به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت، علی پناهی در تعریف «لوردوز» و اینكه قوس‌های ستون فقرات چه تأثیری بر تعادل بدن دارد، در برنامه «فراسو» شبكه رادیویی سلامت اظهار داشت: قوس‌ها ضربه‌گیر طبیعی بدن هستند. ستون فقرات در مناطقی قوس‌هایی دارد كه در حالت طبیعی شكل خاصی دارند، اگر این قوس‌ها به هر دلیلی زمینه‌ای، ژنتیك یا شیوه زندگی از حالت طبیعی خارج شوند، نیاز به بررسی و ارزیابی دارد.
شكل طبیعی ستون فقرات به‌علت وجود قوس‌هایی است كه با هدف بهتر انتقال وزن و ضربه‌گیری طراحی شده است. اگر ستون فقرات سطح صاف داشت، انتقال ضربات در طول روز فشار بیشتری را به زانوها و كف پا وارد می‌كرد و باعث آسیب پذیری بیشتر آن می‌شد. ما اگر از بغل به ستون فقرات نگاه كنیم دو انحراف رو به جلوی ستون فقرات را می‌بینیم كه لوردوز است كه در ناحیه كمر و گردن است و یك انحراف رو به عقب است در ناحیه قفسه سینه و ناحیه نشیمنگاهی كه كیفوز در ناحیه قفسه سینه شایعتر است.

س: چه‌زمانی این قوس‌ها از شكل طبیعی خارج می‌شوند؟ و ما چگونه متوجه می‌شویم كه این قوس‌ها از حالت طبیعی خارج شده است؟
پناهی: خیلی اوقات دلایلی برای افزایش قوس می‌تواند باشد. بیماری در ستون فقرات مثل كیفوز، پوكی استخوان یكی از عللی است كه كیفوز قفسه سینه را زیاد می‌كند و قوس ناحیه كمری در آن محل زیاد می‌شود.
چاقی، شلی جدار عضلات شكم، حاملگی، لیزخوردگی مهره، بیماری‌هایی كه رباط‌ها و ارتباطات مهره‌ها را ضعیف می‌كند مانند یك بیماری ژنتیكی كه در آن لیگامان‌ها شل می‌شود و باعث می‌شود قوس‌ها زیاد شود. این بیماری حالتی ایجاد می‌كند كه لوردوز كمری مانند كمر زینی‌شكل می‌شود (شبیه زین اسب.)

س: آیا افراد عادی جامعه می‌توانند لوردوز را تشخیص بدهند؟
پناهی: یك شكل خیلی ساده تشخیص این است كه از فرد می‌خواهیم به دیوار تكیه بدهد و شانه‌ها را به دیوار بچسباند. پاشنه پا را به دیوار برساند. از شخص دیگری می‌خواهیم دستش را از ناحیه كمر او رد كند. اگر دست خیلی راحت عبور كند یعنی قوس كمر افزایش یافته و لوردوز بیشتر شده است.

س: لوردوز زیادی چه عوارضی دارد؟ و چگونه می‌توان از لوردوز پیشگیری كرد؟ راه اصلاح لوردوز چگونه است؟ آیا غربالگری پایه را برای همه افراد توصیه می‌كنید؟
پناهی: لوردوز در دختران خیلی شایع است. اختلالات ستون فقرات در سنین رشدی یعنی 12 ــ 10 سالگی است. در این زمان چون عضلات كودك فعال است و بچه فعالیت زیادی دارد مشكل خودش را نشان نمی‌دهد، یا والدین به آن توجه نمی‌كنند. مهم‌ترین زمانی كه ضرورت توجه كردن را دارد در همین سنین است كه بدون اقدام جراحی و با اصلاح وضعیت زندگی، ورزش، استفاده از بریس مناسب و كفش مناسب اصلاح شود؛ زیرا وقتی قوس كمری زیاد شود در سنین بالا باعث آسیب دیسك می‌شود و مداخله جراحی لازم دارد.
یادمان باشد ورزش ژیمناستیك برای كودكانی كه لوردوز دارند مفید نیست زیرا در ژیمناستیك عضلات به‌سمت عقب كشیده می‌شوند و در افرادی كه قوس كمری‌شان زیاد است احتمال لیزخوردگی مهره و افزایش لوردوز وجود دارد.
ورزش‌هایی كه ضربه زیادی دارد مثلاً جودو و تكواندو هم برای این افراد مفید نیست و این افراد بهتر است ورزش دیگری را انتخاب كنند و با كمك پزشك ضعف عضله و كوتاهی عضله را اصلاح كنند.
در مقابل تقویت عضلات پشت ستون فقرات مانع بیشتر شدن لوردوز كمری می‌شود. اینكه كدام عضله باید تقویت شود و كدام عضله باید كشیده شود، بر اساس مشكل فرد، انجام می‌شود. كسی كه قصد ورزش كردن دارد مانند فوتبال و والیبال؛ قبل از انجام آن باید تمام عضلات را كه مقابل هم قرار دارند به‌طور آرام در تمام طول عضله بكشند.

س: چه‌توصیه‌ای برای بچه‌هایی كه با كوله‌پشتی به مدرسه می‌روند دارید؟
پناهی: استفاده از كوله‌پشتی آن هم نوعی كه طول بندش مناسب نباشد و تا پایین كمر آمده باشد به ستون فقرات ضربه می‌زند و در طولانی‌مدت لوردوز ایجاد می‌كند. البته روش درست این است كه لبه تحتانی كوله‌پشتی باید بالاتر از كمر قرار گیرد یعنی از ناحیه‌ای كه بچه می‌نشیند چند سانت بالاتر باشد و حتماً بندها باید بسته باشد و وزن كوله‌پشتی نهایتاً 15 ــ 13 درصد وزن بچه باشد.
س: ورزش‌های ویلیامز چیست؟ آیا استفاده از این ورزش‌ها برای كسی كه مشكلات عضلانی اسكلتی دارد در درازمدت مشكل‌ساز است؟
پناهی: ورزش ویلیامز به‌طور اختصاصی برای مشكلات كمر داده می‌شود و نباید آن را در تمام مشكلات ستون فقرات استفاده كرد. پزشك با معاینه كردن یك‌سری ورزش‌ها را توصیه می‌كند و یك‌سری ورزش‌ها را برای فرد منع می‌كند، مثلاً فردی كه پوكی استخوان داشته و كیفوز شدیدی دارد، ورزش ویلیامز برای او ممنوع است.
همچنین برای این افراد ورزش‌هایی توصیه می‌كنیم كه عضلات ضعیف‌شده آنها را تقویت كند و بعد ورزش‌های عمومی مانند آب‌درمانی، رفتن به داخل استخر، همچنین دوومیدانی در سطوح صاف با كفش مناسب نه‌اینكه فرد فقط محدود شود به ورزش‌های ویلیامز.

س: به افرادی كه گودی كمر دارند و در این ناحیه احساس درد می‌كنند، چه پیشنهادی دارید؟
پناهی: به این افراد ورزش‌های تائی‌چی توصیه می‌شود. در این ورزش كششی، عضلات در تمام طولشان كشیده می‌شوند. البته این ورزش‌ها در افراد مبتلا به MS هم بسیار مفید است و لازم نیست خیلی حرفه‌ای شوند. چند تا حركت مناسب را در طول روز استفاده كنند، كمك كننده است. اگر درد در ناحیه باشد، با حركات و كششی كه انجام می‌شود، بهبودی می‌یابد.

س: برای افرادی كه گودی كمر دارند و با ایستادن به‌مدت طولانی، دچار پادرد می‌شوند چه راهكاری را در نظر می‌گیرید؟
پناهی: عارضه‌ای كه هایپرلوردوز یا قوس كمری زیاد ایجاد می‌كند، به‌احتمال زیاد مربوط به دیسك كمر است، چون قوس زیاد به دیسك فشار می‌آورد و دیسك از محل خودش خارج شده و آسیب به عصب‌هایی كه هدایت عصبی پا را انجام می‌دهد زده و در نتیجه پاها درد می‌گیرند، در اینجا باید قوس كمر را اصلاح كرد، بنابراین چنین فردی دچار عارضه شده و باید بررسی شود و باید MRI انجام دهد و در صورت لزوم ورزش می‌تواند تا اندازه‌ای كمك كننده باشد البته نه 100 درصد.

س: سایر عوارض لوردوز در ادامه مشكل بالا چیست؟
پناهی: درد ناحیه رحم، درد ناحیه نشیمن‌گاه، درد ناحیه باسن. حتی درد بین دو كتف هم در این افراد ممكن است مشاهده شود.

س: لطفاً در این زمینه یك حركت اصلاحی را توضیح دهید؟
پناهی: در حالی كه فرد روی تخت خوابیده است می‌گوییم زانوها را خم كند. فضای خالی بین بدن و تخت را، با سفت كردن جدار شكم و فشردن كمر به تخت بچسباند 10 ثانیه نگه دارد. دوباره شل كند و 10 ثانیه در این وضعیت نگه دارد و 10 بار این حركت را انجام دهد.