وزارت بهداشت به مناسبت هفته جهانی آگاهسازی مقاومت میكروبی، بهویژه در خصوص مصرف بهینه آنتیبیوتیكها، هشدار داد كه مصرف خودسرانه این داروها میتواند به مقاومت میكروبی و بروز مشكلات جدی در درمان بیماریها منجر شود.
آنتیبیوتیكها داروهایی هستند كه به طور معمول برای مقابله با عفونتهای باكتریایی تجویز میشوند. این داروها میتوانند تولید مثل باكتریها را متوقف كرده یا آنها را از بین ببرند و در صورت استفاده صحیح، میتوانند جان بیماران را نجات دهند. اما استفاده خودسرانه و بدون تجویز پزشك این داروها نه تنها بیفایده است، بلكه میتواند باعث بروز مقاومت میكروبی شود كه درمان بیماریهای عفونی را در آینده با چالشهای جدی مواجه خواهد كرد.
هفته جهانی آگاهسازی مقاومت میكروبی و مصرف بهینه آنتیبیوتیكها، از تاریخ 28 آبان تا 4 آذر برگزار میشود. هدف از این هفته، اطلاعرسانی و آگاهیبخشی به مردم در مورد خطرات مصرف خودسرانه آنتیبیوتیكها و اهمیت استفاده بهینه از این داروهاست.
بابك یكتاپرست، سخنگوی وزارت بهداشت، در این زمینه گفت: "آنتیبیوتیكها باید تنها تحت نظر پزشك مصرف شوند. مصرف نابجا و خودسرانه این داروها نه تنها به درمان بیماری كمك نمیكند، بلكه ممكن است باعث مقاوم شدن باكتریها به درمانهای دارویی شود. این مسئله تهدیدی جدی برای سلامت عمومی است كه میتواند سالانه جان میلیونها نفر را در سراسر جهان بگیرد."
در این راستا، وزارت بهداشت پیامهایی را به مناسبت این هفته برای عموم مردم منتشر كرده است كه شامل توصیههای كلیدی برای مصرف صحیح آنتیبیوتیكها میباشد:
همگامی برای حفظ داروهای ضدمیكروبی: برای حفظ اثر بخشی آنتیبیوتیكها، باید همه در استفاده صحیح از آنها سهیم باشیم.
مسئولیت همگانی در مصرف آنتیبیوتیكها: استفاده صحیح از آنتیبیوتیكها مسئولیتی مشترك است و همه افراد جامعه باید در این زمینه آگاه باشند.
عدم اشتراك آنتیبیوتیكها: از دادن آنتیبیوتیكهای باقیمانده در منزل به دیگر اعضای خانواده خودداری كنید.
آنتیبیوتیكها برای سرماخوردگی و آنفلوانزا مؤثر نیستند: این داروها قادر به درمان بیماریهای ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا نیستند.
اقدامات پیشگیرانه: شستشوی منظم دستها با آب و صابون میتواند از گسترش عفونتها و باكتریهای مقاوم به دارو پیشگیری كند.
تاثیر مقاومت میكروبی در آینده: پیشبینی میشود كه مقاومت میكروبی تا 30 سال آینده مسئول نزدیك به 10 میلیون مرگ سالانه در جهان خواهد بود.
احتیاط در مصرف آنتیبیوتیكها: برای حفظ اثربخشی آنتیبیوتیكها، باید از مصرف بیمورد آنها خودداری كنیم.
گسترش میكروبهای مقاوم: این مشكل میتواند به درمانهای عفونی در آینده آسیب بزند و فرایند درمان را دشوار كند.
دلایل مقاومت میكروبی: مصرف بیش از حد یا غلط آنتیبیوتیكها دو عامل اصلی مقاومت میكروبی هستند.
پرهیز از مصرف خودسرانه: فقط زمانی كه پزشك تجویز كرده باشد باید از آنتیبیوتیك استفاده كنید.
تكمیل دوره درمان: دوره درمان با آنتیبیوتیكها باید طبق تجویز پزشك تا پایان تكمیل شود.
پیشگیری از عواقب: با اقدام به موقع و پیشگیری، میتوانیم از مشكلات بزرگتر در آینده جلوگیری كنیم.
وزارت بهداشت همچنین تاكید كرده است كه مصرف خودسرانه آنتیبیوتیكها میتواند اثرات منفی جدی به همراه داشته باشد و از این رو ضروری است كه مردم به توصیههای پزشكی و دارویی توجه ویژهای داشته باشند. آنتیبیوتیكها برای درمان بیماریهای باكتریایی و تحت نظر پزشك باید استفاده شوند، نه به عنوان راهحل برای بیماریهای ویروسی یا بدون نیاز.
این هشدارها در راستای جلوگیری از بحرانهای بهداشتی و درمانی ناشی از مقاومت میكروبی، باید جدی گرفته شود.