وظیفه كلیهها در بدن دفع مواد زائد از خون، تصفیه آب و تولید هورمون است. گاهی عملكرد این عضو حیاتی مختل و دچار نارسایی میشوند.
با چند اقدام ساده و مفید میتوان از این عضو مهم بدن حفاظت كرده و عملكرد آن را بهبود بخشید:
ورزش كنید
تحرك و ورزش از راهكارهای موثر برای تنظیم فشار خون و كنترل دیابت به شمار میآیند. این بیماریها از شایعترین دلایل بروز نارسایی كلیوی هستند. در واقع 30 درصد افرادی كه تحت درمان دیالیزی قرار میگیرند دچار دیابت هستند.
مراقبت از قند خون
مراقب میزان قند خونتان باشید و آن را در وضعیتی ثابت قرار دهید. دیابت به عروق آسیب میرساند. كلیهها از رگها و شریانهای كوچكی تشكیل شدهاند كه همچون فیلتر عمل میكنند. آنها مواد مورد نیاز را در بدن نگه میدارند و مواد زائد و سموم را دفع میكنند. هر چقدر این عروق بیشتر آسیب ببینند، عملكرد كلیهها در دفع مواد زائد كاهش مییابد و هر چقدر میزان قند خون مطلوبتر باشد آسیب كمتری به عروق وارد میشود.
فشار خونتان را مرتب كنترل كنید
فشار خون دومین علت شایع نارسایی كلیوی است. هنگامیكه رگهای خونی به مدت طولانی تحت فشار قرار گیرند، دچار آسیب میشوند. برای سلامتی كلیهها لازم است فشار خون پائینتر از 140/90 میلیمتر جیوه باشد. همچنین فشار خون بالا باید به وسیله دارو تحت كنترل درآید.
رژیم غذایی سالم داشته باشید
یك رژیم غذایی سالم سرشار از میوه، سبزیها و فیبر مانع از اضافه وزن و در نتیجه آسیب كلیوی میشود. اضافه وزن اغلب باعث افزایش فشار خون و دیابت میشود. بنابراین باید از مصرف نمك و غذاهای پرنمك پرهیز كرد، زیرا باعث افزایش فشار خون میشود.
به حد كافی آب بنوشید
مصرف آب و مایعات برای كمك به كلیه برای دفع مواد زائد لازم است. توصیه میشود روزانه 1/5 تا 2 لیتر آب بنوشید. كسانی كه فعالیتهای ورزشی دارند میتوانند مقدار بیشتری آب مصرف كنند، در غیر این صورت نوشیدن بیش از حد آب و مایعات نیز ممكن است باعث بروز مشكل شود. با این حال این میزان آب به افرادی توصیه میشود كه از كلیههای سالم برخوردارند. بیمارانی كه دیالیز میشوند باید میزان مصرف آب و مایعات را كاهش دهند.
سیگار را ترك كنید
سیگار دشمن درجه یك عروق است و از آنجایی كه كلیه پوشیده از عروقی است كه نقش فیلتر و تصفیه خون را به عهده دارند، سیگار نه تنها به این عروق بلكه به كلیهها نیز آسیب وارد میكند.
از مصرف داروهای مسكن به مدت طولانی پرهیز كنید
كلیهها به مصرف طولانی داروهای ضد درد حساس هستند. كلیههای ناسالم ممكن است بر اثر استفاده از این داروها به نارسایی حاد دچار شوند. در صورت نیاز مداوم به داروهای ضددرد باید با پزشك معالج خود مشورت كنید. چنانچه كلیههای شما دچار آسیب شده باشند راهكارهای مناسبتری وجود دارند كه كمتر به كلیهها صدمه میزنند.
بررسی سالانه سلامت كلیهها
هر سال به طور منظم وضعیت سلامت كلیههای خود را كنترل كنید، بهویژه چنانچه سن شما بالاتر از 60 سال است، مبتلا به دیابت، فشار خون و اضافه وزن هستید یا یكی از افراد درجه یك خانواده دچار نارسایی كلیه است. تشخیص زودهنگام نارسایی كلیوی از طریق آزمایش منظم خون و ادرار موجب میشود بیماری پیش از آسیب جدی درمان شود.