در آغاز شیوع كروناویروس جدید در چین، یك سری گزارش های علمی نسبت به آسیب كلیوی ناشی از ویروس SARS-CoV-2 هشدار دادند.آگاهی از این كه بیماری كووید-19 چگونه بر كلیه ها تاثیر می گذارد به فهرست پرسش هایی كه جامعه علمی درباره این بیماری
مطرح كرده اند، اضافه شده است. كارشناسان هر روز علائم و همچنین عوارضی جدید ناشی از كووید-19 را كشف می كنند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از عصر ایران ، پرسش درباره چگونگی تاثیر كووید-19 بر كلیه ها زمانی مطرح شد كه برخی از بیماران طی مدت بستری در بیمارستان به آسیب حاد كلیوی مبتلا شدند. از این رو، فرضیه هایی مطرح شده و پژوهش ها برای تایید یا رد آنها آغاز شدند.
به گزارش "استپ تو هلث"،در حال حاضر، همچنان مكانیزم روشنی وجود ندارد. با این وجود، نفرولوژیست ها موافقند كه ویروس SARS-CoV-2 مسئول سطح مشخصی از آسیب كلیوی است. در شرایطی كه برخی كشورها بروز آسیب حاد كلیوی در كمتر از یك درصد بیماران را گزارش كرده اند، در كشورهای دیگر از آمار تا 30 درصد نیز صحبت می شود.
بیمارانی كه از آسیب كلیوی ناشی از بیماری كووید-19 رنج می برند دارای بدترین پیشآگهی - واژه ای پزشكی برای بیان پیشبینی آینده یك بیماری - هستند. درمان آسیب حاد كلیوی در بخش های مراقبت ویژه دشوار است.
مطالعات علمی درباره چگونگی تاثیر كووید-19 بر كلیه ها
در آغاز شیوع كروناویروس جدید در چین، یك سری گزارش های علمی نسبت به آسیب كلیوی ناشی از ویروس SARS-CoV-2 هشدار دادند. برخی از این مطالعات در مقیاس كوچك با تعداد بیماران اندك و برخی دیگر شامل تقریبا 1,000 نفر نیز می شدند.
در یكی از مطالعات اولیه وقوع نارسایی حاد كلیوی در بیماران مبتلا به كووید-19 مورد بررسی قرار گرفت. نارسایی حاد كلیوی به ناتوانی كلیه ها برای انجام وظایف تصفیه ای خود گفته می شود.
در این مطالعه، تا 9 درصد بیماران نارسایی كلیوی را تجربه كردند. این به پروتئینوری به معنی وجود مقادیر غیرطبیعی پروتئین (بیش از یك گرم در روز) در ادرار اشاره دارد. همچنین، افزایش در سطوح ماده ای به نام كراتین در خون بیماران مشاهده شد كه در صورت عبور از مقداری مشخص به سم تبدیل می شود.
از كلیه بیماران مبتلا به این شرایط یك توموگرافی یا برشنگاری - نوعی تصویربرداری سه بعدی - گرفته شود. تصاویر نشان دادند كه 100 درصد بیماران تغییراتی در كلیه های خود داشته اند. بیشتر، التهاب و تجمع مایعات در كلیه ها دیده شد.
یك مطالعه علمی پیشگامانه دیگر در چین درباره آثار كووید-19 بر كلیه ها انجام شد. در این مطالعه، پژوهشگران متوجه نارسایی كلیوی در 3 درصد بیماران بستری در بیمارستان شدند. به طور همزمان، آنها بروز هماچوری - وجود خون در ادرار - در 40 درصد از بیماران را شاهد بودند.
سه عامل آسیب كلیوی ناشی از كروناویروس جدید
در زمان بررسی چگونگی تاثیر كووید-19 بر كلیه ها می توان سه عامل را مد نظر قرار داد. این عوامل می توانند به تنهایی یا با هم عمل كنند و وجود آنها در هر بیمار متفاوت است. گاهی اوقات آسیب ناشی از ویروس SARS-CoV-2 مستقیم است و در موارد دیگر آسیب به صورت غیر مستقیم و در نتیجه درمان رخ می دهد.
این سه عامل شامل موارد زیر می شوند:
خود ویروس: نفرولوژیست ها موافقند كه كلیه ها یكی از اندام هایی هستند كه همراه با ریه ها توسط این بیماری مورد حمله قرار می گیرند. دستگاه های تنفسی و كلیوی دارای مواد مشتركی از جمله رنین و آنژیوتانسین هستند. این مواد با یك گیرنده پیوند خورده اند كه می تواند پروتئینی باشد كه ویروس به عنوان یك ورودی به سلول های انسان استفاده می كند.
علائم سیستمیك: زمانی كه موردی شدید از كووید-19 رخ می دهد، بسیاری از اندام ها از آثار نارسایی بدن رنج می برند. زمانی كه ذات الریه ناشی از دلایل دیگر شكل می گیرد، شرایطی مشابه رخ داده كه می تواند به نارسایی كلیوی منجر شود.
درمان: در شرایطی كه هیچ پروتكل درمانی كاملا موثر برای كروناویروس جدید وجود ندارد، دانشمندان در حال تحقیق روی گزینه های مختلف با استفاده از داروهای مختلف هستند. در این میان، برخی موارد می توانند آثار منفی بر كلیه ها داشته و به نارسایی كلیوی منجر شوند.
كووید-19 چگونه بر كلیه ها تاثیر می گذارد؟
نظریه چگونگی ورود ویروس SARS-CoV-2 به بدن بر اساس دانشی كه در مورد چگونگی آلوده كردن سلول های ریه توسط این ویروس داریم، شكل گرفته است. ما می دانیم كه پروتئین ACE2 كلید ورود برای كروناویروس است.
ویروس می تواند وارد سلول های ریه شود زیرا بخش های میخ مانند روی سطح آن منطبق با ACE2 هستند. همه انسان ها دارای این گیرنده هستند. همچنین، ACE2 یك پروتئین است كه در كلیه ها وجود دارد و در تنظیم فشار شریانی دخالت دارد.
سیستم تنظیمی كه به آن ارجاع می شود، سیستم رنین-آنژیوتانسین است. این یكی از نقاط قوت در درمان پرفشاری خون شریانی با داروها است. به همین دلیل، كارشناسان گمان می كنند كه بیماران مبتلا به فشار خون بالا دارای نرخ مرگ و میر بالاتر در این همه گیری هستند.
این فرضیه كه كووید-19 همانند سلول های ریوی، مسیری مشابه را در سلول های كلیوی دنبال می كند، مورد بررسی قرار گرفته است.
در مورد كووید-19، بیماران كلیوی یك گروه در معرض خطر محسوب می شوند
افراد مبتلا به بیماری كلیوی بین افرادی با خطر بیشتر ابتلا به كووید-19 طی این دوره همه گیری بیماری قرار دارند. به همین دلیل، آنها باید احتیاط بیشتری به خرج داده و اقدامات پیشگیرانه را جدی بگیرند.
افزون بر این، مصرف داروهای مربوط به بیماری كلیوی برای كنترل آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.