سند تحول درمان یك سند تقاضا است كه بر اساس آن برنامه ریزی برای افق 1404 در سه حوزه تخت های بستری، منابع انسانی و تجهیزات در دانشگاه های علوم پزشكی سراسر كشور انجام می شود.
دكتر محمد حاجی آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی كشور در برنامه «كارنامه» شبكه رادیویی سلامت یكی از مهمترین مقوله ها در خدمات سلامت را سطح بندی خدمات دانست و افزود: سطح بندی خدمات بدین معناست كه هر یك از خدمات سلامت اعم از تشخیصی و درمانی در چه منطقه ای از كشور و با چه جمعیتی باید ارائه شود تا با توجه به محدودیت منابعی كه در كشور داریم دسترسی عادلانه و برنامه ریزی شده ای برای مردم به این خدمات فراهم كنیم.
آقاجانی با بیان اینكه در كشور از نظر منابع انسانی دارای محدودیت هستیم، ادامه داد: امروز نیروی انسانی كشور اعم از پزشكان عمومی، متخصص، پرستار و .... در مقایسه با كشورهای توسعه یافته خیلی كمتر است بطور نمونه در شاخص پزشك متخصص جمعیت حدود یك ششم متوسط اتحادیه اورپا هستیم. یعنی باید خیلی حساب شده متخصصان را در سراسر كشور توزیع كنیم تا بتوانیم نیازهای مردم را تامین كنیم.
وی با تاكید بر اینكه منابع مالی خیلی محدودی هم داریم، بیان كرد: از این رو باید خیلی حساب شده این منابع مالی را به گونه ای چیدمان كنیم كه همه مردم در زنجیره خدمات بتوانند نیازهای خودشان را به خدمات درمانی و تخصصی برطرف كنند.
معاون درمان وزارت بهداشت در ادامه به ضرورت های سطح بندی خدمات در كشور اشاره و تاكید كرد: برای اینكه بتوانیم دسترسی مردم به خدمات پزشكی را آسان تر كنیم، عدالت در سلامت را ایجاد نماییم و تمركز زدایی كنیم به سطح بندی خدمات نیازمندیم. بنابراین، خدمات باید طوری در سطح كشور توزیع شود كه شاهد عدالت در دسترسی خدمات سلامت باشیم.
وی با بیان اینكه بین منابع مالی و هزینه های روز افزون خدمات سلامت باید تعادل ایجاد كنیم كه این امر نیاز به سطح بندی خدمات دارد، ادامه داد: برنامه ریزی ما تحت عنوان «سند درمان 1404» شناخته می شود یعنی برنامه ریزی ما یك برنامه ریزی ده ساله است كه از شاخص های اصلی آن ـ سطح بندی خدمات می توان به جمعیت، مهاجرت و بیمارپذیری اشاره كرد.
آقاجانی در ادامه بیان كرد: بر اساس این شاخص ها در قالب مدلی كه برای این منظور در نظر گرفته شده است یك گروه از امكانات اعم از نیروی انسانی، تجهیزات و تخت های بستری را در دو بخش خصوصی و دولتی سطح بندی خواهیم كرد.
وی در توصیح بیشتر سند درمان گفت: فازهای اجرایی كه شروع شد دبیرخانه ای برای این كار در نظر گرفته شد. در فاز دو اطلاعات مورد نیاز از سراسر كشور توسط دانشگاه های علوم پزشكی جمع آوری گردید و در فار سوم متخصصان بر اساس طلاعات گردآوری شده مدلی را طراحی نمودند و در فاز چهارم نتایج این مدل سازی مورد ارزیابی قرار گرفت و بر اساس اطلاعات ورودی، خروجی ها ارزیابی شد. در فاز نهایی این خروجی ها بر اساس سیاستهای ملی تعبیر می شوند و هم اكنون در فاز نهایی قرار داریم كه بزودی نتایج خروجی ها به دانشگاه های سراسر كشور ابلاغ خواهد شد.
این مقام مسئول با اشاره به اینكه باید از اسراف در منابع مالی و نیروی انسانی جلوگیری كنیم، در خصوص مبانی قانونی سطح بندی ادامه داد: به لحاظ قانونی سطح بندی خدمات از برنامه سوم توسعه كشور شروع شده است و در برنامه چهارم و پنجم نیز استمرار یافت و الان هم بر اساس مصوبات مجلس اگر به صورت نهایی ابلاغ شود در برنامه ششم توسعه هم سطح بندی خدمات را خواهیم داشت.
وی با بیان اینكه سه دوره كار سطح بندی در كشور انجام شده است و ما در آستانه تدوین نهایی، اجرا و استمرار آن هستیم؛ اظهارداشت: مهمترین اصل در دوره چهارم، مناطق محروم است. محوریت های برنامه ریزی در این دوره تمركز زدایی و توسعه زیرساختهای درمان است. به عنوان مثال در مورد تخت های بستری وضعیت كشور یك هفتم تخت به ازای هزار نفر جمعیت است كه می خواهیم آن را در سال 1404 به دو دوم تخت به ازای هزار نفر جمعیت برسانیم. در ای زمینه دستگاه ها و منابع انسانی نیز به همین شیوه عمل خواهیم كرد.
معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به اینكه سند درمان یك سند تقاضا است كه بر اساس آن برنامه ریزی در دانشگاه های علوم پزشكی سراسر كشور انجام خواهد شد، خاطرنشان كرد: امیدواریم ما حصل این مطالعه بزرگ دسترسی آسان تر مردم به خدمات پزشكی و ایجاد عدالت در توزیع امكانات پزشكی در كشور باشد و خروجی آن نیز ارتقای سلامت جامعه و افزایش رضایتمندی مردم از حوزه سلامت باشد.