روانشناس گفت:فرد لجباز اهل بحث كردن و از كوره در رفتن است. این اشخاص بسیار زودرنج، تحریك‌پذیر، پرخاشگر و انتقادناپذیر هستند.
فرحناز كیان ارثی، روانشناس گفت: لجبازی یك مفهوم رفتاری است و زمانی شكل می‌گیرد كه فردی اصرار به رفتاری دارد و آن امر با مخالفت روبه‌رو می‌شود. برای مثال پدر خانواده می‌خواهند محدودیتی را برای فرزند خود اعمال كنند و فرزند به خواسته‌های خود اصرار می‌كند.
وی ادامه داد: والدین باید نوع محدودیت گذاری صحیح را بیاموزند چرا كه فرزندان با قابلیت محدودیت پذیری به دنیا نمی‌آیند. اولین راه یادگیری نحوه صحیح محدودیت گذاری است و بعد از آن نیز تكنیكی با عنوان PLT وجود دارد كه امروزه در تمام دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
كیان‌ارثی ادامه داد: تكنیك PLT به معنای آن است كه والدین باید تكنیك‌های مدیریت رفتار را بیاموزند. تكنیك PLT یك جعبه ابزار رفتاری است كه به فرزند پروی كمك می‌كند و والدین از طریق آن می‌توانند یاد بگیرند كه چگونه به لجبازی فرزندان خود پاسخ دهند.
این روانشناس متذكر شد:برای نوجوانان نیز همانند كودكان الگوی درمانی یكسانی از سوی والدین وجود دارد با این تفاوت كه این بار باید هدف خود را رفتار با یك نوجوان بگذارند. مهم‌ترین ابزار برای دوره نوجوانی فرزند پروری دموكراتیك است تا جلوی لجبازی بیشتر گرفته شود.
وی افزود: انسان در هر دوره سنی انتظارات رفتاری مختلفی دارد و در هر سنی محدودیت‌هایی متناسب با آن انتظارات شكل می‌گیرد. برای مثال شاید از یك كودك چهار ساله انتظار برود كه خود از قاشق استفاده كند و غذا بخورد و اگر آن كودك برخلاف انتظارات ما غذای خود را میل نكند تعاملی پیش می‌آید كه در نهایت منجر به لجبازی می‌شود.
كیان ارثی خاطرنشان كرد:ما در هر دوره سنی متناسب با رشد و توانمندی كودكان انتظاراتی داریم كه در پی آن محدودیت‌هایی نیز شكل می‌گیرند اما نوع انتظارات در سنین مختلف متفاوت است.
این روانشناس گفت: تأكیدی كه وجود دارد آن است كه والدین باید به ابزارهای رفتاری فكر كنند. معمولاً زمانی كه والدین به روانشناس‌ها مراجعه می‌كنند بر روی رفتار كودك خود تمركز دارند.
وی بیان داشت:والدین باید صورت مسئله را كنار بگذارند و از ابزارهای خود استفاده كنند. به طور كلی هشت ابزار وجود دارد كه اولین آن بایدها و نبایدهای كلامی است. لجبازی در بزرگ‌سالان به بحث طرح‌واره‌ها می‌رسد كه به معنای چهارچوب‌های نگاه شخص به خود و دیگران است.
كیان ارثی اظهار كرد: ما در بین بزرگ‌سالان این لجبازی‌ها را داریم؛ برای مثال افراد با طرح‌واره استحقاق گمان می‌كنند از دیگران بهتر هستند و دانش بیشتری دارند.
این روان شناس تصریح كرد: این افراد عموماً ذهن بسته‌ای دارند و علت آن نیز این است كه این اشخاص از كودكی و نوجوانی با همین طرز تفكر بالا آمده‌اند. اولین كار در مقابل لجبازی افراد در هر سنین تكنیك‌های كلامی است.
وی افزود:ما زمانی كه در مقابل یك فرد لجباز قرار می‌گیریم در تله می‌افتیم و لجبازی با خود یك چرخه معیوب می‌آورد و اولین راه مقابله با آن یادگیری نحوه صحیح صحبت است.
كیان‌ارثی درباره تفاوت لجبازی و اشتیاق گفت: لجبازی از مفهوم شور و اشتیاق داشتن برای مسائل مختلف تفاوت دارد. بسیاری از اتفاق‌های مهم تاریخ به دلیل این اشتیاق به وجود آمده‌اند كه متأسفانه در زمان خود از سوی دیگران به عنوان لجبازی دیده شده‌اند.
وی متذكر شد:چند فاكتور وجود دارند كه نشان‌دهنده لجبازی هستند؛ فرد لجباز اهل بحث كردن و از كوره در رفتن است. این اشخاص بسیار زودرنج، تحریك‌پذیر، پرخاشگر و انتقادناپذیر هستند.
این روان شناس یادآور شد: این مشخصه‌ها در افرادی كه اشتیاق به انجام كاری دارند دیده نمی‌شود. افراد لجباز گاهی تمایل به كینه‌توزی و تلافی كردن نیز دارند اما فرد مشتاق چنین رفتاری ندارد.
كیان ارثی ادامه داد: افراد لجباز تحمل ناكامی را ندارند و بسیار آشفته می‌شوند. در اینجا باید اشاره كنیم كه افرادی كه شور و اشتیاق انجام كاری را دارند نیز می‌توانند صفت لجبازی را داشته باشند.
وی اضافه كرد: لجبازی می‌تواند به عنوان یك اختلال شناخته شود اما تنها زمانی كه این رفتار به صورت مداوم در یك شخص دیده می‌شود. برای مثال كودك به هیچ وجه صحبت‌های والدین خود را قبول ندارد و آنها را همراهی نمی‌كند این عمل همراهی نكردن نافرمانی مقابله‌ای نام دارد.
این روانشناس افزود: اگر این رفتارها چند بار در هفته در كودك و نوجوان دیده شوند می‌توان گفت كه لجبازی در آنها به یك اختلال تبدیل شده است. مهم‌ترین كاری كه والدین باید در نظر داشته باشند رفتار خود در مقابل لجبازی است.
كیان ارثی خاطرنشان كرد:همیشه در مقابل لجبازی باید از ابزارهای فرزند پروری استفاده شود و والدین باید دقت كنند كه از لحاظ كلامی چه اشتباهاتی دارند. والدین مسئول هستند كه در مقابل فرزندان خود به گونه‌ای رفتار كنند تا لجبازی فرزندان آنها كاهش پیدا كند و به رفتاری سالم تغییر شكل دهد.
