«طریق العلماء» یكی از قدیمیترین مسیرهای پیادهروی زوار اربعین از نجف به سمت كربلاست كه از منطقهای سرسبز عبور كرده بعد از حدود 90 كیلومتر به حرم امام حسین میرسد.
همزمان با حضور میلیونی زائران اربعین در كشور عراق، زوار از مسیرهای متعددی خود را به به شهر كربلای معلی میرسانند. مسیر اصلی همان مشایه نجف به كربلا با حدود 80 كیلومتر است كه اكثر زائران در آن عمود به عمود پیش میروند. از نجف به كربلا مسیر دیگری هم به نام طریقالعلماء وجود دارد.
اول از وجه تثمیه این نام بگویم. در گذشته و زمان حضور رژیم بعث كه پیادهروی اربعین ممنوع شده بود، علمای نجف و مردم از این مسیر راهی كربلا میشدند كه به دلیل وجود نخلها پوشیده بود و میتوانستند مخفیانه راهی كربلا شوند.
این مسیر نسبت به جاده اصلی نجف به كربلا حدود 10 كیلومتر بیشتر است و موكبهای كمتری هم دارد. ویژگی دیگر این مسیر آن است كه عمود به سبك جاده اصلی ندارد و تنها نشانه گذاریهایی به سبك عمودها با فواصل مختلف دارد. هیاهو و سروصدای كمتر، دیگر ویژگی این مسیر است.
«طریقالعلماءء» از مسجد سهله آغاز میشود و ابتدا زائران در مسیری به نامه طریق النخل یا مسیر نخلستان عبور كرده و سپس در یك دوراهی میان انتخاب جاده اصلی و رسیده به عمود 130 یا رفتن به طریقالعلماء مخیر میشوند.
این مسیر سرسبز از كنار شط فرات هم میگذرد كه در گرمای بالای 40 درجه تابستان در عراق، بسیاری از زوار تنی هم به آب میزنند و یا در زمانهای استراحت به میان نخلستانها میروند و بیتوته میكنند.
البته عراقیها هم برای این مشكل زوار راهحلهایی دارند؛ با آبپاش روی آنها آب میپاشند و گاهی هم دوشهای سرپایی تدارك دیدهاند تا زائران زیر آنها بایستند و كمی از حرارت بدن خود كم كنند.
موكبهای طریقالعلماء متفاوت از مسیر اصلی است و اینجا به معنای واقعی كلمه خانههای و اهالی روستاها پذیرای زائران هستند. هر عراقی خانه خود را موكب كرده و پذیرای زائران است. آنها با خرماهای نخلستانهای خود از زوار پذیرایی میكنند و آب، دست آنها میدهند. برخی از ایرانیان مانند اهالی شهرستان ورامین هم امسال در این مسیر موكب برپا كردهاند.
یكی از خادمان این موكب میگوید: «چند سالی است توجه مردم به این مسیر بیشتر شده و موكب هم كم دارد. امسال تصمیم گرفتیم در این مسیر موكب برپا كنیم و پذیرای زوار باشیم.»
بیشتر اهالی این منطقه به كشاورزی و دامداری مشغول هستند. ابوعلی از اهالی این منطقه میگوید: «سیره علمای شیعه 14 قرن است كه پیادهروی اربعین را انجام میدهند و در برهههایی از زمان، این مسیر رفت و آمد آنها بود. این مسیر قدمت زیادی دارد و حتی بسیاری همچون من برای خدمت به زوار در این منطقه خانه داریم.»
زیارت پیاده اربعین همواره توسط علمایی چون محدث نوری در قرون و زمانهای مختلف زنده نگه داشته شده و در زمان ما هم این علما بودند كه موجب احیا و رونق این زیارت و حضور میلیونی زائران ایرانی شدند.