دستگاه گوارش از دهان آغاز می‌شود و تا انتهای روده‌ی بزرگ که محل خروج مواد دفعی است ادامه می‌یابد این دستگاه، در یک مسیر طولانی که شامل لوله‌ی مری است به معده که کار آن خرد و آسیاب کردن غذاست منتهی می‌شود سپس به روده‌ی باریک می‌رود که محل اصلی جذب غذاست.
دو عضوی که در جذب به روده بزرگ کمک می‌کند یکی کبد است که با ترشح آنزیم و صفرا باعث هضم غذا می‌شود و دیگری لوزالمعده که وظیفه‌اش نرم کردن مواد غذایی است تا مواد غذایی در معرض سلول‌های روده‌ی باریک قرار بگیرد و جذب شود و مازادی که غیر قابل استفاده است به روده‌ی بزرگ که کولون نام دارد رفته و دفع می‌شوند.
شایع‌ترین بیماری‌های دستگاه گوارش رفلاکس یا همان ترش کردن بعد از غذاست که ناشی از برگشت ترشحات اسیدی و مواد غذایی از داخل معده به لوله مری است که با احساس داغی و سوزش پشت جناغ سینه همراه است و این ترش کردن در حالت طبیعی اتفاق نمی‌افتد، بلکه به علت نوع غذا، حجم غذا و فرم خوردن غذا، مثلاً پرخوری یا خوردن غذاهای پرچرب، ادویه‌دار، غذاهای اسیدی، خوردن قهوه و الکل و کشیدن سیگار و یا دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا و افرادی که با معده پر فعالیت فیزیکی انجام می‌دهند دچار رفلاکس می‌شوند، به این علت که مخاط مری مانند مخاط معده، حفاظت و ایمنی کافی را در مقابل اسید ندارند باعث التهاب و تورم، قرمزی و حتی زخم در ناحیه‌ی مری می‌شود که به آن بارت می‌گویند، که بارت پیش زمینه‌ای برای سرطان مری است.
یکی دیگر از بیماری‌های شایع دستگاه گوارش را سندروم روده‌ی تحریک‌پذیر یا IBS برشمرد و افزود: حدود 10 تا 20 درصد افراد جامعه با این بیماری درگیر هستند و علل آن اختلال عملکردی در حرکات روده‌ای است که این حرکات روده می‌تواند افزایش یافته، به شکل اسهال‌هایی گاه گاهی و یا کاهش یافته به شکل یبوست به همراه دردهای شکمی خود را نشان می‌دهد که این اختلال خطری به همراه ندارد و بیشتر باعث آزار و کاهش کیفیت زندگی می‌شود که علت اصلی آن هم استرس است.
زخم معده و اثنی‌عشر یا دوازدهه از دیگر بیماری‌های شایع دستگاه گوارش است که علل گوناگونی دارد. بر روی مخاط و زیر مخاط مری، معده و بخش‌های فوقانی روده‌ی کوچک در نتیجه‌ی فرسایش این بافت‌ها، توسط اسید معده رخ می‌دهند، یعنی زمانی که تعادل میان اسید معده و سد دفاعی مخاط معده به هم می‌خورد باعث ایجاد این زخم‌ها می‌شود. که بعلت ورود میکروبی به نام اچ پیلوری و یا مصرف برخی داروهای مسکن آغازکننده‌ی التهاب، خراشیدگی و گاهی اوقات زخم می‌شود استرس هم به تنهایی از عوامل ایجادکننده‌ی زخم مطرح نمی‌شود، بلکه باعث تشدید زخم‌های گوارشی می‌شود چون در حالت استرس، معده اسید بیشتری تولید می‌کند که این خود باعث تشدید زخم‌ها می‌شود.

به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت برنامه "سپهر دانش" کاری از گروه بهداشت وتندرستی 24 تیرماه در ساعت 22:10 با اجرای دکتر علی سلجوقیان به بررسی موضوع بیماری های دستگاه گوارش می پردازد.