رواج شبهعلم و دست نكشیدن برخی افراد از عادتهای زندگی باعث شده است كه بسیاری از كارهایی كه ما برای افزایش سطح سلامت خود انجام میدهیم، نهتنها فایدهای نداشته باشد، بلكه سلامتمان را به خطر هم بیندازد.
پنج افسانه معروف را كه برخلاف انتظار، فایدهای برای ما ندارند، با هم بررسی میكنیم.
1- 10 هزار قدم پیادهروی برای سلامتی مهم است
یكی از افسانههای رایج سلامتی، «پیادهروی 10 هزار قدمی روزانه» است.
تلاش برای رسیدن به این هدف كه بیشتر تحسین میشود، هیچ فایدهای ندارد. این تیم دادههای 15 مطالعه را كه تاثیر تعداد قدمهای روزانه نزدیك به 50 هزار نفر از چهار قاره را بر میزان مرگ و میر به هر علتی، بررسی میكند، تجزیه و تحلیل كرده است.
هرچند پیادهروی برای سلامتی پیامدهای مثبت و فوقالعادهای دارد و هر میزان از آن میتواند سودمند باشد اما این باور رایج كه دقیقا 10 هزار قدم در روز باید پیادهروی كنیم، هیچ پایه علمی ندارد و از یك كارزار بازاریابی ژاپنی در سال 1964 برای فروش گامشمارها سرچشمه گرفته است.
2- نیاز ضروری بدن به خوردن پنج نوع میوه و سبزی در روز
یونانیان باستان میگفتند هشت میوه و سبزی روزانه اما سازمان جهانی بهداشت در سال 1990 توصیه كرد روزانه پنج تا مصرف شود. هرچند این عدد واقعا معنای خاصی ندارد.
سازمان جهانی بهداشت توصیه كرده است كه روزانه 400 گرم میوه و سبزی بخوریم، اما برای اینكه این مقدار برای همه قابل درك باشد، آن را معادل پنج عدد میوه 80 گرمی در نظر گرفتند.
یك پژوهش در سال 2017 نشان داد كه از نظر امید به زندگی، افزایش مصرف میوه و سبزی از چهار تا به پنج تا در روز، هیچ منفعت مضاعفی ندارد.
3- مواد قندی را كاملا از رژیم غذایی خود حذف كنید
اگر همیشه میخواهید خوراكیهای بدون مواد قندی تهیه كنید، چون معتقدید كه همه مواد قندی بد است، رد كردن این افسانه ممكن است كمی شادی به زندگی شما بازگرداند.
همه مواد قندی بد نیستند. قند به صورت طبیعی در بسیاری از غذاهای سالم، از جمله میوه، ماست طبیعی، و شیر وجود دارد. قند طبیعی حاوی ویتامینها، مواد مغذی و مواد معدنی است كه میتواند به جلوگیری از اثرات ناسالم قندافزوده، كمك كند.
شكر نوعی كربوهیدرات است كه منبع اصلی سوخت برای مغز است. با این حال، در مجموع ایده خوبی است كه از مصرف مواد قندی فرآوریشده و تصفیهشده خودداری كنید.
4- گلوتن برای شما مضر است
سروكله غذاهای بدون گلوتن به تازگی در همه جا پیدا شده، اما آیا گلوتن واقعا دشمن سلامتی ما است؟
واضح است كه پیروی از یك رژیم غذایی بدون گلوتن برای بسیاری از افراد مبتلا به بیتحملی غذایی، به ویژه آنهایی كه به بیماری سلیاك دچارند، مفید است. با این حال، «بیتحملی» نامرتبط با سلیاك در سالهای اخیر افزایش یافته است.
اگر به بیماری سلیاك مبتلا نیستید یا پزشك معالجتان تشخیص نداده است كه به گلوتن حساسید، گلوتن برای شما بد نیست. گلوتن گونهای پروتئین بر پایه گندم و بخشی كلیدی از یك رژیم غذایی سالم است و فیبر محلول، پروتئین و مواد مغذی برای بدن فراهم میكند.
5- روزی هشت لیوان آب بنوشید
بسیاری از مردم بر این باورند كه منشا این افسانه، توصیهای بود كه میگفت مردم به حدود 2.5 لیتر آب در روز نیاز دارند. اما آنها جمله بعدی در این توصیه را نادیده گرفتند: «بیشتر این مقدار در غذای شما وجود دارد.»
آب در میوهها و سبزیجات، آبمیوه، چای و قهوه نیز موجود است.
مطالعات تازه نشان داده است شواهدی وجود ندارد كه از توصیه به نوشیدن شش تا هشت لیوان آب در روز حمایت كند. همچنین، نوشیدن مقادیر زیاد آب میتواند خطرناك باشد و منجر به مسمومیت با آب، هیپوناترمی (كمسُدیمی خون) و حتی مرگ شود.