علت خطر كمتر كرونا برای كودكان
مدیركل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت ضمن اشاره به وضعیت بروز كرونا در كودكان، در عین حال از اقدامات و برنامه‌ریزی‌ها برای بازگشایی مدارس از مهرماه و در شرایط ایمن خبر داد.
دكتر سیدحامد بركاتی، درباره میزان ابتلای كودكان به كرونا، گفت: كودكان هم مثل بزرگسالان در معرض خطر ابتلا به كرونا هستند اما احتمال ابتلای كودكان به موارد علامتدار و یا شدید كرونا كمتر است. نكته مهم، شدت این بیماری در گروه‌های سنی مختلف است كه در مورد كودكان این خطر بیماری شدید، بسیار كمتر از سالمندان است. هرچند هنوز علت دقیق ریسك بسیار كمتر این بیماری در كودكان شناخته نشده است، در مورد این اختلاف نظریه‌های متفاوتی مطرح است. به عنوان مثال فاكتورهای محافظتی در كودكان بیشتر است و سیستم ایمنی به دلیل واكسن‌های متعددی كه در كودكی دریافت می‌كنند فعال‌تر است.
وی در ادامه تاكید كرد: در واقع علت فعال‌تر بودن سیستم ایمنی به دو دلیل است، اول جوان بودن سیستم ایمنی كه حدودا در 3 سالگی به بلوغ كامل می‌رسد و دوم به دلیل واكسن‌های متعددی كه كودك دریافت می‌كند سیستم ایمنی تحریك شده و كارایی بیشتری دارد. از سوی دیگر این مطرح است كه این فاكتورهای محافطتی در مورد آنفلوانزا هم وجود دارد كه اما كودكان هم بیشتر و هم شدیدتر به آنفلوانزا درگیر می شوند. یكی از نظریه های دیگر این است كه ریه كودكان گیرنده كمتری برای ویروس كووید دارد.
وی افزود: خصلت ویروس كرونا برخلاف آنفلوآنزا است و این بیماری علائم و شدت كمتری را در كودكان دارد. درگیری شدید كودكان و مرگ و میر در آنها به مراتب كمتر از گروه سنی بزرگسال و بویژه سالمندان است. موارد معدود مرگ و میر در كودكان عمدتا در آنهایی بوده است كه بیماری زمینه‌ای داشتند یا به شدت چاق بودند.
بركاتی درباره تزریق واكسن كرونا به كودكان، اظهار كرد: عمده موارد مرگ و میر كرونا در سالمندان بالای 60 سال و افراد دچار بیماری‌های مزمن است. استراتژی اول وزارت بهداشت این است كه با توجه به محدودیت واكسن كرونا و تا رسیدن به مصرف واكسن ایرانی جلوی چرخه مرگ را بگیرد و استراتژی دوم توقف زنجیره انتقال بیماری است.
وی افزود: دانسته‌های قبلی ما از بیماری‌های واگیردار كه با واكسن كنترل شدند این است كه بیش از 70 درصد یك جامعه باید واكسینه شوند تا چرخه بیماری در جامعه قطع شود. طبیعتا با پیشروی در برنامه و سند ملی واكسیناسیون در نیمه دوم سال، به این هدف می‌رسیم و با افقی كه از واكسیناسیون داریم، به طرف قطع چرخه بیماری می‌رویم. طبیعتا تصمیم معقول این است كه ابتدا به سراغ گروه‌هایی كه در معرض خطر بیشتری هستند برویم. در مورد تزریق واكسن به گروه كودكان اساسا كودكان گروهِ هدفِ تزریق واكسن در هیچ كشوری نبوده اند. كشور كانادا اخیرا تزریق یكی از واكسن‌ها را به گروه معدودی از كودكان آغاز كرده است ولی هنوز نتایجی از آن (اثر بخشی و یا عوارض) منتشر نشده است.
وی درباره احتمال بازگشایی مدارس از مهرماه سال جاری، تصریح كرد: مباحث مختلفی در مورد مدارس وجود دارد. یكی سركلاس رفتن و تجمع بچه‌ها هنگام ورود و خروج به مدرسه است و دومی تجمع ابتدای صبح و هنگام ظهر است كه با بازگشایی و تعطیلی مدارس در سیستم حمل و نقل عمومی رخ می‌دهد. برنامه این است كه بتوانیم تا مهرماه استانداردهای لازم برای بازگشایی مدارس عملی كنیم و بتوانیم ابتدا به سراغ گروه‌های در معرض خطر و كاركنان و معلمان مدارس برویم و سپس به مرور معلمین را واكسینه كنیم و مطابق سند ملی واكسیناسیون روند تزریق واكسن كه از سالمندان و بیماران خاص آغاز شده به مرور و تا قبل بازگشایی مدارس به كاركنان و معلمان مدارس خواهد رسید و چرخه انتقال بیماری به مرور قطع می‌شود. علت اصلی عدم بازگشایی مدارس به جز موضوع سلامت دانش‌آموزان فعال شدن چرخه انتقال بیماری بوده است چرا كه این بحث مطرح است كه علیرغم بیماری بی علامت یا خفیف كودكان، احتمال لنتقال بیماری از كودكان به گروه‌های سالمند و پر ریسك وجود دارد.
بركاتی تاكید كرد: در وضعیت تعطیلی مدارس به جز موضوع كرونا ما بسیار نگران وضعیت ِآینده بچه‌ها هستیم، زیرا مدرسه فقط محل یادگیری علم نیست، مدرسه محل تعامل كودكان با یكدیگر و با مربی و محل اجتماعی شدن و آموختن بسیاری از جتبه های زندگی برای بچه‌ها است. در یك كلانشهر، كودك معمولا در آپارتمان كوچكی زندگی می‌كند و در این دوران والدین اجازه خروج از منزل به وی را نمی دهند و وی نمی‌تواند اجتماعی شدن را تجربه كند. مدرسه محل اجتماعی شدن كودك است و مدرسه نرفتن كودك از این منظر بسیار محل نگرانی است. به همین دلیل حضور كودكان در مدرسه باید خواسته خانواده باشد كه دولت و حاكمیت مدرسه رفتن را ایمن كند تا كودك بتواند به مدرسه برود.
وی افزود: مطمئن هستم نسلی كه پس از كرونا آسیب خواهند دید همین نسلی هستند كه سالهای آغازین تحصیل بودند و نتوانستند حضور در این محیط را تجربه كنند. الان كودك با فضای مجازی درس می‌خواند، صفحاتی مجازی كه برخی مواقع معلوم نیست به كجا ختم شود و چه تاثیراتی بر روح و روان كودك دارد. ما تمام تلاش خود را می‌كنیم تا كودكان بتوانند در شرایط ایمن از مهرماه به مدرسه بروند. مهم تر این است كه خانواده ها اهمیت این موضوع را برای آینده فرزندانشان بدانند و این را بخواهد.
وی افرود: همكاری بسیار خوبی بین حوزه سلامت آموزش و پرورش و ما در وزارت بهداشت وجود دارد. به دنبال نظام مراقبت مبتنی بر مدرسه هستیم تا اگر قرار باشد پس از بازگشایی مدارس، تصمیمی گرفته شود مبتنی بر مدرسه باشد و نه استانی و كشوری چون با گسترش واكسیناسیون احتمال می‌دهیم برخی از هموطنان مانند گذشته رعایت‌ها را انجام ندهند و علاوه براین همچون سالهای گذشته، ما به احتمال قوی در ابتدای پائیز شیوع آنفلوآنزا را خواهیم داشت.
بركاتی گفت: سال 99 به دلیل استفاده گسترده مردم از ماسك و رعایت استانداردهای بهداشتی، چرخه انتقال آنفلوآنزا را نداشتیم. ممكن است با گسترش واكسیناسیون بر علیه كرونا، اندكی از حساسیت ها و رعایت مردم نسبت به این استانداردها كاسته شود و شیوع آنفلوآنزا دور از انتظار نباشد و ما باید برای این وضعیت در مدارس نیز آمادگی كافی را داشته باشیم.
