این روزها با نزدیكتر شدن به فصل سرما و تغییرات محسوس دمایی، بازار سرماخوردگی و شیوع بیماری‌های فصل سرد سال داغ است؛ اما رعایت برخی نكات می‌تواند مانع ابتلا و سرایت آن به دیگران شود.
گروه سلامت خبرگزاری فارس:این روزها با نزدیكتر شدن به فصل سرما و تغییرات محسوس دمایی، بازار سرماخوردگی و شیوع بیماری‌های فصل سرد سال داغ است. البته دوسالی است كه ویروس كرونا نیز به جرگه ویروسها پیوسته و در این روزهای سرد سه ویروس آنفلوآنزا، سرما خوردگی و كرونا با هم رقابت نفس گیری دارند و سعی می‌كنند افراد را با ابتلا به خود، زمین گیر كنند.
در این گزارش به توضیح ویروس سرماخوردگی و چگونگی پیشگیری و مقابله با آن می‌پردازیم و مهارت‌های لازم برای مواجهه با آن را آموزش می‌دهیم.
سرماخوردگی یك عفونت ویروسی مسری است كه راه‌های تنفسی فوقانی را آلوده كرده و باعث تحریك و ترشح در راه‌های هوایی می‌شود.
افراد بالغ احتمالا در هر سال حدود دو یا سه مرتبه در بهترین حالت به این بیماری دچار می‌شوند. ابتلا به سرماخوردگی فعالیت‌های روزانه را مختل كرده و با كاهش توانایی بدن، سبب بی‌حوصلگی می‌شود.
ابتلا به سرماخوردگی ممكن است در اثر تماس با فرد آلوده یا تماس با وسایل آلوده صورت پذیرد و گاهی عواملی مانند سرما، استرس و خستگی، می‌توانند شرایط را برای فعالیت ویروس سرماخوردگی نهفته در مجرای تنفسی مناسب كند.
سرماخوردگی نوعی عفونت ویروسی شایع است كه مختص دستگاه تنفسی فوقانی است. این بیماری غالبا در فصول پاییز و زمستان اوج می‌گیرد و با توجه به حاد بودن آن، حداكثر طی مدت یك هفته و ندرتا 10 روز بهبود می‌یابد.
با سرد شدن هوا و كاهش رطوبت هوای استنشاقی، مجرای بینی خشك شده و اولین خطوط دفاعی بدن كه همان گلو و بینی است در مقابل هجوم ویروسها آسیب پذیر می‌شوند. با این وجود برخلاف باور عموم، هوای سرد تاثیر به سزایی در ابتلا به این بیماری ندارد.
در حقیقت این حضور بیشتر در فضاهای بسته و تماس نزدیك با افراد در فصول سرما است كه این امكان را به ویروسها می‌دهد تا از طریق دهان و بینی و یا لمس اشیاء آلوده به ویروس و سپس تماس با صورت وارد بدن شخص شوند.
سرماخوردگی‌ها معمولا ناگهانی شروع می‌شوند. آب ریزش در ابتدا شفاف بوده و ممكن است شدت یافته و زرد رنگ شود. گرفتگی بینی، سرفه، گلودرد، بی حالی، خستگی، بیتابی، بی اشتهایی، گاها ریزش اشك و التهاب از علائم عمده آن است.
عوامل موثر در بروز سرماخوردگی: ویروس‌های سرماخوردگی پس از ورود به بدن در مخاط دستگاه‌های تنفسی ایجاد بیماری كرده و همراه با ترشحات دستگاه تنفسی از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است.
- دست دادن، روبوسی، عطسه و سرفه در محل‌های عمومی باعث انتقال آن می‌شود.
- رطوبت و درجه حرارت در انتشار ویروس نقش دارد، این بیماری در كشورهای مناطق معتدل در فصل سرما (زمستان و پاییز) به علت بارندگی و رطوبت بیشتر است.
- از دیگر علل افزایش بروز سرماخوردگی در فصل سرما حضور در مكان‌های شلوغ همچون وسایل نقلیه عمومی و تجمع در فضاهای بسته و عدم استفاده از تهویه مناسب است.
- تغذیه یكی از فاكتورهای موثر در عملكرد سیستم ایمنی است.
بنابراین سوء تغذیه در بروز بیماری‌های عفونی نقش مهمی را ایفا می‌كند. ابتلا به بیماری‌های مزمن قلبی، كلیوی و ریوی نیز فرد را مستعد ابتلا به این عفونت می‌كند. سرماخوردگی بیماری است كه اگر چه مرگ و میر به دنبال ندارد ولی بروز آن باعث مشكلات زیادی برای افراد شده و باعث غیبت از كار می‌شود.
از طرفی با انجام اقداماتی به راحتی قابل پیشگیری است؛ بنابراین در مبارزه با سرما خوردگی، پیشگیری باید هدف اصلی باشد.
برای پیشگیری باید اقدامات زیر را انجام داد:
1-دست‌های خود را بشوئید
بیشتر ویروس‌های سرماخوردگی از طریق تماس مستقیم منتشر می‌شوند. كسی كه سرماخورده است به داخل دست‌های خود عطسه كرده و سپس اشیائی مثل تلفن، صفحه كلید كامپیوتر یا لیوان را لمس می‌كند.
میكروب‌ها می‌توانند برای ساعت‌ها و در بعضی موارد هفته‌ها زنده باقی مانده و سپس به فرد بعدی كه آن اشیاء را لمس می‌كند منتقل شود. بنابراین باید دست‌های خود را مكرراً بشوئید. در صورتی كه امكان شستن دستتان را ندارید دست‌های خود را بسیار سخت برای یك دقیقه به هم بمالید.این كار باعث جداشدن اكثر ویروس‌های سرماخوردگی از پوست می‌شود.
2 - سرفه و عطسه خود را با دستانتان نپوشانید
زمانی كه احساس می‌كنید در حال سرفه یا عطسه هستید از یك دستمال دستمال استفاده كرده و آن را بلافاصله دور بیاندازید.
اگر دستمال ندارید سر خود را از افرادی كه نزدیك شما هستند به طرف دیگر چرخانده و به فضای آزاد سرفه كنید.
3- صورت‌تان را لمس نكنید
ویروس‌های سرماخوردگی از طریق چشم، دهان و بینی وارد بدن شما می‌شوند. لمس صورت كودكان راه اصلی ابتلای آنان به سرماخوردگی بوده و همچنین موجب انتقال سرماخوردگی از آنان به والدین‌شان است.
4- مقدار زیادی مایعات بنوشید
آب سیستم بدن شما را شستشو داده و باعث خروج سموم از بدن شما می شود . یك فرد بالغ سالم بطور متوسط روزانه 8 لیوان مایعات نیاز دارد 5 - از سونا استفاده كنید: وقتی به سونا می روید هوائی كه استنشاق می كنید بالاتر از 80 درجه است و این درجه حرارت باعث از بین رفتن ویروس های سرماخوردگی می شود .
5- از هوای آزاد استفاده كنید
اكثریت افراد در زمانی كه هوا سرد است در خانه و محوطه های بسته می مانند بنابراین میكروب‌های بیشتری در اطاق های خشك و شلوغ در حال گردش است . 7- ورزش های آیروبیك را به طور منظم انجام دهید: این ورزش ها باعث افزایش سلولهای مقابله كننده با ویروس در بدن می شود .
6- غذاهای گیاهی مصرف كنید
مواد طبیعی موجود در گیاهان باعث افزایش ویتامین های بدن می شود . بنابراین میوه و سبزیجات سبز تیره ، قرمز و زرد مانند اسفناج ، كاهو ، هویج ، گوجه فرنگی ، سیر و ... مصرف كنید . آب پرتقال هرچه تازه تر باشد ویتامین C بیشتری دارد و طول مدت درمان را كوتاهتر می كند.
7- ماست بخورید
باكتری‌های مفید موجود در ماست باعث تحریك تولید مواد سیستم ایمنی شده كه با بیماری مبارزه می‌كند.
8-سیگار نكشید
آمار نشان می‌دهد كه سیگاری‌ها دچار سرماخوردگی‌های بیشتر و مكرر می‌شوند.
حتی نزدیك به افراد سیگاری بودن بطور واضح سیستم ایمنی را از بین می‌برد. دود راه‌های هوائی بینی را خشك كرده و مژك‌های آنرا فلج می‌كند. مژك‌های موهای ظریفی هستند كه مخاط بینی و ریه‌ها را پوشانده و با حركات موجی شكل خود ویروس‌های سرماخوردگی را از مجاری بینی خارج می‌كنند.یك سیگار مژك‌ها را برای 30-40 دقیقه فلج می‌كند.
9- راحت و آسوده باشید
اگر شما بتوانید آرامش داشته باشید می‌توانید سیستم ایمنی خود را به هنگام نیاز فعال كنید.
10- غرغره كردن نمك
این كار باعث مرطوب شدن گلو و بهبودی موقت می‌شود. این كار را با استفاده از یك قاشق چایخوری نمك داخل یك استكان آب ولرم و روزانه حدود 4 بار انجام دهید.
