سرگیجه حالتی است كه احساس می كنید محیط اطراف شما به صورت دایره ای در حال چرخش به دور شما است. می تواند باعث ایجاد احساس گیجی و عدم تعادل شود. سرگیجه بیماری نیست بلكه می تواند نشانه ای از وجود شرایط یا بیماری های مختلف باشد.

دو نوع اصلی سرگیجه وجود دارد:
سرگیجه محیطی: این اتفاق زمانی می افتد كه مشكلی در گوش داخلی وجود دارد.

سرگیجه مركزی: زمانی اتفاق می افتد كه مشكلی در مغز وجود دارد. علل می تواند شامل عفونت، تومورهای مغزی، آسیب مغزی تروماتیك یا سكته باشد.

در مورد سرگیجه چه باید بدانم؟
در حالی كه عدم تعادل و سرگیجه هر دو مشكل تعادل محسوب می شوند ، این دو علامت متفاوت هستند. گیجی یك احساس كلی از عدم تعادل است. اما با سرگیجه، احساس می كنید كه در حال حركت هستید یا اطرافتان در حال چرخش است.

سرگیجه چه كسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
حملات سرگیجه می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما در افراد بالای 65 سال شایع تر است. زنان تا حدودی بیشتر از مردان در معرض سرگیجه هستند. برخی از افراد سرگیجه را به عنوان یك عارضه جانبی بارداری تجربه می كنند.

سرگیجه چقدر شایع است؟
سرگیجه یك مشكل رایج است. تقریباً 40 درصد از افراد حداقل یك بار در طول زندگی خود سرگیجه را تجربه می كنند.

سرگیجه چقدر طول می كشد؟
به طور متوسط، حملات سرگیجه از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می كشد. اما در موارد شدید، افراد می توانند ساعت ها، روزها، هفته ها یا حتی ماه ها سرگیجه را تجربه كنند.

سرگیجه چه احساسی دارد؟
بسیاری از مردم سرگیجه را با بیماری حركت ( حالت تهوع و سرگیجه ای كه به بعضی افراد در جاده و راه های پیچ در پیچ دست میدهد.) مقایسه می كنند . سرگیجه می تواند باعث شود كه احساس كنید در حال چرخش، تكان خوردن یا كج شدن هستید. احساس عدم تعادل ممكن است هنگام ایستادن، راه رفتن، تغییر وضعیت یا حركت سر بدتر شود.

آیا سرگیجه یك بیماری جدی است؟
خود سرگیجه بیماری جدی در نظر گرفته نمی شود. با این حال، می تواند با سایر بیماری های بالقوه جدی مرتبط باشد. به همین دلیل است كه در صورت تجربه حملات مكرر یا طولانی مدت سرگیجه، باید به پزشك اطلاع دهید.

آیا سرگیجه ارثی است؟
سرگیجه ارثی نیست، اما می تواند نشانه طیف وسیعی از بیماری هایی باشد - كه برخی از آنها به صورت ارثی ایجاد می شوند. بنابراین، حملات مكرر سرگیجه می تواند نشانه بروز عوامل ژنتیكی باشد.

چه چیزی می تواند باعث سرگیجه شود؟
تعدادی از سندرم ها یا شرایط می توانند منجر به سرگیجه شوند. این شامل:

سرگیجه موضعی حمله ای خوش خیم (BPPV) : این نوع سرگیجه شایع ترین علت است و معمولاً با تغییر موقعیت سر ایجاد می شود. افراد مبتلا به BPPV اغلب هنگام دراز كشیدن، نشستن یا چرخیدن در رختخواب دچار سرگیجه می شوند.

بیماری منیر یا اختلال گوش داخلی : این بیماری باعث تجمع مایعات در داخل گوش می شود كه منجر به حملات سرگیجه می شود. این بیماری همچنین ممكن است با وزوز گوش (زنگ در گوش)، كاهش شنوایی نوسانات یا احساس پری گوش همراه باشد.

لابیرنتیت یا عفونت گوش داخلی: اگر گوش داخلی ملتهب یا عفونی شود به آن لابیرنتیت می گویند. هزارتوی گوش عصب دهلیزی را در خود جای داده است كه اطلاعات مربوط به صدا، موقعیت و حركت سر را به مغز منتقل می كند. افراد مبتلا به لابیرنتیت اغلب سردرد، گوش درد، تغییرات بینایی، وزوز گوش یا كاهش شنوایی را تجربه می كنند .

نوریت دهلیزی ( التهاب یا تحریك عصب دهلیزی): این التهاب عصب دهلیزی می تواند باعث سرگیجه شود. نوریت دهلیزی شبیه به لابیرنتیت است، اما شنوایی شما را تغییر نمی دهد. افراد مبتلا به این بیماری ممكن است دچار سرگیجه و حالت تهوع یا تاری دید شوند.

كلستئاتوم : عفونت های مكررمی تواند باعث ایجاد رشد غیرسرطانی پوست در گوش میانی و تخریب استخوانچه های گوش میانی شود. این وضعیت به عنوان كلستئاتوم شناخته می شود و می تواند منجر به سرگیجه، عدم تعادل و كاهش شنوایی شود.

چه چیز دیگری باعث سرگیجه می شود؟
عوامل دیگری نیز وجود دارد كه می تواند منجر به حملات سرگیجه شود. برخی از علل رایج سرگیجه:

سردردهای میگرنی
داروهای خاص
سكته
آریتمی
دیابت
جراحت سر
استراحت طولانی مدت در رختخواب
زونا داخل یا نزدیك گوش
جراحی گوش
فیستول پری لنفاتیك (زمانی كه مایع گوش داخلی به گوش میانی نشت می كند)
هایپرونتیلاسیون
فشار خون پایین (افت فشار خون ارتواستاتیك) - وضعیتی كه در آن فشار خون شما هنگام ایستادن كاهش می یابد
آتاكسی یا ضعف عضلانی
سیفلیس
اتواسكلروز (یك مشكل رشد استخوان كه بر گوش میانی تأثیر می گذارد)
بیماری مغزی
مولتیپل اسكلروزیس (MS)
نوروم آكوستیك
سرگیجه مرتبط با میگرن چیست؟
بسیاری از افرادی كه میگرن دارند نیز در طول دوره‌ها سرگیجه را تجربه می‌كنند. سرگیجه ممكن است قبل از شروع سردرد، در طول سردرد یا اغلب در دوره بدون سردرد رخ دهد. البته باید توجه داشت كه برخی از افراد به جای سردرد، سرگیجه را به عنوان علامت اصلی میگرن دارند.

آیا استرس می تواند باعث سرگیجه شود؟
استرس به خودی خود باعث سرگیجه نمی شود، اما می تواند به اختلال عملكرد گوش داخلی و در برخی افراد منجر به حملات سرگیجه شود.

علائم رایج سرگیجه چیست؟
همانطور كه گفته شد، سرگیجه نشانه بسیاری از شرایط مختلف است. با این حال، سرگیجه می‌تواند همراه با علائم دیگر رخ دهد، از جمله:

حالت تهوع و استفراغ
مشكلات تعادل
وزوز گوش
سردرد
دریازدگی
احساس پری در گوش
نیستاگموس، كه در آن چشم ها به طور غیرقابل كنترلی به سمت دیگر حركت می كنند
سرگیجه چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشك یك معاینه فیزیكی انجام می دهد و سوالاتی در مورد علائم شما می پرسد . همچنین ممكن است یك یا چند آزمایش را برای تأیید تشخیص شما توصیه كنند.

چه آزمایشاتی برای تشخیص سرگیجه انجام خواهد شد؟
سرگیجه را می توان با آزمایشاتی كه توسط پزشك انجام می شود، تشخیص داد كه می تواند شامل موارد زیر باشد:

تست فوكودا-آنتربرگر: از شما خواسته می شود كه با چشمان بسته به مدت 30 ثانیه در محل حركت كنید. اگر بچرخید یا به یك طرف خم شوید، می تواند به این معنی باشد كه هزارتوی گوش داخلی شما مشكل دارد و می تواند منجر به سرگیجه شود.
تست رومبرگ: در این ارزیابی، از شما خواسته می شود در حالی كه ایستاده اید، چشمان خود را ببندید و پاهای خود را كنار هم قرار دهید و دستان خود را به پهلو ببندید. اگر احساس عدم تعادل یا بی ثباتی می كنید، ممكن است نشان دهنده مشكل در سیستم عصبی مركزی باشد.
تست ضربه سر ( VHIT): برای این آزمایش، پزشك به آرامی سر شما را به هر طرف حركت می دهد در حالی كه روی یك هدف ثابت تمركز می كنید (به عنوان مثال نقطه ای روی دیوار یا بینی فردی كه مقابلتان است). پزشك بررسی می كند كه آیا سیستم تعادل گوش داخلی برای كمك به كنترل حركات چشم در حالی كه سر شما در حركت است ، به خوبی كار می كند.
باتری تست دهلیزی (VTB) : شامل چندین آزمایش مختلف برای كمك به شناسایی مشكل گوش داخلی است. عینك‌هایی روی چشم‌ها قرار می‌گیرند تا واكنش‌های حركتی چشم را كنترل كنند. در حالی كه چشم‌ها را برای دنبال كردن یك هدف حركت می‌دهید، سر و بدن شما را حركت می‌دهند . آب گرم و خنك در مجرای گوش قرار داده می شود.
علاوه بر آزمایشات ذكر شده در بالا، پزشك شما ممكن است درخواست رادیوگرافی كند. اینها ممكن است شامل موارد زیر باشد:

سی تی اسكن
MRI
آیا سرگیجه به خودی خود برطرف می شود؟
سرگیجه در بسیاری از موارد خود به خود از بین می رود. با این حال، چندین روش درمانی وجود دارد كه می تواند سرگیجه را با موفقیت مدیریت كند.

درمان های رایج سرگیجه چیست؟
درمان سرگیجه كه برای شما مناسب است به عوامل مختلفی از جمله علت اصلی بستگی دارد. برخی از قابل توجه ترین درمان های سرگیجه عبارتند از:

دارو: درمان علت زمینه ای سرگیجه می تواند به كاهش علائم كمك كند. به عنوان مثال، اگر سرگیجه به دلیل عفونت باشد، پزشك شما می تواند آنتی بیوتیك تجویز كند. استروئیدها می توانند به كاهش التهاب كمك كنند. همچنین داروهایی برای تسكین سایر علائم سرگیجه مانند حالت تهوع یا بیماری حركت وجود دارد.
توانبخشی دهلیزی : اگر سرگیجه نتیجه یك مشكل گوش داخلی باشد، این نوع فیزیوتراپی می تواند به كاهش علائم شما كمك كند. توانبخشی دهلیزی به تقویت حواس دیگر شما كمك می كند تا بتوانند دوره های سرگیجه را جبران كنند.
روش تغییر موقعیت كانال (CRP) : اگر BPPV دارید، مانورهای جابجایی كانال به انتقال رسوبات كلسیم به داخل محفظه گوش داخلی كمك می كند تا توسط بدن شما جذب شوند.
جراحی: هنگامی كه سرگیجه به دلیل یك مشكل اساسی جدی مانند تومور مغزی یا آسیب گردن باشد، ممكن است جراحی لازم باشد.
آیا درمان خانگی برای سرگیجه وجود دارد؟
شواهد كافی برای اثبات اینكه سرگیجه را می توان با درمان های جایگزین درمان كرد وجود ندارد. با این حال، برخی از افراد برای كاهش علائم خود از مكمل های گیاهی استفاده می كنند. داروهای گیاهی محبوب سرگیجه عبارتند از:

زردچوبه.
جینكو بیلوبا.
فلفل قرمز.
ریشه زنجبیل.
قبل از افزودن هر گونه مكمل گیاهی به رژیم غذایی خود، حتماً با پزشك صحبت كنید. پزشك می تواند به شما كمك كند تا با خیال راحت آنها را در رژیم خود بگنجانید.

چگونه حملات سرگیجه را متوقف كنم؟
چند راه برای كاهش خطر ابتلا به سرگیجه وجود دارد كه شامل:

صرف زمان اضافی برای ایستادن و چرخاندن سر.
خوابیدن با سر بالا روی دو بالش.
به محض اینكه احساس سرگیجه كردید بنشینید.
به جای خم شدن هنگام برداشتن چیزی بنشینید.
چه زمانی باید به پزشك مراجعه كنیم؟
اگر سرگیجه شدید یا عود كننده شد، باید با پزشك تماس بگیرید. ممكن است یك بیماری زمینه ای وجود داشته باشد كه باعث علائم شما شده است.