این حالت با یخ زدگی سلول های پوست و سایر بافت های بدن مشخص می شود. در سرمازدگی تشكیل بلور یخ داخل هر سلول سبب از بین رفتن اجزای ریز داخل سلولی شده و در نهایت منجر به
پارگی جدار سلول و مرگ آن می شود.
اگر وسعت این یخ زدگی زیاد باشد، و تعداد زیادی از سلول های بافت و یا عضو را در بربگیرد، در نهایت آن عضو از بین می رود. این نوع سرمازدگی به صورت موضعی بوده و ماهیتی متفاوت با هیپوترمی یا كاهش دمای مركزی بدن دارد.
معمولا سرما زدگی در نقاط انتهایی بدن كه جریان خون ضعیف تر و آهسته تری دارند، به وجود می آید. مهمترین و محتمل ترین مكان ها برای سرما زدگی انگشتان دست و پا ، لاله گوش، نوك بینی ، پاشنه پا، گونه ها و پیشانی هستند.
عوامل مختلفی باعث افزایش احتمال و تشدید سرمازدگی میشوند:
رطوبت، باد، میزان سرمای محیط، اختلالات عروق و خون رسانی نامناسب.
یخ زدگی معمولا در دمای پایین تر از صفر درجه سانتیگراد رخ
می دهد. باید بدانیم كه پوست بدن در دمای پایین تر از منهای دو (2-) درجه
یخ میزند.
انواع سرمازدگی توام با یخ زدگی:
یخ زدگی سطحی: زمانی اتفاق
می افتد كه لایه سطحی پوست یخ بزند.
یخ زدگی عمقی: زمانی اتفاق
می افتد كه ی خزدگی به لایه ها و
بافتهای زیرین و حتی استخوان برسد.
نشانه ها و علائم یخ زدگی:
- در ابتدا پوستهای روشن حالت قرمزی و پوستهای تیره حالت
خاكستری پیدا میكنند.
- احساس گزگز ، مورمور و سوزش در اندام درگیر.
- بی حس شدن موضع، تبدیل رنگ موضع به زرد خاكستری و مومی.
- احساس سرما، سفت شدن و چوبی شدن عضویخ زده.
- احتمال ایجاد تاول.
درمان یخ زدگی:
- بیرون بردن فرد بیمار از منطقه سرد و جلوگیری از اتلاف حرارت
بیشتر.
- جدا كردن لباسهای تنگ و جواهرات
و ساعت و ....
- جدا كردن انگشتان یخ زده از
یكدیگر با استفاده از گازِ پانسمان.
- گرم كردن دوباره موضع یخ زده با حرارت نزدیك دمای بدن ، تا زمانیكه احساس درد به منطقه ضایعه برگردد.
بیشتر اوقات، گرم شدن موضع یخ زده با درد همراه است.
- موضع یخ زده را ماساژ ندهید و یا با یخ مالش ندهید.
- انتقال سریع بیمار به مراكز درمانی .
در صورت احتمال یخ زدگیِ دوباره ، به هیچ وجه موضع یخ زده را گرم نكنید.
به عبارت دیگر اگر قرار است بعد از گرم كردن فرد یخ زده ، محل او را تغییر دهید
و در این تغییر محل مثلا در وسیله نقلیه دوباره هوا سرد شده و احتمال یخ زدگی
مجدد مصدوم پیش آید، از ابتدا اقدام به گرم كردن موضع یخ زده ننمایید و تمام
كوششتان را برای: اولا احیای قلبی تنفسی و ثانیا برای انتقال سریع بیمار و مصدوم به
مراكز درمانی بكار گیرید.
توجه:
انواع آسیب های ناشی از سرما و چگونگی پیشگیری و درمان آن ها
پیشگیری از یخ زدگی:
- از لباس و یونیفرم مناسب استفاده نمایید.(لباس باید چند لایه و شل
باشد).
- سعی كنید لباسها و جورابهایتان خشك باشد. از پودر پا استفاده نمایید.
بهتر است جنس جورابها از مواد پلی پروتِرماكس باشد.
- خود را در معرض باد قرار ندهید.
- از نوشیدنی های گرم استفاده نمایید و غذای كافی میل كنید.
- بدنتان را فعال و پرتحرك نگه دارید.
- كل بدنتان را از زمین سرد با استفاده از عایق های چوبی و .... جدا كنید.
در محل كار یا كشیك. Buddy System - استفاده از سیستم دوست همراه
- مراقب تماس پوست بدن با مواد و اجسام و مایعات بسیار سرد باشید.
- موارد مشكوك را در اولین فرصت به مراكز درمانی منتقل كنید.
یك بیماری سیستمیك میباشد Hypothermia كاهش دمای مركزی بدن یا
نكته:
درصورتیكه سرمازدگی توام با یخ زدگی یك بیماری موضعی است.
