بیماری كبدی میتواند ارثی باشد اما مشكلات كبدی همچنین ممكن است به خاطر عوامل مختلفی كه به این عضو حیاتی آسیب میزنند مانند ویروسها، مصرف الكل و نیز چاقی ایجاد شوند.
با گذشت زمان، عواملی كه به كبد آسیب میرساند، میتواند منجر به زخم (سیروز) و در نهایت نارسایی كبد شود كه یك وضعیت تهدیدكننده زندگی است.
با این حال متخصصان تاكید دارند كه درمان زودهنگام و پیشگیری از عوامل خطر ممكن است به كبد، فرصتی برای احیای خود و بهبودی بدهد.
در این مطلب به شش فاكتور موثر در بروز آسیبهای كبدی اشاره شده كه عبارتند از:
قند
كبد از یك نوع قند به نام فروكتوز برای تولید چربی استفاده میكند. شكر تصفیهشده باعث تجمع چربی در كبد خواهد شد. برخی مطالعات نشان میدهد كه قند میتواند بهاندازه الكل برای كبد مضر باشد حتی اگر اضافه وزن نداشته باشید. این یك دلیل دیگر برای محدود كردن غذاهای حاوی قندهای اضافه مانند نوشابه، شیرینی و آبنبات است.
مكملهای دارویی گیاهی
این مكملهای دارویی حتی اگر روی آنها برچسب "طبیعی" نوشته شده باشد، ممكن است برای شما مناسب نباشند. بهعنوانمثال، برخی از افراد نوعی مكمل گیاهی به نام "كاوا" را برای كاهش علائم یائسگی مصرف میكنند اما مطالعات نشان میدهد كه این مكمل میتواند از عملكرد صحیح كبد جلوگیری كند و منجر به هپاتیت و نارسایی كبد شود. شما همیشه باید قبل از مصرف هرگونه گیاهی به عنوان دارو با پزشك خود مشورت كنید تا از بیخطر بودن آنها مطمئن شوید.
چربی اضافی
چربی اضافی میتواند در سلولهای كبد جمع و منجر به بیماری كبد چرب غیرالكلی (NAFLD) شود. اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، میانسال هستید یا دیابت دارید، احتمال ابتلا به NAFLD در شما بیشتر است.
استامینوفن
اگر كمردرد، سردرد یا سرماخوردگی دارید و به دنبال مسكنی مانند استامینوفن هستید، حتما مقدار مناسب آن را مصرف كنید! مصرف بیش از حد این دارو میتواند به كبد آسیب برساند. دز مصرفی و نیز دز مجازِ مصرف استامینوفن در یك روز را بررسی كنید. بزرگسالان نباید بیش از 4 هزار میلیگرم استامینوفن در روز دریافت كنند.
الكل
الكل یكی از عوامل مهم و موثر در ابتلا به كبد چرب، هپاتیت الكلی و سیروز كبدی است.
مصرف بیش از حد ویتامین A
بدن شما به ویتامین A نیاز دارد و دریافت آن از گیاهانی مانند میوهها و سبزیجات تازه به خصوص آنهایی كه قرمز، نارنجی و زرد هستند، خوب است اما اگر مكملهایی مصرف كنید كه دارای دزهای بالایی از ویتامین A هستند، میتواند برای كبد شما مشكل ایجاد كند. بنابراین قبل از مصرف ویتامین A اضافی با پزشك خود مشورت كنید زیرا ممكن است بدن شما اصلا به دریافت این ویتامین به صورت مكمل دارویی نیازی نداشته باشد.