درمیانه ترس و بی‌خیالی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو سلامت به نقل ازهمشهری اینكه چطور با این تغییرات و تهدیدی كه این ویروس برای سلامتی افراد دارد رو‌به‌رو شویم منجر به بروز رفتارهایی شده است كه به گفته دكتر فروغ اسرافیلیان،روانشناس، ریشه در ترس‌ها، ناآگاهی‌ها و دانش كم ما درباره این ویروس و اپیدمی بالای آن دارد.

فاجعه‌سازی؛ روی دیگر وحشت
همه ما در زندگی استرس و ترس را تجربه می‌كنیم. حتما افرادی را در اطراف خود دیده‌اید كه با شیوع بیماری كرونا به شدت دنبال اخبار و آمار مبتلایان و فوت شدگان هستند و به شدت تلاش می‌كنند از خبرهای این حوزه جا نمانند. این دسته از افراد معمولاً به دنبال فاجعه‌سازی از بیماری هستند و برای این نگاه خود استدلال‌ها و منطق‌های مختلفی دارند. چنین اتفاقی ناشی از نوع پردازش اطلاعات و تجربه‌های فردی است كه در طول زندگی دریافت می‌كنیم. تركیب این دو می‌تواند واكنش ما را نسبت به یك موقعیت رقم بزند. در برخی موارد شاهد هستیم كه افراد نسبت به موضوع بیماری كرونا بیش برآورد دارند و آن را در حد یك فاجعه بالا می‌برند. این موضوع نیز ناشی از ترسی است كه فرد با آن دست به گریبان است.

تعامل، راه عبور از بحران كرونا
كارآمدترین روش در شرایط كنونی همه‌گیری كرونا این است كه بدانیم شرایطی كه كرونا ایجاد كرده است با اپیدمی‌هایی كه قبلاً آن را تجربه كرده‌ایم تفاوت‌های زیادی دارد. برای عبور از بحران كرونا، باید بدانید كه غر زدن جز آزار رساندن به خود و دیگران كمكی نمی‌كند. كسانی كه قرنطینه را تجربه كرده‌اند تفاوت‌هایی را در زندگی قبل از شیوع كرونا و بعد از آن حس می‌كنند. افراد ساعت‌های طولانی‌تری را كنار هم می‌گذرانند. كنار آمدن با این شرایط و واكنش‌هایی كه نسبت به اتفاقات دارند نسبت به گذشته متفاوت شده است. این باعث شده تحمل افراد هم ارتقا پیدا كرده و استرس‌ها و اضطراب‌هایشان را با حرف زدن بهتر از قبل مدیریت كنند. نزدیكی اجتماعی و نه فیزیكی به هم یكی از پل‌های موفقیت در عبور از بحران كروناست.

افزایش ایمنی، بدون ترس و وسواس
ترس‌های ما رفتارهایمان را می‌سازد. هر چه رفتارهای ما در مقابل بیماری وسواس‌گونه باشد یا ترس در تعاملات ما با دیگران اثرگذارتر شود، امكان اینكه به این بیماری مبتلا شویم بیشتر است. كرونا معمولاً افرادی را هدف می‌گیرد كه سطح ایمنی بدن آنها ضعیف‌تر از دیگران باشد. ترس و رفتارهای وسواس‌گونه ما سبب ترشح كورتیزول در بدن و در نتیجه كاهش سطح ایمنی شده و راه را برای ورود ویروس و مبتلا كردن فرد به بیماری باز می‌كند. سیستم ایمنی بدن ما این روزها به چیزی كه نیاز ندارد ترس و اضطراب است.بنابراین به فیزیولوژی بدنتان بیش از هر زمان دیگری توجه كنید.این نكته مهم است كه بدانید اگر ترس سبب مراقبت از شما شود این ترس مثبت و دارای كاركرد خوبی است اما اگر منتج به ایجاد تنش شود خطرناك و نگران كننده است.

انكار واقعیت برای داشتن حال خوب
برخی هستند كه رویكرد انكار گونه‌ای به مسائل دارند. این رفتار معمولاً ناشی از ترس افراد است. این دسته از اشخاص، برای غلبه بر ترسی كه دارند تلاش می‌كنند اطلاعاتی را كه دریافت می‌كنند انكار كنند یا خود را از معرض دریافت اخبار دور نگه‌می‌دارند تا از واقعیت‌های پیرامون خود كه ممكن است سبب دامن زدن به ترسشان شود فاصله داشته باشند. انكار و فرار از واقعیت در افرادی كه چنین رویه‌ای را در برابر اتفاقات در پیش می‌گیرند منجر به ایجاد حس خوشایندی در آنها شده و اصطلاحاً حالشان را خوب می‌كند. در نهایت این افراد باید واقعیت‌ها را بپذیرند و با اضطرابی كه درباره شیوع بیماری دارند غلبه كنند. برای غلبه بر این نوع نگاه، گفت‌و‌گو با روانشناسان می‌تواند كمك خوبی به قبول واقعیت و خودداری فرد از كوچك نمایی خطری كه تهدیدش می‌كند، داشته باشد.

ابهام و جست‌وجو برای یافتن جواب
اطلاعات ما درباره كرونا و ساختار آن بسیار محدود است و دانش بشری در این باره محدود به 3 ماه گذشته است. شاید نبود اطلاعات كافی، دقیق و مستند درباره این بیماری و كسب آموخته‌های تازه درباره آن سبب شده است جامعه، با ابهام درباره كرونا و راه‌های مقابله با آن رو به‌رو شود. سیستم مغزی انسان علاقه چندانی به استدلال كردن برای پیدا كردن جواب ندارد و عموماً به دنبال این موضوع می‌رود كه راه ساده‌تر را به عنوان جواب انتخاب كند. درباره كرونا هم این وضعیت وجود دارد اما، برای رسیدن به پاسخ تنها جست‌وجو در اطلاعات كافی نیست و بگذارید زمان به برخی سؤالات پاسخ دهد و ابهام‌ها را برطرف كند. این را در نظر بگیرید كه باید هوشمندانه با اوضاع برخورد كنید و این هوشیاری در مراقبت از شما كافی است. البته اصل سازگاری توام با رعایت مسائل بهداشتی را فراموش نكنید.

ترس‌های پنهان ما
با توجه به شرایطی كه این روزها داریم و خواسته یا ناخواسته با آن زندگی می‌كنیم باید ببینیم كه در كجای پذیرش و نحوه مقابله با این بیماری جدید ایستاده‌ایم؟ آیا دائماً می‌ترسیم و از سر این ترس دائماً اخبار را پیگیری می‌كنیم و آن را انتشار می‌دهیم؟ آیا همه پیام‌هایی را كه دریافت می‌كنیم جدی می‌گیریم و چندان به دنبال واقعیت‌سنجی پیام‌هایی كه درباره این بیماری است نیستم و تنها آن را بازنشر می‌كنیم؟ اگر چنین رویه و رفتاری در مقابله با كرونا داریم ناشی از ترس است. با این رویه، دائماً احساس منفی را تجربه می‌كنیم. حتی ممكن است مرتب احساس كنیم تب داریم، كم اشتها شده‌ایم، كم‌خوابی داریم و به تبع آن پرخاشگر،عصبانی و غیرقابل تحمل شویم. به دلیل غلبه ترس، دائماً فكر می‌كنیم اگر مبتلا شدم چه اتفاقی می‌افتد؟ به دلیل این ترس بسیاری از برنامه‌های روزمره خود را كه حتی ممكن است نیاز به خارج شدن از خانه به عنوان یك مكان امن داشته باشد متوقف كرده یا با نگرانی انجام دهیم.

تبدیل تهدید كرونا به فرصت
افرادی هستند كه همه شرایطی را كه كرونا در جامعه ایجاد كرده است می‌شناسند. برای همین سبك زندگی خود را تغییر داده و به عبارتی می‌كوشند با كرونا زندگی مسالمت‌آمیزی داشته باشند. به این معنا كه هم زندگی را با توجه به شرایط تازه مدیریت می‌كنند و هم كنار آن با استفاده از دانش و خلاقیت‌هایی كه به خرج می‌دهند خود را از ابتلا به بیماری در امان نگه‌می‌دارند. در این مرحله افراد وارد دوره رشد و شكوفایی شده‌اند و با استفاده از این توان به این درك رسیده‌اند كه چگونه بر ترس خود مسلط شوند و با دانشی كه به دست آورده‌اند سبك جدید زندگی با بیماری را انتخاب كنند تا تهدید كرونا را به فرصت تازه‌ای برای خود و اطرافیانشان تبدیل كنند. این نوع از تغییر سبك زندگی دامنه وسیعی را در بر‌می‌گیرد كه شامل توجه بیشتر به سلامت فردی، مدیریت بچه‌ها و جلوگیری از بروز تنش در خانواده و تمرین همدلی است كه شاید تا پیش از شیوع بیماری كمتر به این مسائل توجه می‌شد.

تسلط بر ترس های ناشی از ابتلا
بسیاری با بیماری كرونا آشنا شده‌اند و نشانه‌های آن را به خوبی می‌شناسند. بیماری منجر به بروز تغییرات جدی در رفتارها و تعاملات مردم با یكدیگر شده است و از این رو، آنهایی كه بیماری را شناخته‌اند خود را برای زندگی در دوره كرونا آماده می‌كنند. رفتارهایی كه به واسطه شناخت بیماری انجام می‌شود شاید تا 3 ماه قبل كه خبری از بیماری نبود، رفتاری وسواسی شناخته می‌شد اما، با درك شرایط تازه و شناخت نسبی از بیماری و راه‌های جلوگیری از همه‌گیری آن رفتارها به شكل هوشمندانه‌ای در حال تغییر است. افراد بر اساس ترس‌ها و نگاه واقع‌بینانه به آن، رفتار خود را در مواجهه با بیماری تغییر می‌دهند. با این اتفاق به جای اینكه ترس بر افراد مسلط شود، این ما هستیم كه بر ترس مسلط شده و می‌توانیم توانمندی خود را برای اتخاذ بهترین تصمیم‌ها در برخورد با كرونا افزایش دهیم.