رییس دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، وضعیت دیابت و فشارخون در جمعیت استان تهران را فراتر از آمار كشوری دانست.
علیرضا زالی، در مراسم گرامیداشت بیست و پنجمین سال اجرای مطالعه قند و لیپید شهر تهران، این پژوهش را یك مطالعه عمیق و ریشه دار مبتنی بر ممارست محققین دانست كه با نگاهی عمیق و راهبردی به ثمر نشسته است.
وی گفت: بیش از ربع قرن مطالعه در بستر جمعیتی شهر تهران با فراز و فرودهای موجود، یك پدیده بی بدیل و ستودنی در عرصه پژوهشی كشور است.
زالی ضمن تقدیر از تلاش‌ها و سخت‌كوشی‌های دكتر فریدون عزیزی رئیس پژوهشكده و تمام پژوهشگران و فعالان این حوزه، عنوان كرد: اجرای طرح‌های كوهورت ستون فقرات طرح‌های پژوهشی كشور است و شكل‌گیری پرصلابت طرح‌های تحقیقاتی در حوزه اجتماعی به ویژه سلامت از دالان همین كوهورت‌ها عبور می‌كند.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی ادامه داد: در تمام كشورهای توجه ویژه‌ای به كوهورت‌ها می‌شود. به همین دلیل با وسواس و دقت نظر ویژه این طرح‌ها پذیرفته می‌شود. با مرور همه این خصوصیت‌ها، از مطالعه قند و لیپید تهران می‌توان به عنوان یك طرح بزرگ مداخله‌ای پژوهشی یاد كرد.
زالی با اشاره به اینكه اساس این طرح بر مداخلاتی است كه در كنار آن شكل می‌گیرد، افزود: بروندادهای مداخله‌ای مهم‌ترین نكته‌ای است كه باید در طرح كوهورت مورد توجه باشد.
وی تصریح كرد: انتخاب یك محله یا منطقه جغرافیایی برای طرح كوهورت، اقدام سختی است. منطقه 13 تهران كه برای اجرای این طرح انتخاب شد، منطقه‌ای است كه حدود 13 محله دارد و برخی از محله‌های آن پرچگالی‌ترین جمعیت را دارد. از طرفی ساختار جمعیتی در این منطقه به گونه‌ای است كه قومیت‌های مختلف بسیاری در آن دیده می‌شود. منطقه به نسبت فرهنگی است و در هیچ منطقه‌ای به اندازه منطقه 13، مدرسه وجود ندارد؛ 154 مدرسه در این منطقه فعالیت دارند.
زالی در ادامه گفت: از این مطالعه 15 هزار نفری به دلیل ساختار جمعیتی و مختصات دموگرافیك منطقه 13، می‌تواند به عنوان نمونه‌ای برای طرح‌های ملی در نظر گرفته شود. در حال حاضر 302 هزار نفر جمعیت در منطقه 13 سكونت دارد.
وی، این مطالعه را یك پلتفرم داینامیك آماده و پویا برای بررسی سریع مسائل متابولیك و تغذیه‌ای كشور اعلام كرد.
به گفته زالی، استمرار، استقامت و ثبات مدیریتی یكی از مشخصه‌های پژوهش فاخر است. اگر این طرح دچار فراز و فروهای مدیریتی می‌شد، اكنون نتایج آن باعث افتخار ما نبود.
وی همچنین با اشاره به اهمیت بازگشت استقلال مالی پژوهشكده‌هایی نظیر پژوهشكده غدد، تصریح كرد: این تصمیم در وزارت بهداشت منجر به ارتقای وضعیت پژوهشكده‌ها خواهد شد.
رییس دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی با اشاره به نتایج یك پیمایش ملی عنوان كرد: اگر مبنا بر قندخون ناشتا باشد، میزان ابتلاء به دیابت 16.2 درصد در تهران گزارش می‌شود كه در كل كشور 14 درصد است. در سال 1395 این عدد در تهران 11.1 درصد بود. در پیمایش استانی دیابت، 73 درصد شهروندان تهرانی از ابتلای خود به دیابت مطلع هستند كه از این تعداد 65 درصد افراد مورد مطالعه تحت درمان قرار داشتند.
وی با بیان اینكه در تهران آمار پرفشاری خون 26.7 درصد گزارش می‌شود، افزود: این عدد در سال 95، 22.5 درصد بوده است. در استان تهران 62 درصد افراد از بیماری فشارخون مطلع هستند و از این تعداد فقط 42 درصد درمان منظم فشارخون دارند.
زالی به ابعاد دیگر این پیمایش ملی اشاره كرد و گفت: در مطالعه افزایش وزن دانش‌آموزان استان تهران رقم 22 درصدی به چشم می‌خورد. همچنین 11 درصد دانش‌آموزان تهرانی چاق هستند. از طرفی 1.53 درصد دانش‌آموزان تهرانی بسیار لاغر هستند.
به گفته رئیس دانشگاه، تنها 9.7 درصد شهروندان تهرانی نمك معتدل و مناسب مصرف می‌كنند و نزدیك به 90 درصد مردم تهران بیش از اندازه نمك مصرف می‌كنند.
زالی اظهار كرد: كمتر از 30 درصد شهروندان تهرانی سه بار در هفته سبزیجات مصرف می‌كنند.
وی، سندرم متابولیك را چالش بزرگ وزارت بهداشت خواند و افزود: پیش بینی می‌شود در دوران كرونا 40 درصد بیماریابی دیابتی دچار اختلال شده است. به دلیل مشكلات درمان و غربالگری در بحران كرونا تا مدت‌ها شاهد آثار منفی این پیامد خواهیم بود.
زالی در پایان این طرح را ذخیره و گنجینه ناب مطالعاتی دانست و گفت: امیدوارم این طرح مداخله‌ای، به ویژه در مطالعاتی پنلی مورد حمایت قرار گیرد. این مطالعه می‌تواند سنگ بنای خوبی برای سایر مطالعات باشد و بستر انسانی خوبی را برای پزشكی فرادقیق فراهم می‌كند.
