یك اپیدمیولوژیست با بیان اینكه احتمالا واریانت اُمیكرون ویروس كرونا داخل كشور ما هم هست، گفت:
اما از آنجا كه نظام پایش واریانتها را در كشور نداریم، نمیتوانیم مستندی مبنی بر وجود یا عدم حضور این واریانت در كشور را ارائه دهیم؛ البته این در شرایطی است كه ما داریم بازگشت به شرایط عادی را تسهیل میكنیم.
دكتر حمید سوری در گفتوگو با ایسنا، درباره آخرین اطلاعات و وضعیت سویه اُمیكرون، گفت: ویروس كووید 19 به طور معمول جهشهایی را برای بقای خودش انجام میدهد و این جهشها عمدتا تاثیر چندانی نه بر شدت بیماریزایی و نه بر قابلیت بیماریزایی دارد، اما گاهی این جهشها به صورتی انجام میشود كه تاثیرات جدی بر روند اپیدمی دارد. تاكنون حداقل پنج واریانت یا جهش جدید از كووید 19 داشتهایم كه آخرین آن اُمیكرون است.
وی افزود: از آنجایی كه سوش اُمیكرون از جنوب آفریقا آغاز شده، به سوش آفریقای جنوبی هم معروف است. اهمیت این سوش در این است كه بیش از 30 جهش در سویه اُمیكرون به ویژه در ناحیه اسپایك اتفاق افتاده است كه علیرغم اینكه برخی از این جهشها شبیه دلتا هستند، اما ماهیت و اثر آن متفاوت است.
به نظر میرسد كه قابلیت بیماریزایی "اُمیكرون" از "دلتا" بالاتر است
سوری ادامه داد: آنچه كه تاكنون در اُمیكرون میدانیم، یكی این است كه به نظر میآید قابلیت بیماریزایی این واریانت بیش از واریانتهای قبلی بوده و حتی به نظر میآید قابلیت بیماریزایی آن حتی از دلتا هم بیشتر باشد، اما شدت بیماریزایی آن اینطور نیست و بالا نیست. با این حال از آنجایی كه عده زیادی مبتلا میشوند، هرچند كه ممكن است بیماری خفیف بگیرند، اما تاثیرش در وضعیت زندگی معمول جامعه با فراوانی زیادی همراه خواهد بود. بنابراین موضوع مهم این است كه از انتقال و انتشار بیماری جلوگیری كنیم. شدت بیماری به دنبال ابتلا به اُمیكرون بالا نیست. در عین حال نمیدانیم كه این واریانت جدید چقدر میتواند به عنوان واریانت غالب جایگزین دلتا شود.
تمایل اُمیكرون به جوانترها
وی درباره بازه سنی كه ویروس اُمیكرون آنها را درگیر میكند، گفت: باید توجه كرد كه پوشش واكسیناسیون در جنوب آفریقا نسبت به میانگین جهانی بسیار پایینتر است و حدود 20 درصد جمعیتشان واكسینه شدند كه عمدتا هم در گروههای سنی بالا بوده است. در این مناطق اطلاعات نشان میدهد كه درصد قابل توجهی از مبتلایان متعلق به گروههای سنی جوانتر هستند. در كشورهایی كه میزان پوشش واكسیناسیون بالاتر است، باز هم تمایل این ویروس به سنین پایینتر دیده شده است. بنابراین میتوان گفت كه ممكن است سویه اُمیكرون به سنین پایینتر متمایل باشد.
اعلام حضور "اُمیكرون" در اطراف ایران
مستندی نداریم كه نشان دهد "اُمیكرون" وارد كشور شده است یا خیر
سوری گفت: در حال حاضر روند گسترش اُمیكرون در كشورهای مختلف بسیار بالاست و شاید تاكنون بیش از 50 كشور درگیر این واریانت شدند كه روزبروز هم در حال افزایش است. حتی در آمریكا مواردی گزارش شده و در اطراف كشور ما هم در كشورهایی مانند تركیه، هند، پاكستان و ... هم دیده شده است. به نظر نمیآید كه اُمیكرون هنوز وارد كشور ما نشده باشد، احتمالا واریانت اُمیكرون داخل كشور ما هم هست، اما متاسفانه از آنجایی كه نظام پایش واریانتها را در كشور نداریم، نمیتوانیم مستندی مبنی بر وجود یا عدم حضور این واریانت در كشور را ارائه دهیم.
قدرت بالای ایجاد عفونت مجدد در اُمیكرون
این اپیدمیولوژیست درباره علائم اُمیكرون در مبتلایان نیز گفت: علائمی كه تاكنون درباره اُمیكرون گزارش شده، این است كه خیلی تفاوتی با سویههای دیگر ندارد، اما قدرت عفونت مجدد و ابتلای مجدد در آن بالاست. درمانهایی هم كه عمدتا برای آن استفاده میشود، عمدتا درمانهای ضدالتهابی است. در عین حال مطالعات متعددی در حال انجام است تا بتوانند تصویر روشنتری از این سویه ارائه دهند. منتها آنچه كه تاكنون مشخص و قطعی شده، این است كه یكی از واریانتهایی است كه سازمان جهانی بهداشت نسبت به آن هشدار داده است. هرچند كه هنوز به عنوان واریانتی تهدیدكننده شناخته نشده، اما به عنوان واریانتی نگرانكننده و مورد توجه جدی است.
تاثیر واكسنها روی اُمیكرون
سوری تاكید كرد: با شیوع اُمیكرون، توصیه شده است كه كنترل مرزها به شدت انجام شود و كشورها نظارت مراقبت را تشدید كنند. همچنین Sequencing (تعیین ژنوم ویروس) موارد ابتلا به خوبی انجام شود تا كشورها متوجه شوند كه چه سهمی از مبتلایانشان به سویه اُمیكرون مبتلا شدند و بتوانند این موضوع را با كشورهای مختلف به اشتراك بگذارند. باید توجه كرد كه كه سرعت انتشار این سویه بالاست. به طوری كه در عرض یك هفته موارد ابتلا دو برابر شد كه نشان میدهد كه سرعت گسترش اپیدمی با این واریانت بالاست. در عین حال مهمترین اقداماتی كه مردم باید انجام دهند، این است كه ملاحظات و تمهیدات محافظتی را به ویژه در افرادی كه واكسن تزریق نكردند، شدت ببخشند. حتی افرادی هم كه مبتلا شدند یا واكسن تزریق كردند، با توجه به اینكه امكان عفونت مجدد در آنها وجود دارد، باید مراقبت كنند. زیرا تضمینی نیست كه حتی كسی كه دو یا سه دز واكسن تزریق كردهاند، به این بیماری ابتلا پیدا نكنند.
لزوم ایجاد نظام مراقبت ساختارمند برای شناسایی اُمیكرون
وی درباره تاثیر واكسنها روی سویه اُمیكرون، گفت: عملا سویههای جدید، مقابله ویروس در برابر اقدامات جامعه بشری است. ویروس برای بقای خودش تلاش میكند كه این تلاشها به صورت جهشها روز پیدا میكنند. بنابراین بعید به نظر میرسد كه میزان تاثیر واكسنها روی اُمیكرون مانند واریانتهای قبلی باشد. به همین دلیل است كه شركتهای بزرگ واكسنسازی دنیا در حال ایجاد تغییراتی متناسب با جهشها روی واكسنها هستند تا همچنان اثربخشی بالایی را در برابر ویروس داشته باشند.
سوری درباره نحوه شناسایی امیكرون و سیستم Sequencing ویروس در كشور، گفت: در كشور ما تستهای مولكولی برای Sequencing انجام میشود و كیتهای آن هم وجود دارد، اما باید این تستها را به صورت یك نظام مراقبت ساختارمند انجام دهیم كه این اتفاق در كشور نمیافتد و تستها به صورت موردی انجام میشود.
لزوم واكنش سریع برای مهار واریانتها
وی تاكید كرد: برای داشتن یك نظام Sequensing ساختارمند، باید تعداد تستهای روزانه را تا هرجا كه میتوانیم افزایش دهیم. به ویژه در جاهایی كه طغیان بیماری اتفاق میافتد. دوم اینكه باید سرعت پاسخگویی را افزایش دهیم. اكنون متاسفانه سرعت پاسخگویی به نتایج Sequensing با تاخیر است كه علت آن هم به دلیل تشریفات اداری و ... است كه قابل ترمیم است. هرچقدر بتوانیم با سرعت بیشتری اقدام كنیم، واكنش سریعتری میتوانیم در برابر ویروس داشته باشیم و احتمال مهار واریانتها را افزایش دهیم.
وی با بیان اینكه تعداد كشورهایی كه اُمیكرون را گزارش میكنند، روزبروز در حال افزایش است، اظهار كرد: بعید نیست كه این سویه در كشور ما هم باشد. بنابراین مهم است كه ما بتوانیم به خوبی اقدام كرده و مستندات ارائه دهیم. در عین حال باید تمهیدات محافظتی را به ویژه در مرزها و مبادی ورودی كشور برای مسافرانی كه از خارج از كشور میآیند، تقویت و تشدید كنیم.
توصیه مجامع بینالمللی به تشدید تمهیدات محافظتی
سوری با اشاره به وضعیت بازگشاییها نیز گفت: در حال حاضر زمان مناسبی برای بازگشت به وضعیت عادی در بخشهای مختلف نیست. اكنون در شرایطی هستیم كه جامعه به صورت بالقوه در معرض خطر اُمیكرون قرار دارد. درست است كه میزان مرگومیرها در كشور كاهش یافته است، اما مرگ و میر تنها شاخص سنجش خطر نیست و در عین حال شاخصهای رنگبندی شهرها هم كامل نیست و قضاوتمان درباره رنگ بندی شهرها هم گمراهكننده و اشتباه است و باید به این مغایرتها پرداخت. از یك سو مجامع بینالمللی به دلیل بروز اُمیكرون اعلام میكنند كه تمهیدات محافظتی باید تشدید شود، اما ما داریم بازگشت به شرایط عادی را تسهیل میكنیم. وقتی كشورهای دیگر دنیا دارند از گسترش اپیدمی گزارش میدهند، قطعا كشور ما هم از این فضا مصون نبوده و در هفتههای پیشرو شاهد طغیانهایی خواهیم بود، اما مهم است كه واكنش سریع و به موقع در برابر این طغیانها اعمال كنیم. به این معنا كه به محض مشاهده آشفتگیهایی در روند اپیدمی و كانونهای آلودگی، وارد عمل شده و طغیان را در همانجا كنترل و مهار كنیم.