عملكرد شبكه بهداشت در بسیج ملی مقابله با كرونا

رئیس مركز مدیریت شبكه وزارت بهداشت اقدامات انجام شده در قالب نظام شبكه و از سوی بهورزان و مراقبان سلامت در بسیج ملی مقابله با همه گیری كرونا در كشور را تشریح كرد.

دكتر جعفر صادق تبریزی در مراسم تقدیر از بهورزان، مربیان و مراقبین سلامت نمونه كشور كه با حضور وزیر بهداشت و به صورت ویدیوكنفرانسی برگزار شد، گفت: در دوران كرونا، ارتقاء مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، پیشگیری از كووید-19 از طریق ارزیابی و اجرای پروتكل‌های بهداشتی در جامعه، شناسایی زودرس و تشخیص زودرس بیماران و ارجاع آنها به سطوح تخصصی كووید-19، درمان و مراقبت موارد خفیف بیماری و همچنین پیگیری افراد مبتلا از جمله اقدامات بهورزان در حوزه بیماری كووید -19بوده است. بهورزان همچنین تاثیر بسیار زیادی در استراتژی‌های وزارت بهداشت اعم از فاصله گذاری اجتماعی، كاهش انتقال ویروس و جداسازی و درمان سرپایی و مراقبت و پیگیری مبتلایان و افراد مشكوك به بیماری برعهده داشتند.

وی افزود: نظام شبكه در ایران و در بند بند اجزای آن بهورزان ما و مراقبین سلامت، نقش برجسته‌ای داشتند. در آمادگی برای كووید-19 و در حوزه اقدام و كنترل آن، بهورزان، مراقبین سلامت و كل شبكه در چارچوب اصول شبكه عمل كردند. همچنین از فناوری‌های مناسب اعم از سامانه‌های نظام سلامت، سامانه‌های تلفنی و... استفاده شد. در جلب مشاركت مردمی نیز با تكیه بر برنامه هر خانه یك پایگاه سلامت، با جذب و تربیت سفیران سلامت و رابطین سلامت محلات اقدام شد. بنابراین تمركز بر ارائه خدمات بیشتر به افرادی بود كه نیازمندی بیشتری دارند مانند سالمندان، مادران باردار و... و تمام تلاش بر این بود كه شبكه در چارچوب اصول PHC وظایف و برنامه‌هایش را انجام دهد.

تبریزی ادامه داد: اولویت مراقبت و پیشگیری بر درمان، اولویت مناطق روستایی و محروم، اولویت خدمات عمومی بر خدمات تخصصی، اولویت خدمات سرپایی بر خدمات بیمارستانی و نهایتا اولویت تفویض اختیار و عدم تمركز در نظام شبكه، اولویت‌های راهبردی نظام شبكه بودند كه در بیماری كرونا نیز مورد توجه قرار گرفتند.

وی با بیان اینكه سه درگاه ورودی در حوزه غربالگری كرونا داشتیم، گفت: استفاده از سامانه‌هایی مانند 4030، درگاه خود ارزیابیSalamat.gov.ir كه مردم خودشان می‌توانستند تماس بگیرند و نهایتا بهورزان و مراقبین سلامت كه با غربالگری و تفكیك افراد پرخطر و دارای علائم و ارجاع آنها به سطوح بالاتر گام بسیار درخشان را در مراقبت بیماران كووید-19 برداشتند. در بسیج مقابله با همه‌گیری كووید-19 چهار گام طی شد؛ در گام اول از پنج اسفند 1398 تا 25 فروردین 1399، در كمتر از دو ماه بیش از 78 میلیون نفر از سوی بهورزان و مراقبین سلامت در كشور غربالگری شدند كه 96 درصد جمعیت كشور را شامل می‌شد. در گام دوم از اول اردیبهشت تا 31 تیر در عرض سه ماه 42 میلیون نفر از جمعیت ما به ویژه افراد در معرض خطر، افراد دارای بیماریهای زمینه‌ای، مادران باردار و... از نظر علائم كرونا غربالگری شدند. در گام سوم نیز اتفاق مهمی روی داد و 59 میلیون نفر غربالگری شدند و در این غربالگری خدمات جا مانده به دلیل كووید-19 به مردم ارائه شد.

تبریزی با بیان اینكه امروز در دنیا بین 25 تا 65 درصد جاماندگی در ارائه خدمات بهداشتی وجود دارد، اظهار كرد: با افتخار اعلام می‌كنیم كه به واسطه وجود بهورزان، مراقبین سلامت و شبكه بهداشتی و درمانی، امروز عقب ماندگی در زمینه خدمات بهداشتی و درمانی اولیه را نداریم و حتی در برخی خدمات مانند مراقبت از مادران باردار 104 درصد پوشش خدمتی را داشتیم كه 10 درصد بیش از سال قبل است. بیش از هشت میلیون نفر خدمات جامانده را به صورت حضوری از شبكه بهداشت دریافت كرده‌اند. 18.5 میلیون نفر به صورت غیر حضوری و 9.5 میلیون نفر هم خدمات مبتنی بر درخواست‌شان را دریافت كردند.

وی ادامه داد: در گام چهارم نیز در غربالگری شفاهی اقدامات جدیدی اضافه شد؛ ردگیری افراد در معرض تماس، پیگیری، جداسازی، قرنطینه و اطمینان از ماندن افراد مشكوك در خانه و مصرف داروها از سوی بهورزان و مراقبین سلامت در طول طرح شهید سردار سلیمانی اجرا شد. در این طرح چهار دسته تیم داشتیم كه شامل تیم‌های رهگیری، مراقبت در منزل، نظارتی و حمایتی بود. بهورزان و مراقبین سلامت در هر چهار دسته تاثیر داشتند اما بیشترین تاثیرشان در حوزه رهگیری بود. طبق آمار چهار اسفند ماه از 24 هزار تیم تشكیل شده، 16 هزار تیم در روستاها با 45 هزار عضو تشكیل شده است كه 32 هزار نفر از آنها را بهورزان تشكیل می‌دهند. همچنین هشت هزار تیم در شهرها با بیش از 49 هزار عضو تشكیل شده است.

تبریزی اظهار كرد: از دو میلیون و 284 هزار نفری كه تا چهارم اسفند ماه رهگیری شده‌اند، 627 هزار نفر در مناطق روستایی بوده‌اند و برای 46 درصد از آنها تست سریع كووید-19 انجام شده كه 10 درصد از آن‌ها مثبت بوده‌اند. در مناطق شهری یك میلیون و 657 هزار نفر غربالگری شدند كه برای حدود 35 درصد از آنها تست به عمل آمده و 9 درصد تست‌ها مثبت بوده است. اگر بخواهیم در ارتباط با شبكه بهداشت و عملكردش در كرونا صحبت كنیم، باید گفت كه شبكه به صورت تمام قد در مقابله با كووید-19 و این اپیدمی حضور گسترده داشت.

وی همچنین گفت: استفاده از نظام ثبت الكترونیك هوشمند، ایجاد خطوط تلفن رایگان برای همه بهورزان و مراقبین سلامت با استفاده از پیش شماره 726 به منظور پاسخگویی به نیازهای مردم و هدایت مردم در مسیرهای ارجاع، ارزیابی سطح به سطح میزان آمادگی شبكه و.... از جمله اقدامات انجام شده در این حوزه بوده است. از چهار گام بسیج ملی در مقابله با همه گیری كووید-19 به عنوان عنصر اصلی به استمرار ارائه خدمات و مراقبت‌های بهداشتی اساسی به عنوان دستاوردهایمان در این حوزه اشاره كنم. ارائه خدمات و مراقبت‌ها در قالب نظام سطح بندی انجام شد و از تمام ظرفیت شبكه استفاده شد. از سال گذشته حدود 32 هزار نفر مبتلا به كووید-19 را در سطوح مختلف شبكه داشتیم و نظام شبكه 66 شهید سلامت را تقدیم كرده است. ازطرفی غربالگری و پیگری افراد تحت پوشش، آموزش خانواده های تحت پوشش، كاهش بار بیمارستان‌ها با توجه به غربالگری و پیگیری مستمر در نظام شبكه از جمله اقداماتی بوده است كه در این دوره انجام شده است.