زمان طلایی درمان بیماران سكته مغزی، كمتر از 4.5 ساعت است و باید توجه داشت كه هر ثانیه تاخیر در روند درمان این بیماران، با ضایعات ناگواری همراه خواهد شد.
سكته مغزی یا همان «استروك»، یكی از علل مراجعات به بخش اورژانس بیمارستان‌ها است. این عارضه در صورت تشخیص سریع و مداخله درمانی مناسب می‌تواند با پیامد مطلوبی همراه باشد، ولی در صورت تأخیر در زمان درمان با هزینه‌های زیادی برای بیمار و نظام سلامت همراه خواهد بود. بنابراین تشخیص به موقع، قدم اول و اساسی در برخورد با بیماران سكته مغزی در بخش اورژانس محسوب می‌شود و بعد از آن، انتخاب روش درمانی مناسب در اولویت خواهد بود.
بر اساس مطالعات كشوری، سالانه بیش از 100 هزار سكته مغزی جدید در كشور بروز می‌كند.
احسان شریفی پور متخصص مغز و اعصاب، به علائم سكته مغزی كه شامل ضعف ناگهانی نیمه صورت، ضعف ناگهانی دست یا پا یا عدم توانایی بالا بردن هر دو دست، اختلال ناگهانی تكلم یا لكنت زبان اشاره كرد و گفت: در صورت مشاهده این علائم باید سریعاً با اورژانس 115 تماس گرفت تا بلافاصله بیمار به مراكز درمانی منتخب منتقل شود.
امیرحسین اورندی معاون درمان مجتمع بیمارستانی امام خمینی، در جلسه كمیته «مدیریت درمان سكته حاد مغزی»، در بحث رضایت آگاهانه در بیماران استروك، به ماده 158 قانون مجازات اسلامی اشاره كرد و گفت: در برخی پروسیجرهای درمانی موضوع زمان در نجات جان بیمار بسیار مهم است و نمی‌توان لحظه‌ای درنگ كرد كه بیماران سكته حاد مغزی هم از این قاعده مستثنی نیستند. از این رو طبق قانون یاد شده و بخشنامه معاونت درمان دانشگاه علوم پزشكی تهران، نیاز به اخذ رضایت از این بیماران نیست؛ مگر اینكه خود بیمار در شرایط هشیار و در صورت داشتن صلاحیت تصمیم‌گیری عدم رضایت خود را كتباً به تیم درمانگر اعلام كند.
وی ادامه داد: تمام سعی ما بر این است تا خروجی تخت‌های بخش استروك تسهیل شود ولی بعضاً موانعی است كه قابل‌كنترل نیست. متأسفانه در تمام بخش‌های مجتمع بیمارستانی، میزان تقاضای تخت‌های بستری بیش از عرضه است كه با توجه به مرجعیت این بیمارستان و حجم بالای مراجعات بخش اورژانس، دور از انتظار هم نیست. این چالش ابعاد مختلفی دارد و مدیریت گردش تخت در چنین شرایطی نیازمند همت جمعی است.
محمدحسین حریرچیان رئیس بخش استروك مجتمع بیمارستانی امام خمینی، با اشاره به بخشنامه معاونت درمان دانشگاه علوم پزشكی تهران مبنی بر عدم نیاز به اخذ رضایت آگاهانه در تزریق ترومبولیتیك برای بیماران مبتلا به سكته حاد مغزی، گفت: با توجه به اهمیت زمان طلایی در تزریق ترومبولیتیك به بیماران استروك طبیعتاً این بیماران ماهیت اورژانسی دارند و اگرچه طبق روال توضیحات شفاهی در خصوص اقدامات درمانی و فواید و عوارض آن به همراه بیمار داده می‌شود ولی درمان بیمار را نمی‌توان به هیچ‌وجه به تعویق انداخت.
وی در خصوص مزایای استفاده از نرم‌افزار تعیین‌كننده حجم استروك و ایسكمی در بیماران دچار سكته حاد مغزی، افزود: با معیارهای موجود در بیماران استروك و به كمك تحلیلی كه این نرم‌افزار به ما می‌دهد امكان ترومبكتومی بیماران بین 6 تا 12 ساعت هم ممكن خواهد بود. البته هزینه خرید نرم‌افزار فعلی بسیار بالا است ولی با رایزنی‌های صورت گرفته مقرر شده تا با همكاری مركز تحقیقات نورولوژی و رادیولوژی، این نرم‌افزار را طراحی كنیم. اگرچه طراحی این نرم‌افزار نیز هزینه‌بر خواهد بود ولی هم از بعد درمانی و هم مالی، بسیار ارزشمند و سودآور است.
فریناز موسوی سرپرست درمانگاه پزشكی قانونی مجتمع بیمارستانی امام خمینی، با اشاره به ابعاد قانونی رضایت آگاهانه در موارد اورژانسی، گفت: وقتی موضوعی حیاتی است طبق نص صریح قانون مجازات اسلامی و بخشنامه معاونت درمان دانشگاه علوم پزشكی تهران، نیاز به اخذ رضایت آگاهانه نیست. در موارد غیر اورژانسی هم تنها هنگامی‌كه دریغ خدمت از بیمار با توجه به زمان طلایی آن منجر به عارضه شناخته شده و پایدار در بیمار شود نیاز به گرفتن رضایت نیست.
وی افزود: در مورد بیماران استروك كه اغلب به دلیل كهولت سن، ولی و قیم ندارند و حتی احتمال تصمیم‌گیری مغرضانه از سوی همراهان بیمار هم گاهاً وجود دارد نمی‌توان تزریق ترومبولیتیك را كه اقدامی اورژانسی است، منوط به خواست خانواده بیمار كرد.
مژده قبایی مسئول واحد مدیكال بخش جامع استروك مجتمع بیمارستانی امام خمینی، كاهش آمار مراجعه بیماران استروك زیر 24 ساعت را نگران كننده خواند و گفت: این بیماران در طول زمان با شرایط وخیم‌تر و نیاز به درمان‌های طولانی‌تر به ما مراجعه می‌كنند و مدت اقامتشان هم بیشتر خواهد بود كه همین موضوع بر روند گردش تخت‌های بستری اثر خواهد داشت.
