حرف از تقویت سیستم ایمنی و مقابله در برابر بیماریها كه میشود اغلب ما به این فكر میكنیم كه از چه دارو و یا برنامهی غذایی باید استفاده كنیم.
امّا باید بدانیم كه مصرف برخی خوراكی ها، عادت مفیدی است كه قادر به تقویت سیستم ایمنی بدن ما بوده و از «سلامتی» ما در برابر انواع بیماریهای ناشی از ضعف قوای بدنی مراقبت میكند.
با توجه به شرایط كنونی كه همه مردم جهان با ویروس كرونا مواجه هستند و راهكاری به جز استفاده از ماسك برای پیشگیری از آن ندارند، پزشكان و متخصصین علم تغذیه و ورزش توصیه میكنند كه افراد از طریق راههای مختلف به خصوص بهبود وضعیت تغذیه و ورزش، از خود در برابر این ویروس مراقبت كنند.
سیستم ایمنی و نقش آن در دفاع از بدن
نفیسه راستی، متخصص فیزیولوژی ورزشی قلب و عروق در گفتوگو با خبرنگار ایسنا عنوان كرد: «سیستم ایمنی جانداران را میتوان یكی از پیچیدهترین سیستم های دفاعی دانست، به خصوص این سیستم در بدن انسانها به صورت خیلی پیچیدهتر و سازمانیافتهتری عمل میكند.»
وی با اشاره به نقش و اهمیت كاركرد صحیح سیستم ایمنی بدن افزود: «دستگاه ایمنی بخشی از بدن است كه با سازوكار شناسایی، سلولها و مولكولهای خودی را از مهاجمین بیگانه، مانند میكروبها و ویروسها تشخیص داده، و آنها را از بین برده یا بیخطر میكند.»
راهكار تقویت سیستم ایمنی بدن
این متخصص ضمن تاكید بر اینكه تقویت سیستم ایمنی بدن كار آسانی نیست، خاطرنشان كرد: «سیستم ایمنی تكبعدی نیست و برای عملكرد بهتر، نیاز به تعادل و هماهنگی دارد، حقایق زیادی در مورد پیچیدگیها و درهمتنیدگیهای پاسخ سیستم ایمنی وجود دارد كه هنوز در مورد آنها اطلاعات كافی در دسترس نیست.»
زندگی با سبك سلامتی
راستی اولین اقدام برای رسیدن به سبك زندگی سالم را پیروی از راهكارهای علمی برای تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر تهاجمات بیرونی عنوان كرده و ادامه میدهد: «باید در برنامه غذایی خود از مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات كامل استفاده كنید و تا جایی كه امكان دارد چربی اشباع كمتری مصرف كنید، همچنین از كشیدن سیگار بپرهیزید و مرتبا فشار خونتان را كنترل كنید.»
وی در مورد نكات مهم سلامتی در زندگی روزمره می گوید: «ورزش منظم، كنترل وزن و همچنین خواب كافی در كنار رعایت نكات بهداشت شخصی نظیر شستوشوی دستها و خوراكیها و همینطور انجام آزمایشهای منظم پزشكی نسبت به سن افراد از جمله عوامل تقویت سیستم ایمنی بدن هستند.»
سیستم ایمنی و امید به زندگی
این متخصص فیزیولوژی ورزشی فرآیند پیر شدن را تا حدی به كاهش توانایی ایمنی بدن مرتبط دانست و ادامه داد: «افراد با بالاتر رفتن سنشان بیشتر دچار عفونتها، بیماریهای التهابی و انواع سرطان میشوند، اما در كشورهای توسعه یافته با بالا رفتن امید به زندگی، احتمال بیماریهای مربوط به پیری كاهش یافته است.»
غذا، مدافع سیستم ایمنی بدن
نفیسه راستی تصریح كرد: «غذا، عامل بسیار مهمی برای تقویت سیستم ایمنی است با این حال بسیاری از افرادی كه در فقر زندگی میكنند و تغذیه مناسبی ندارند در برابر بیماریهای عفونی آسیبپذیر هستند.»
وی میافزاید: «اینكه بالا رفتن میزان بیماری به خاطر تاثیر سوءتغذیه بر سیستم ایمنی است یا نه هنوز مشخص نیست ولی تحقیقات كمی تا به امروز در مورد تاثیرات تغذیه بر سیستم ایمنی انسانها انجام گرفته و تحقیقات بسیار كمتری هم آن را مستقیماً با افزایش بیماریها مرتبط دانسته است.»
سلامت سیستم ایمنی همراه با ورزش
متخصص فیزیولوژی ورزشی قلب و عروق درباره اهمیت ورزش در سلامت سیستم ایمنی میگوید: «باید در نظر گرفته شود كه انجام ورزش منظم و بدون آسیب جسمی، یكی از مهمترین مسائل برای داشتن سبك زندگی سالم است.»
راستی با تاكید بر اهمیت ورزش افزود: «انجام فعالیت ورزشی، سلامت قلبی-عروقی را بالا میبرد و فشار خون را كاهش میدهد كه به حفظ وزن مناسب كمك میكند و از شما در برابر بیماریهای بسیاری محافظت میكند، به عبارتی ورزش مستقیم و غیر مستقیم، سیستم ایمنی بدنتان را تقویت خواهد كرد.»
وی در ادامه ورزش مداوم را مانند یك رژیم غذایی سالم دانست و گفت: «سلامت انسان با سلامت سیستم ایمنی او در ارتباط است، حتی میتوان با تقویت گردش خون باعث شد تا سلولها و مواد سیستم ایمنی، آزادانه در سراسر بدن حركت كنند و به درستی وظیفه خود را انجام دهند و با این فرآیند تاثیری مستقیم بر تقویت سلامت سیستم ایمنی بدن داشته باشد.»
ارتباط استرس، احساسات و عملكرد ایمنی
این متخصص استرس را یكی از راههای بروز انواع بیماریها عنوان كرد و گفت: «هر چقدر فشار استرس در فرد بالاتر باشد به همان میزان سیستم ایمنی بدن بیشتر تضعیف خواهد شد.»
نفیسه راستی تاكید كرد: «بیماریهایی مثل ناراحتی معده، كهیر و حتی بیماری قلبی به طور مستقیم با تاثیرات و عوارض استرس در ارتباط هستند. همینطور عملكرد سیستم ایمنی بدن كه میتواند تحت تاثیر استرس و اضطراب دچار ضعف كاركرد شود.»
زمستان، سرما و سیستم ایمنی بدن
او با اشاره به فرا رسیدن فصل سرما و ارتباط آن با عملكرد سیستم ایمنی بدن بیان كرد: «اكثر افراد تصور میكنند با آمدن زمستان، سیستم ایمنی بدن ضعیف می شود اما دلیل اینكه زمستان به فصل سرماخوردگی و آنفولانزا تبدیل شده این نیست كه افراد سردشان میشود، بلكه چون زمان بیشتری را در فضای بسته می گذرانند و در تماس بیشتر و فاصلهی كمتری با هم هستند، این دلیلی برای انتقال راحتتر ویروسها و میكروبها و در نتیجه بروز بیماری است.»