وضعیت استانهای با شیوع بالای بیماری
كرونا در چند استان تاخت و تازش را آغاز كرده، آن هم با نوع جهش یافته اش كه نه تنها سرعت انتقال بالاتری دارد، بلكه كشندگی اش هم بیشتر است؛ با این وجود برخی باز هم دارند همان اشتباه تاریخی نه چندان دور را تكرار می كنند؛ فراموشی پروتكل های بهداشتی و بازگشت به زندگی عادی؛ اشتباهی كه می تواند به قیمت گزاف جان تمام شود...
یكسال است كه زندگی را با مهمان ناخواندهای به نام كرونا میگذرانیم. مهمانی كه 29 بهمن ماه 1398 حضورش رسما در كشور تایید شد و مجبومان كرد كه كمتر از خانه بیرون رویم، ماسك بزنیم، عزیزانمان را برای حفظ سلامتیشان نبینیم، سفر نرویم و خلاصه همه چیزهای عادی زندگی را ببوسیم و كنار بگذاریم تا جانمان را از شر این ویروس تاجدار نجات دهیم.
3موج كرونا و اشتباهی تكراری
تا به امروز با كرونا سه موج شدید را تجربه كردهایم. موج اول را در هجمه اول ویروس به كشورمان از زمان تایید بیماری تا اواخر اسفند ماه 98 تجربه كردیم. پیكی كه با آموزش و رعایت پروتكلهای بهداشتی كاهشی شد و این روند كاهشی تا اواخر اردیبهشت ماه ادامه داشت. با آرام شدن اوضاع اما، همه گمان كردند كه كرونا رخت بسته و از دیارمان رفته است؛ محدودیتها برداشته شد، خیابانها شلوغ شد و سفرها هم به راه. غافل از اینكه كرونا از همین عادی انگاریها استفاده و در جانها رخنه كرد. به طوری كه مجدداد از اواخر اردیبهشت ماه و اوایل خرداد 1399، تختهای بیمارستانی به تدریج پر شدند، آمارها افزایش یافت و عمدتا شاهد افزایش ابتلاهای خانوادگی بودیم. چراكه رفت و آمدها و دید و بازدیدها شروع شده بود و كرونا مجال یافت تا كل یك خانواده را از بزرگ و كوچك گرفتار كند. پاییز و زمستان اما سختتر از تابستان بود، كرونا میتاخت و جان میگرفت. به طوری كه مرگهای 400 تایی 500 تایی در روز را تجربه كردیم، خانوادههای زیادی داغدار شدند و آرزوهای زیادی به زیر خاك رفت.
بر همین اساس بود كه ستاد ملی مقابله با كرونا و وزارت بهداشتیها بر آن شدند كه با ابزار محدودیتهای جدیتر راه را بر این ویروس تاجدار ببندند؛ با اعمال محدودیتهای متوسط كرونایی از 14 آبان ماه و تشدید آنها از اول آذر ماه، آغاز فعالیت طرح محله محور مقابله با كرونا تحت عنوان طرح شهید قاسم سلیمانی، افزایش تعداد آزمایشهای تشخیصی كرونا، اعمال محدودیت تردد بین استانی و... به تدریج آمار بستری و فوت ناشی از كرونا بعد از یك پاییز پُر مرگ، كاهش یافت؛ به طوری كه در 29 آذر ماه دكتر علیرضا رییسی-سخنگوی ستاد ملی مقابله با كرونا اعلام كرد كه روند بیماری در 30 استان كشور نزولی شده و خوشبختانه هیچ شهر قرمزی نداریم.
این كاهش تاجایی پیش رفت كه از اواسط دی ماه میزان بستری بیماران به شدت كاهش یافت و میزان مرگ و میر كرونایی نیز پس از چندین ماه در تاریخ 16 دی ماه مجددا دو رقمی شد. همچنین بر این اساس میزان موارد سرپایی مثبت بیماری در كل كشور نیز با كاهش چشمگیری روبرو شد؛ به طوری كه وزیر بهداشت در هشتم دی ماه 1399 از كاهش حداقل 50 تا 60 درصدی مرگ و میر روزانه ناشی از كرونا در كشور خبر داد.
با این حال وزارت بهداشتیها به طور مداوم هشدار میدادند كه این كاهش ناپایدار و وضعیت بیماری در كشور شكننده است. به طوری كه با كوچكترین عادی انگاری و عدم رعایت پروتكلهای بهداشتی، هر آن امكان دارد كه كرونا دوباره و با قوایی بیشتر به ما حمله كند. علاوه بر این كرونا در برخی كشورهای جهان مانند انگلیس، برزیل و آفریقای جنوبی جهشهایی خطرناك كرده بود و قدرت سرایت، بیماریزایی و مرگزاییاش هم افزایش یافته بود. دلنگرانی وزارت بهداشتیها به تدریج رنگ واقعیت به خود گرفت. چراكه باز هم با آرام شدن اوضاع كووید-19 در كشور، عادیانگاری و عدم رعایت پروتكلهای بهداشتی آغاز شد. به طوری كه به گفته وزارت بهداشتیها با كاهش 14 درصدی پروتكلهای بهداشتی در كشور مواجه شدیم. هرچند كه این كاهش در برخی استانها مانند خوزستان، بیشتر بود و حتی به گفته وزیر بهداشت میزان رعایت پروتكلهای بهداشتی در برخی شهرهای خوزستان به زیر 10 درصد رسیده بود و كرونا درست از همینجا مجددا به كشور حمله كرد. آن هم نه كرونای ووهان، بلكه كرونای جهش یافته انگلیس كه آرام وارد كشور شد و در جانها نفوذ كرد. ویروسی كه بر اساس مطالعات صورت گرفته در جهان، بین 70 تا 90 درصد قدرت سرایتش بیشتر بوده و حدود 30 درصد قدرت كشندگی آن نسبت به نوع پیشین بالاتر است.
از طرفی به گفته دكتر سیما سادات لاری- سخنگوی وزارت بهداشت روند كاهشی در رعایت پروتكلهای بهداشتی همچنان ادامه دارد و استانهای كردستان، آذربایجان غربی، سیستان و بلوچستان، گلستان، خوزستان و ایلام دارای پایینترین میزان رعایت پروتكلهای بهداشتی در كشور بودهاند.
11 شهرستان در وضعیت قرمز كرونایی
كارشناسان و متخصصان حوزه بهداشت و درمان بارها و بارها اعلام كردهاند كه رابطه مستقیمی میان عدم رعایت پروتكلهای بهداشتی و افزایش موارد ابتلا، بستری و مرگ و میر ناشی از كرونا وجود دارد. حالا كه میزان رعایتها كاهش یافته و دوباره خیابان و بازار شلوغ و رفت و آمدها از سر گرفته شده است، متاسفانه نمودار موارد بستری روزانه در برخی استانهای كشور، روندی صعودی داشته و در هفته گذشته، شاهد افزایش نسبی در میانگین بروز موارد مثبت بستری و افزایش در میانگین بروز موارد مرگ و میر ناشی از بیماری نسبت به هفته ماقبل آن بودهایم. همچنین در حال حاضر 11 شهرستان كشور همگی از استان خوزستان شامل شهرستانهای آبادان، اهواز، بندر ماهشهر، خرمشهر، دزفول، دشت آزادگان، رامهرمز، شادگان، شوشتر، كارون و هویزه در وضعیت قرمز بیماری قرار دارند. 32 شهرستان در وضعیت نارنجی، 251 شهرستان در وضعیت زرد و 154 شهرستان در وضعیت آبی بیماری هستند.
باید توجه كرد كه تا نهم اسفند ماه مجموع بیماران كووید19 در كشور به یك میلیون و 623 هزار و 159 نفر رسید كه از این تعداد یك میلیون و 386 هزار و 534 نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستانها ترخیص شدهاند. با این حال متاسفانه 59 هزار و 980 نفر در كشور جانشان را به دلیل ابتلا به كرونا از دست دادهاند.
ایران یازدهم جهان از نظر تعداد مرگهای كرونایی
باید توجه كرد كه ایران از نظر تعداد موارد شناسایی شده رتبه پانزدهم را در جهان به خود اختصاص داده است و بر اساس تعداد موارد شناسایی به ازای هر یك میلیون نفر جمعیت در جایگاه 87 جهان قرار دارد. همچنین از نظر میزان مرگ و میر ناشی از كرونا كشورمان در جایگاه یازدهم جهان و از نظر تعداد موارد مرگ و میر به ازای هر یك میلیون نفر جمعیت در رتبه 47 ایستاده است.
افزایش موارد سرپایی، بستری و مرگ ناشی از كرونا طی یك هفته
باید توجه كرد كه در هفته اخیر، یعنی یكم تا هفتم اسفند ماه تعداد موارد سرپایی شناسایی شده 28391 مورد بوده است. در حالی كه در هفته قبل از آن این تعداد 25701 مورد بوده است. همچنین تعداد موارد بستری جدید در هفته اخیر 4651 مورد بوده كه نسبت به هفته قبل كه تعداد بستریهای جدید 4499 نفر بوده است، روندی افزایشی به خود گرفته است. در عین حال در هفته اخیر متاسفانه 618 نفر به دلیل ابتلا به كرونا جان باخته اند كه باز هم روندی افزایشی را در مرگ و میرها شاهدیم. چراكه هفته قبل میزان فوتیهای ناشی از كرونا 562 نفر بوده است.
وضعیت كرونا در چند استان كشور
تهران
در استان تهران از ابتدای اپیدمی تاكنون تعداد موارد سرپایی مثبت شناسایی شده 87814 نفر است. همچنین 74559 نفر در بیمارستانهای استان تهران بستری شدند و 9313 نفر نیز تاكنون در این استان جان باختهاند.
روند بستری تهران در هفته اخیر اندكی كاهش یافته است، اما متاسفانه فوت افزایش یافته است. بروز موارد بستری در استان تهران از متوسط كشوری اندكی بالاتر است. در حالی كه مرگ و میر هنوز اندكی از متوسط كشور كمتر است.
برخی استانهای دیگر مانند خوزستان، مازندران، سمنان و... افزیش بیشتری از نظر تعداد موارد سرپایی و بستری و حتی مرگ و میر ناشی از كرونا داشتهاند كه وضعیت آنها را بررسی میكنیم.
خوزستان و آغاز موج جدید
بروز موارد بستری و مرگ و میر استان خوزستان، از متوسط كشوری فاصله بیشتری گرفته و رتبه استان، به رتبه اول كشور افزایش یافته است. در این هفته، افزایش شدید موارد بستری، و فوت تداوم یافته و موج جدید در این استان آغاز شده است.
همانطور كه پیشتر گفته شد، 11 شهرستان استان خوزستان شامل شهرستانهای آبادان، اهواز، بندر ماهشهر، خرمشهر، دزفول، دشت آزادگان، رامهرمز، شادگان، شوشتر، كارون و هویزه در وضعیت قرمز بیماری قرار دارند.
مازندران
روند بستری مبتلایان به كرونا در مازندران در هفته اخیر نزولی بوده است. البته میزان بروز موارد بستری و مرگ و میر ناشی از كووید-19 همچنان با فاصله زیاد بالاتر از متوسط كشوری قرار دارد.
با این شرایط بیم آن می رود كه باز هم اشتباه پیكهای قبلی بیماری را تكرار كنیم؛ عدم رعایت پروتكل های بهداشتی كه می تواند منجر به بروز موج چهارمی خطرناك تر از قبل شود. گمان اشتباه اینكه كرونا آرام شده یا از بین رفته است، اما باید بدانیم كه كرونا نه تنها تمام نشده بلكه قوی تر از قبل با جهش های پیاپی چشم انتظار یك لحظه غفلت ماست. غفلت، بی خیالی یا عادی انگاری و سهل انگاری كه می تواند به قیمت سلامتی مان و جان خودمان و عزیزان مان تمام شود. اگر پروتكل های بهداشتی را رعایت نكنیم؛ ماسك نزنیم، فاصله گذاری را رعایت نكنیم، مسافرت رویم و برای رفع دل تنگی مان به دیدار عزیزانمان رویم، مرگ هزینه گزافی است كه باید بپردازیم...