اوریگامی یا همان هنر تا كردن كاغذ و ساخت اشكال مختلف، امروزه در اكثر كشورهای دنیا مورد توجه قرار گرفته؛ این هنر ریشهای ژاپنی دارد و در افزایش هوش موثر است.
هنر اوریگامی یا هنر كاغذ و تا كردن آن یكی از كار دستیهای محبوب ژاپنی است كه امروزه در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد.
روش ساخت كاغذ ظاهرا در حدود سال 100 میلادی در چین شروع شد و تا بیش از پانصد سال به صورت یك راز نگهداری میشد.
در حدود قرن ششم میلادی این صنعت توسط راهبان بودایی از چین به ژاپن وارد شد. از این زمان به بعد یعنی از نیمه دوم قرن چهاردهم میلادی مصرف كاغذ برای كتاب در اروپا متداول شد.
اگر چه از ابتدای همین قرن استفاده از كاغذ در انگلستان رواج یافت، ولی اولین كارگاه تولید كاغذ در قرن پانزدهم در هرتف ورد انگلستان برپا شد.
اولین كارگاه ساخت كاغذ در آمریكای شمالی در سال 1690 ایجاد شد. گروهی معتقدند كه اولین بار تا كردن كاغذ در چین متداول شده است.استفاده از ماكتهای كاغذی خانه برای سوزاندن در مراسم تدفین از دلایل این ادعا است.
اما شكی نیست كه این ژاپنیها بودند كه هنر تا كردن كاغذ را كمال بخشیدند و به عبارتی از آن خود ساختند.
محمد سریزدی مدرس و گسترش دهنده هنر اریگامی با اشاره به این هنر و واژه ی origami متشكل از دو كلمه «ori”وgami» است كه ori” به معنای folding تا كردن و gami تغییر یافته كلمه kami به معنای paper یا كاغذ است، اظهار كرد: در واقع اوریگامی، هنر و اندیشه تا كردن كاغذ برای خلق اشكال مختلف بدون نیاز به استفاده از چسب و قیچی است كه از هنرهای كهن كشور ژاپن به حساب میآید كه طیف وسیعی از كودكان تا بزرگسالان میتوانند با تا كردن كاغذ، تصورات و مفاهیم ذهنی خود را به صورت اشكال سه بعدی عینیت بخشند.
وی با بیان اینكه افزایش تمركز مهمترین فایده ارویگامی است، افزود: درگیر بودن حواس پنجگانه موقع ساخت شكلهای اوریگامی باعث میشود به جز شكلی كه مشغول تازدنش هستیم به چیز دیگری فكر نكنیم، تكرار اینكار تمرین موثری برای بهبود تمركز و توجه است.
سریزدی تقویت و هماهنگی نیمكرههای مغز و استفاده همزمان از دست چپ و راست موقع ساخت شكلهای جذاب اریگامی را مورد توجه قرا داد و خاطرنشان كرد: این عمل به تقویت و هماهنگی نیمكرههای مغز كمك میكند و باعث میشود بتوانیم از ظرفیت بیشتری از مغز استفاده كنیم.
وی تقویت حافظه بلند مدت را یكی دیگر از فواید اوریگامی دانست و گفت: در اوریگامی به صورت غیر مستقیم تعداد زیادی از شكلها را حفظ میكنیم (بدون نگاه كردن به فیلم یا كتاب آموزشی) و میسازیم كه این موضوع به تقویت حافظه بلند مدت و به خاطر آوردن سریع مطلب كمك میكند.
سریزدی با بیان اینكه افزایش عزت نفس از ویژگیهای هنر اوریگامی است،عنوان كرد: خلق شكلهای جذاب و كاربردی اوریگامی و احساس نابی كه بعد از ساختن به ما دست میدهد، كمك میكند احساس بهتری نسبت به خودمان داشته باشیم كه این احساس بالا رفتن عزت نفس را به همراه خواهد داشت.
وی افزود: دستورزی از تمام انگشتها، ایجاد تاهای ظریف كه با دقت زیادی ایجاد میشوند و كم و زیاد شدن فشار دست موقع ساخت شكلهای اوریگامی به تقویت ماهیچههای دست و ورزیدهتر شدن آنها كمك زیادی میكند.
تقویت هوش فضایی یكی دیگر از آوردههای یادگیری هنر اوریگامی است كه این مدرس و گسترش دهنده هنر اوریگامی به آن اشاره كرد و ادامه داد: ساخت شكلهای سه بعدی و حجمی با كاغذ و آشنایی با الگوهای هندسی جدید و متفاوت در اوریگامی به طرز قابل توجهی به تقویت هوش و درك فضایی و تجسم سه بعدی بچهها كمك میكند.
وی با بیان این موضوع كه ساخت اوریگامی منجر به كاهش استرس نیز خواهد شد توضیح داد: در ژاپن اوریگامی ابزاری برای مراقبه و مدیتیشن است، به این شكل كه ذهن را از فكرهای پراكنده نجات میدهد و ما را به سمت آرامش میبرد و تكرار این موضوع باعث كاهش استرس میشود.
سریزدی به دیگر ویژگیهای اوریگامی اشاره و ادامه داد: ایجاد حس طبیعت دوستی به این شكل كه افراد با ساخت انواع گلها، حیوانات و پرندهها و سایر اجزایی كه در طبیعت میبینیم باعث میشود احساس نزدیكی و صمیمت بیشتری نسبت به طبیعت و موجودات داشته باشیم.
وی به برقراری فعالیتهای مشترك بین والدین و كودكان حین ساخت اشكال اوریگامی اشاره كرد و گفت: گسترده بودن شكلهای و جذابیت اوریگامی برای همه گروههای سنی این فرصت را فراهم میكند كه بچهها و والدین با هم شكلها را بسازند و صمیمیت بیشتری را تجربه كنند.
به گفته این مدرس هنر اریگامی ایجاد مسیر عصبی و گسترش شبكه مغزی در فرآیند ساخت اوریگامی موثر است.
وی افزود: ساخت هر شكل اوریگامی الگوی متفاوتی دارد و هر كدام از این الگوها مسیر عصبی مختص خود را در ایجاد و باعث گسترش شبكه مغزی میشوند چرا كه كودكان ذهن آمادهتری برای یادگیری مطالب و مهارتهای جدید دارند.
وی با بیان اینكه ساخت اوریگامی منجر به افزایش خلاقیت در كودك میشود اضافه كرد: تنوع سبكها و شكلهار اوریگامی و امكان تغیییر اختیاری بعضی از حركتها و تركیب اوریگامیبا رشتههایی مثل نقاشی و قصهگویی، فرصت استفاده از قوه تخیل و خلق شكلها و سبكهای جدید را به بچهها میدهد كه منجر به افزایش خلاقیت در كودك نیز خواهد شد.
افزایش مهارت ارتباطی، بالارفتن نظم و تربیت و تقویت مهارت حل مسئله از مهمترین فواید ساخت اوریگامی است كه سریزدی به آن اشاره و توضیح داد: اوریگامی تنها یك مهارت انفرادی نیست و برای برقراری آموزشهای مشاركتی و گروهی موثر است؛ همچنین در این هنر باید از الگوی مشخصی پیروی كرد كه این امر منجر به رعایت اصول و رعایت نظم و ترتیب بیشتر میشود.
وی تاكید كرد: در ساخت شكلهای پیچیدهتر اوریگامی، روشهای مختلفی برای ساخت بهوجود میآید كه هر كدام از آنها میتواند بر خروجی نهایی كار اثر داشته باشد، گوناگونی این روشها برای رسیدن به نتیجه مطلوب و گاها پیدا نشدن روش درست با كشف روش دقیقتر باعث تقویت مهارت حل مسئله و پذیرش آسانتر چالشها و تلاش برای حل كردنشان میشود.