كلسترول و تری گلیسیرید دو شكل از لیپید یا چربی هستند كه در جریان خون گردش می‌كنند و هر دوی آنها برای زندگی فرد ضروری هستند.
كلسترول برای ساخت و نگه داشتن قسمت‌های اصلی سلول‌ها مانند غشای سلول و همچنین ساخت چند هورمون اساسی از جمله استروژن، پروژسترون، ویتامین D و استروئیدها بسیار مهم است. تری گلیسیرید نیز زنجیره‌ای از اسیدهای چرب هستند كه بخش اعظمی از انرژی مورد نیاز برای عملكرد بافت‌های بدن را تامین می‌كنند؛ بنابراین شما نمی‌توانید بدون هیچ یك از این چربی‌ها زندگی كنید.
هنگامی كه سطح كلسترول خون و یا تری گلیسیرید بیش از حد بالا می‌رود، خطر ابتلا به حمله قلبی، سكته مغزی، بیماری‌های عروق محیطی و ... به میزان چشمگیری افزایش می‌یابد. به همین دلیل باید نگران میزان این دو چربی در بدن باشید.
دو منبع غذایی و منابع درون‌زا برای كلسترول و تری گلیسیرید وجود دارد كه در بدن تولید می‌شوند. چربی‌های موجود در رژیم غذایی از طریق روده جذب می‌شوند و سپس از طریق جریان خون به كبد می‌روند و پردازش می‌شوند. یكی از كارهای اصلی كبد این است كه مطمئن شود تمام بافت‌های بدن شما كلسترول و تری گلیسیرید مورد نیاز خود را دریافت كرده‌اند.
به طور كلی حدودا هشت ساعت بعد از صرف غذا، كبد، كلسترول و تری گلیسیریدهای غذایی را از جریان خون می‌گیرد. در مواقعی كه چربی‌های رژیمی موجود نیست، كبد شما به خودی خود كلسترول و تری‌گلیسیرید تولید می‌كند. در واقع حدود 75 درصد كلسترول بدن شما توسط كبد تولید می‌شود.
سپس كبد كلسترول و تری گلیسیرید را به همراه پروتئین‌های خاص در بسته‌های ریزشكل به نام لیپوپروتئین‌ها قرار می‌دهد كه به گردش خون منتقل می‌شوند. كلسترول و تری گلیسیرید از لیپوپروتئین‌ها خارج می‌شوند و در هر كجا كه مورد نیاز باشد، به سلول‌های بدن تحویل داده می‌شوند. در این میان، تری گلیسیرید اضافی ( یعنی آنهایی كه بلافاصله برای سوخت و انرژی لازم نیستند) برای استفاده‌های بعدی در سلول‌های چربی ذخیره می‌شوند.
اختلال لیپیدی چیست؟
اگر در شما اختلال لیپیدی یا دیس لیپیدمی تشخیص داده شده است، این یعنی سطح كلسترول بد شما یا لیپوپروتئین با چگالی پایین و در اصطلاح LDL و همچنین تری‌گلیسیرید شما بیش از حد مجاز است. همانطور كه گفته شد، مقادیر بالای این دو چربی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را بالا می‌برد.
برای درك اینكه اختلال لیپیدی چیست، باید در مورد كلسترول بدانید. دو شكل كلسترول موجود در بدن شما یعنی لیپوپروتئین با چگالی كم و لیپوپروتئین با چگالی بالا یا HDL وجود دارد. LDL یا همان كلسترول بد از طریق غذاهای سرشار از كلسترول مانند گوشت قرمز یا لبنیات جذب می‌شود. این چربی با سایر چربی‌ها و مواد موجود در خون شما تركیب شده و باعث انسداد در شریان‌ها می‌شود. انسداد در شریان‌ها، جریان خون را كاهش داده و باعث بروز حمله قلبی یا سكته مغزی می‌شود.
در مقابل LDL؛ HDL تاثیرات محافظتی بر قلب شما دارد. HDL كلسترول مضر را از شریان‌ها منتقل كرده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را دور می‌كند.
در مقابل این دو نوع كلسترول، تری گلیسیریدها هستند. بدن شما كالری اضافی موجود در بدن را كه سوزانده نشده، تبدیل به چربی می‌كند.
فراموش نكنید كه غیر از مصرف غذاهای پرچربی مانند پنیر و شیر پرچرب، استیك و كره، چربی‌های ترانس و روغن‌های حیوانی، عدم ورزش، استعمال سیگار و ژنتیك، برخی شرایط پزشكی از جمله دیابت، كم كاری تیروئید، سندرم متابولیك، سندرم كوشینگ، سندرم تخمدان پلی كیستیك، بیماری كلیوی و ... سطح كلسترول بد را بالا می‌برند.
بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، برای بررسی میزان كلسترول، پزشك شما آزمایش خون تحت عنوان پروفایل لیپید را ترتیب می‌دهد. این تست كلسترول LDL و HDL به همراه تری گلیسیرید را بررسی می‌كند. قبل از این آزمایش، پزشك به احتمال زیاد از شما می‌خواهد كه حداقل 8 تا 12 ساعت از خوردن و آشامیدن مایعات خودداری كنید.
كلسترول تام شما نباید بیشتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد. شما باید از پزشك تان یاد بگیرید كه چطور نتایج پروفایل لیپید را تفسیر كنید. انجمن قلب آمریكا توصیه می‌كند كه سطح تری گلیسیرید ناشتا در هر فرد باید كمتر از 150 میلی‌گرم در دسی لیتر و یا در حالت غیر ناشتا در یك فرد سالم باید كمتر از 200 میلی‌گرم در دسی لیتر باشد.
