دبیر كمیته علمی كشوری ضمن تشریح تفاوت دز بوستر با دز اضافه در واكسن كرونا، گفت:
بر اساس آنچه كه وعده داده شده تا اوایل آذر ماه به ایمنی جمعی یعنی 75 درصد واكسیناسیون در كشور میرسیم و بعد از آن درباره استراتژی دز اضافه تصمیمگیری میشود.
دكتر حمیدرضا جماعتی در گفتوگو با ایسنا، درباره وضعیت تزریق دز بوستر، گفت: باید توجه كرد كه بعد از تزریق دو دز واكسن ضد كرونا، دو نوع دز وجود دارد؛ یكی دز بوستر یا یادآور است و دیگری دز اضافه است.
وی افزود: دز بوستر یا یادآور را زمانی تزریق میكنند كه تقریبا همه افراد واكسینه شده باشند و ایمنی در برابر ویروس به وجود آمده، اما به مرور زمان ایمنی در برابر عامل ویروسی كمرنگ میشود. در اینجا به تدریج و با مرور زمان اثربخشی واكسن در سیستم ایمنی از بین میرود كه معمولا در مطالعات یك بازه زمانی شش ماهه را اعلام كردهاند. به طوری كه نشان داده شده كه شش ماه بعد از تزریق دو دز واكسن به تدریج سطح آنتیبادیهای ضدویروس كرونا، بسیار پایین آمده و از حالت ایمنیبخشی كه در برابر ویروس انتظار داریم، كاهش یافته و فرد در معرض عفونت مجدد با ویروس كرونا قرار میگیرد.
جماعتی ادامه داد: حال برای اینكه حالت یادآوری در سیستم ایمنی ایجاد شود، معمولا از دز سوم استفاده میكنند كه به عنوان دز بوستر یاد میشود. تزریق این دز در كشورهایی انجام میشود كه تمام افراد جامعه واكسینه شده باشند و بعد از گذشت زمان، ایمنی در برابر ویروس كم شده باشد. در نتیجه در این كشورها دز بوستر در افراد پر خطر و افرادی كه در مواجهه مرتب با ویروس هستند، مورد استفاده قرار میگیرد.
وی ادامه داد: در كشور ما هم با توجه به اینكه پرسنل و كادر درمان، در درمان مبتلایان به ویروس كرونا دخیل بودند و مدت طولانی از دو دز واكسنشان گذشته، توصیه شد كه دز خاطره و بوستر به آنها تزریق شود. زیرا این افراد روزانه در معرض ویروس كرونا قرار دارند. بنابراین دز بوستر باید برای آنها تزریق شود تا سیستم ایمنیشان در برابر این ویروس ایمنی كامل را داشته باشد كه این اقدام در بیمارستانها در حال انجام است.
جماعتی تاكید كرد: حال دز اضافه كرونا زمانی تزریق میشود كه یا واكسن تزریق شده، واكسنی باشد كه كارایی خوبی نداشته باشد یا سیستم ایمنی فرد پاسخ مناسب را به واكسن ندهد و علیرغم تزریق واكسن، ایمنی در برابر ویروس را به دست نیاورند. مانند افرادی كه به هر علتی دچار اختلال سیستم ایمنی هستند یا افراد مسن. زیرا با افزایش سن، سیستم ایمنی به تدریج و به طور طبیعی كارایی خودش را از دست میدهد. بنابراین توصیه میشود كه در این افراد دز اضافه را تزریق كنیم كه معمولا زمان تزریق دز اضافه از حدود یك ماه بعد از دز دوم آغاز میشود و طولانیتر شدن آن بر اساس استراتژیهای كشورهای مختلف، متفاوت است و بر اساس پروتكل كشورها ممكن است دز اضافه بعد از زمان طولانیتری تزریق شود. زمانی هم تزریق میشود كه ایمنی جمعی ناشی از واكسن ایجاد شده باشد. مثلا در جامعه خودمان كه سطح ایمنی جمعی را واكسیناسیون 75 درصدی درنظر میگیریم، باید ابتدا این میزان محقق شده باشد و بعد تزریق دز اضافه آغاز شود.
وی گفت: بنابراین ابتدا باید به هدفمان برسیم. هدفی كه وزارت بهداشت، با توجه به ویروسهای كرونا و سوشهای در گردش، 75 درصد ایمنی جمعی را در نظر گرفته است. با توجه به اینكه هنوز به این میزان نرسیدهایم، به نظر نمیرسد كه فعلا استراتژی به این سمت رود كه دز اضافه یا سوم را تزریق كنیم، بلكه ابتدا باید ایمنی جمعی را ایجاد كنیم و دو دز واكسن را در 75 درصد جمعیت تزریق كنیم و بعد وارد تزریق دز اضافه و استراتژیهای مربوط به آن شویم كه باید در كمیته علمی كرونا مورد بحث قرار گرفته و استراتژیهای این كار مشخص شود.
جماعتی با بیان اینكه تزریق دز اضافه به استراتژی كشورها وابسته است، گفت: از شهریور ماه به بعد واكسیناسیون در كشور سرعت گرفته است و انشاءالله بر اساس آنچه كه وعده داده شده تا اوایل آذر ماه به ایمنی جمعی یعنی 75 درصد واكسیناسیون جمعیت میرسیم و بعد از آن درباره استراتژی دز اضافه تصمیمگیری میشود. البته فعلا سازمان بهداشت جهانی در زمینه دز اضافه به این نتیجه رسیده كه باید در افراد بالای 60 سال بر حسب نوع واكسن تصمیمگیری شود كه آیا دز اضافه برایشان تزریق شود یا خیر؟.