتدای زندگی، اولویت‌های دیگری را برای خودشان در نظر می‌گیرند، اولویت‌ها و اهدافی كه در آن خبری از فرزندآوری نیست. این موضوع در حالی است كه در همین بین خیلی از خانم‌ها زمان طلایی برای باروری‌شان را هم از دست می‌دهند و از نظر سلامت جسمانی هم این موضوع آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
از دلایل دختران و پسران برای دیر ازدواج كردن كه بگذریم، به زوج‌هایی می‌رسیم كه پس از چندین سال زندگی مشترك هنوز تصمیمی برای فرزندآوری ندارند. زوج‌هایی كه فارغ از مسائل مالی و اقتصادی، ترس از مسئولیت دارند. البته شاید خیلی از آنها هم هنوز با چالش‌های موجود در زندگی‌شان كنار نیامده‌اند چرا كه قطعا حضور بچه، با مشكلاتی همراه است كه نیازمند آمادگی لازم پیش از متولدشدنش است.
حالا بماند كه بسیاری از زن و مردها هم این آمادگی‌ها و شرایط را دارند اما طبق استانداردهای نادرستی كه برایشان تعریف شده و یا همان مثل معروف همرنگ جماعت شدن، فرزندآوری‌شان را به تأخیر می‌اندازند. مادران و پدران فردایی كه قطعا اگر با همین فرمان پیش بروند، فاصله سنی زیادی را با فرزندان‌شان تجربه می‌كنند اما به نظر می‌رسد نگرانی‌های مضاعف درخصوص تأمین خواسته‌ها و آینده فرزندان وحتی تربیت آنها، از جمله مواردی است كه منجربه همین وقفه در فرزندآوری می‌شود. اگر چه بسیاری از زوجین، مخصوصا خانم‌ها پیش از ازدواج و زمانی كه بچه‌ای را می‌بینند دلشان غنج می‌رود و با رؤیای فرزنددار شدن خودشان به تماشای كودكان می‌پردازند اما این شور و هیجان به یكباره و پس از ازدواج رنگ می‌بازد. رؤیایی كه با كار و مشغله هر دو نفر گره می‌خورد و آنها را از پذیرفتن مسئولیت فرزند دور می‌كند. گاهی اوقات این قدم اول آن‌قدر دیر رخ می‌دهد كه یا فاصله سنی‌شان خیلی زیادشده یا به كل دیگر توانایی بچه‌دارشدن را از دست می‌دهند و باعث حسرت یك عمر آنها می‌شود. افزایش سن از یك سو و این تأخیر در فرزندآوری از سوی دیگر خود به نوعی سرآغاز و نكته‌ای كلیدی برای ناباروری در بین زوج‌هاست كه باید بیش از پیش به آن توجه كرد اما حالا سؤال اینجاست كه تأخیر در فرزندآوری چه پیامدهایی برای زنان و مردان به ارمغان دارد؟
در نیمه راه نگرش‌تان عوض می‌شود!
براساس آمارهای موجود مركز رصد جمعیت كشور سازمان ثبت احوال، میانگین سن مادر در اولین فرزندآوری در كل كشور برابر با 27.4سال بوده كه مقدار این شاخص در نقاط شهری 28.2سال و در نقاط روستایی 24.3سال است. از طرفی بیشترین میانگین سنی مادران در اولین فرزندآوری در بین استان‌ها و در استان تهران با 30.5سال و كمترین آن مربوط به استان سیستان و بلوچستان با 22.6سال است.حس شیرین مادر شدن كه معصومه تختی، مشاور ودرمانگر درگفت‌وگو با جام‌جم از آن به‌عنوان یكی از مسیرهای رشد انسان یاد می‌كند و می‌گوید: «بخش‌هایی از وجود انسان، چه زن و چه مرد دارای پتانسیل‌هایی هستند كه با پدر و مادر شدن این قابلیت‌ها فعال می‌شود اما اگر یك زمانی افراد تصمیم بگیرند كه اصلا فرزندی نیاورند، طبیعتا این بخش از قابلیت‌های وجودی‌شان اصلا رشد نمی‌كند. بنابراین در اینجا صدمه‌ای به لحاظ رشدی به آنها وارد می‌شود.» تأخیر در تصمیمی كه پیامدهای متعددی برای روابط زناشویی، سلامت جسمی و روانی زوجین، و حتی نگرش آنها نسبت به خانواده و تربیت فرزند دارد.
پیمودن چالش‌های فرزندآوری
بسیاری از زوجین در همان ابتدای زندگی، اولویت‌های دیگری را برای خودشان در نظر می‌گیرند، اولویت‌ها و اهدافی كه در آن خبری از فرزندآوری نیست. این موضوع در حالی است كه در همین بین خیلی از خانم‌ها زمان طلایی برای باروری‌شان را هم از دست می‌دهند و از نظر سلامت جسمانی هم این موضوع آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. البته معصومه تختی جنبه روانی این موضوع را مطرح و به ما توضیح می‌دهد: «اگر تأخیر در فرزندآوری از یك سنی بالاتر برود، كار سخت‌تر می‌شود چرا كه آمادگی و ظرفیت‌های روانی آدم‌ها برای تربیت و پرورش فرزندان، در هر سنی متفاوت است. شما هرچه جوان‌تر باشید آمادگی بیشتری دارید برای این‌كه بتوانید با فرزندتان زمان سپری كنید و بتوانید چالش‌های فرزند دار شدن را با سلامت پشت سر بگذارید.»
یك حسرت بی‌پایان
این مشاور همچنین می‌گوید: «با تأخیر در فرزندآوری، شما یك سنی را پشت‌سر می‌گذارید كه دیگر آن توانایی راچه به لحاظ روانی و چه جسمانی ندارید. مسلما در رابطه با فرزند دچار مشكلاتی خواهید شد. ازطرفی وقتی جوان‌تر هستید، درمسیر چالش‌ها شاید بهتر بتوانید با همسرتان هماهنگ شوید و با همكاری هم فرزندتان را به سرانجام برسانید.» به هر حال یكی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین تصمیمات در زندگی هر زوجی، پاسخ مثبت یا منفی به فرزندآوری است اما مقاومت و اجتناب زوجین از این تصمیم، خیلی از آنها را پشیمان می‌كند. همان‌هایی كه به خوبی می‌دانند كه این تصمیمات در بلندمدت، عواقب غیرقابل جبران و احساسی به دنبال دارد كه شاید هیچ چیزی نتواند جای آن را بگیرد.
