رئیس انجمن علمی تغذیه كودكان ایران در مورد نحوه مصرف ویتامینها در افراد با سنین مختلف توضیحاتی داد.
علی اكبر سیاری استاد دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی و رئیس بیستمین كنگره ملی تغذیه كودكان و نوجوانان، كه در روزهای 26 لغایت 28 دی ماه در تالار امام خمینی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی برگزار میشود، در مورد امنیت غذایی مردم ایران گفت: امنیت غذایی به معنی دسترسی همه مردم در تمام اوقات زندگی به غذای كافی و سالم به منظور فراهم شدن زندگی سالم و فعال است.
وی افزود: این موضوع به درآمد خانه وار و دسترسی غذایی، سواد تغذیهای و سلامتی مرتبط است و همانطور كه ملاحظه میشود موضوع امنیت غذایی چند بخشی است. جمعیت ایران 80 میلیون نفر است و تمام این جمعیت باید بخشی از درآمد خود را جهت تشكیل سبد غذایی خانوار اختصاص داده و با دانش و علم تغذیهای كه دارند بتوانند سفره غذای سالمی را برای خانواده خود فراهم كنند.
سیاری ادامه داد: بدن انسان از میلیاردها سلول تشكیل شده و سلامتی این سلولها تعیین كننده سلامت بقا و زندگی سالم فرد است؛ كه یكی از نیازهای اساسی آن، مواد غذایی است. برخورداری مطلوب از غذای مصرف شده مستلزم برخورداری از بدن سالم و این دو لازمه زندگی سالم است.
استاد دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی گفت: در امنیت غذایی، مواد مغذی همچون انرژی، پروتئین، ویتامینها و عناصر معدنی برای تأمین سوخت و ساز سلولی، بقا و رشد و سلامت و قدرت كار فكری جسمی و مصونیت بدن در مقابل بیماریهای عفونی در فرایند بهرهگیری سلولی از غذای مصرفی لازم است. به همین خاطر باید در همه ایام در تمام مناطق كشور برای همه گروههای سنی تدارك دیده شود.
وی اذعان كرد: همچنین تأمین امنیت غذایی به مواردی اعم از دسترسی اقتصادی (درآمد و قیمت)، تولید مواد غذایی و دسترسی فیزیكی به آن (غذا در محل زندگی در دسترس باشد)، فرهنگ و سواد تغذیهای برای انتخاب سبد و تشكیل سفره غذایی خانوار فراهم باشد، سلامت جسمی روانی و اجتماعی بستگی دارد.
سیاری بیان داشت: با توجه به عوامل فوق كه چندبخشی است، مسئله امنیت مواد غذایی با خطراتی مواجه است از جمله اینكه طبق گزارش 2022 سازمان جهانی بهداشت در دنیا 149 میلیون كودك زیر 5 سال به علت فقر غذایی دچار كوتاه قدی میباشند. 49 میلیون كودك لاغر و در ایران 10 درصد كودكان دچار لاغری هستند.
وی افزود: سوءتغذیه بر روی سلامت، رشد و تكامل كودكان اثر سو میگذارد، بهره هوشی را كاهش میدهد، بازماندگی از تحصیل را باعث میشود، بازار كار را تحت تأثیر قرار میدهد و مشكلات توسعهای را ایجاد میكند.
سیاری اظهار داشت: بحث تغذیه چون به درآمد و سواد فرهنگی خانواده، دسترسی به مواد غذایی و سلامت كودكان بستگی دارد، به خاطر اهمین وابعاد گسترده آن سالانه كنگرهای را با عنوان تغذیه در كودكان و نوجوانان برگزار میكنیم.
وی ادامه داد: با توجه به اینكه سلامت كودكان با دریافت انرژی، پروتئین، ریزمغذیها، ویتامینها و مواد معدنی ارتباط دارد، اگر مواد غذایی به كودكان كم یا زیاد برسد دچار سو تغذیه میشوند.
رئیس انجمن علمی تغذیه كودكان ایران با تاكید به مطالعاتی كه در ایران در مورد وضعیت تغذیه كودكان در مورد دریافت انرژی، پروتئین، ریزمغذیها، ویتامینها و مواد معدنی انجام شده است، گفت: نزدیك به 24 درصد كودكان 23 تا 25 ماهه و بیش از 61 درصد افراد بالای 6 سال و همچنین 86 درصد زنان كمبود ویتامین D دارند، ویتامین D در جذب كلسیم، روی و فسفات نقش دارد.
سیاری تصریح كرد: برای رشد استخوان باید ویتامین D مصرف شود منبع اصلی تولید این ویتامین تابش نور خورشید به پوست است و مواد غذایی همچون ماهی، گوشت قرمز، تخم مرغ، لبنیات و سبزیجات ویتامین D دارند.
وی بیان داشت: 25 درصد جمعیت دنیا كمبود آهن دارند و در ایران نزدیك به 15 درصد زنان باردار كمبود آهن دارند، در روستاها نیز این كمبود 20 درصد است همچنین كمی بیش از 17 درصد شیرخواران تا 3 ماه و 11 درصد نوجوانان كمبود آهن دارند.
استاد دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی اشاره كرد: كمبود آهن منجر به كم خونی میشود، آهنی كه در غذاهای حیوانی است ارزش غذایی بیشتری از آهن مواد غذایی گیاهی دارد. همچنین كمبود اسید فولیك برای رشد مغز و تكامل آن مهم است كمبود آن باعث آسیب و توقف رشد مغزی میشود لذا به مادران باردار توصیه میشود اسید فولیك را برای رشد و تكامل كودكان استفاده كنند.
وی اضافه كرد: در كودكان از روز سوم تولد تا 15 روزگی 400 واحد ویتامین D و 1500 واحد ویتامین A در سراسر كشور توسط شبكه بهداشتی درمانی كشور باید در دسترس همه كودكان قرار گیرد. 29 درصد كودكان و 12 درصد نوجوانان كمبود روی دارند، همچنین بیش از 18 درصد كودكان كمبود ویتامین A داشته كه در برخی گروههای سنی این عدد به 22 درصد میرسد.
رئیس انجمن علمی تغذیه كودكان ایران، با بیان راهكارهایی برای جبران كمبود این ویتامینها اضافه كرد: بهبود امنیت غذایی كشور در گرو آموزش مردم و به ویژه مادران از نظر فرهنگ و سواد تغذیهای، غنی سازی مواد غذایی با ریزمغذیها، مكمل یاری، ارتقای سطح بهداشت عمومی و كنترل بیماری عفونی و انگلی و بهرهمندی از مواد غذایی در همه ایام زندگی دانست.
سیاری درباره مكمل یاری نیز بیان كرد: اگر كودكان شیرخوار زیر 2500 گرم متولد شوند به ازای هر یك كیلوگرم 2 میلی گرم آهن المنتال باید روزانه دریافت كنند و اگر نارس نباشند از 6 ماهگی برای آنان 15 میلی گرم روزانه آهن تجویز میشود و این تجویز تا دو سال تمام، برای كودكان توصیه میشود.
وی مطرح كرد: مصرف ویتامین د تا 24 ماهگی روزانه 400 واحد، 2 تا 12 سالگی هر دو ماه یك دوز 50 هزار واحدی یا 800 واحد، 12 تا 70 سالگی ویتامین د 50 هزار و بالای 70 سالگی ویتامین د 50 هزار توصیه میشود. 2 سال به بالا 30 میلی گرم آهن تجویز میشود، برای 7 تا 14 سال 60 میلی گرم و یك بار در هفته آهن، برای 15 تا 19 سال 60 میلی گرم یك بار در هفته، برای زنان باردار 60 میلی گرم مكمل یاری آهن توصیه میشود.
رئیس بیستمین كنگره ملی تغذیه كودكان و نوجوانان، خاطر نشان كرد: غنی سازی شیر مدارس با ویتامین D و قرار گرفتن صورت، دست و پا به مدت زمان 5 تا 10 دقیقه در روز در معرض نور خوشید به جذب ویتامین D كمك میكند؛ همچنین مادران باردار باید برای خرید مكمل برچسب مربوطه را بخوانند كه استاندارد باشد تاكید كرد.